تکوین
نوید دهنوی؛ زهره معینی؛ طاهره فروتن
چکیده
هدف: نانوذرات می‌توانند به آسانی از غشای پلاسمایی عبور کنند و از طریق وارد شدن به سلول و اثر بر مسیر سیگنالینگ داخل سلولی و یا از طریق مجتمع‌شدن در محیط کشت و تشکیل داربست به‌عنوان سیستم‌های سازگار و مکانیکی ایده‌آل برای حمایت از تکثیر و تمایز سلولی در نظر گرفته شوند. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر نانوذره گرافن اکساید بر تمایز عصبی ...
بیشتر
هدف: نانوذرات می‌توانند به آسانی از غشای پلاسمایی عبور کنند و از طریق وارد شدن به سلول و اثر بر مسیر سیگنالینگ داخل سلولی و یا از طریق مجتمع‌شدن در محیط کشت و تشکیل داربست به‌عنوان سیستم‌های سازگار و مکانیکی ایده‌آل برای حمایت از تکثیر و تمایز سلولی در نظر گرفته شوند. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر نانوذره گرافن اکساید بر تمایز عصبی سلول‌های بنیادی مزانشیمی موشی میباشد.
مواد و روش‌ها: سلول‌های بنیادی با روش فلاشینگ از مغز استخوان موش استخراج شد. در سه گروه مختلف به‌مدت 14 روز کشت یافتند. گروه کنترل (سلول‌های کشت‌یافته در محیط کشت تمایزی عصبی)، گروه1 (سلول‌های کشت‌یافته در محیط کشت عمومی و حاوی دوز µg/ml 5/1 گرافن اکساید) و گروه2 (سلول‌های کشت‌یافته در محیط کشت تمایزی عصبی و حاوی دوز µg/ml 5/1 گرافن اکساید). پس از گذشت 14 روز به‌منظور بررسی سمیت سلولی و میزان تمایز عصبی به‌ترتیب از تکنیک MTT و ICC استفاده شد.
نتایج: براساس یافته‌های تکنیک ایمونوسیتوشیمی و سمیت‌سنجی سلولی مشخص شد که هر سه مارکر تمایزی عصبی (Sox2، Btubulin ІІІ و MAP2) در گروه 1 و 2 همانند گروه کنترل بیان شده و هم‌چنین گرافن اکساید در دوز مورداستفاده اثرات سمی بر روی سلول‌ها نداشته است.
نتیجه‌گیری: این یافته‌ها نشان میدهد که ترکیبی از گرافن اکساید با محیط کشت عمومی و بدون اضافه‌کردن هیچ فاکتور رشد عصبی دیگر می‌تواند همانند گروه کنترل سبب القای بیان پروتئین‌های مهم دخیل در تمایز نورونی شود.
شیلات
مجید پسندیده؛ رضا پسندیده
چکیده
در آبزی‌پروری، پیشگیری از بیماری از طریق حذف، ریشه‌کنی و کنترل پرورشی راه‌کارهایی ناکارآمد، پرهزینه و ناپایدار هستند. برنامه‌های اصلاح نژادی برای بهبود ژنتیکی مقاومت به بیماری باعث کنترل طولانی‌مدت بیماری می‌شوند. انتخاب تودهای از بازماندگان در استخرهای آلوده از روش‌های کلاسیک برای بهبود مقاومت به بیماری میباشد. در ...
بیشتر
در آبزی‌پروری، پیشگیری از بیماری از طریق حذف، ریشه‌کنی و کنترل پرورشی راه‌کارهایی ناکارآمد، پرهزینه و ناپایدار هستند. برنامه‌های اصلاح نژادی برای بهبود ژنتیکی مقاومت به بیماری باعث کنترل طولانی‌مدت بیماری می‌شوند. انتخاب تودهای از بازماندگان در استخرهای آلوده از روش‌های کلاسیک برای بهبود مقاومت به بیماری میباشد. در این روش، با جمع‌آوری بازماندگان از استخرهای آلوده به ویروس و پس از چند نسل انتخاب، افزایش میزان بازماندگی ایجاد می‌‌شود. روش دیگر، استفاده از آزمایش مواجههسازی با بیماری است که با در معرض قراردادن خانواده‌های مختلف با ویروس زنده، خانواده‌های برتر انتخاب می‌شوند. روش‌های ژنتیکی مدرن برای مقاومت به بیماری شامل استفاده از نشانگرهای ریزماهواره، مطالعات گسترده ارتباط ژنومی (GWAS)، انتخاب ژنومی (GS) و کریسپر (CRISPR) میباشند که در این مقاله بررسی می‌شوند. از نشانگرهای ریزماهواره برای تعیین ژنوتیپ مولدین و نظارت بر تنوع ژنتیکی جمعیت‌ها استفاده می‌‌شود. مطالعات گسترده ارتباط ژنومی با بررسی ارتباط ژنوتیپ و فنوتیپ باعث شناسایی مناطق ژنومی مؤثر بر مقاومت به بیماری می‌شوند. انتخاب ژنومی پیشرفتهترین روش برای استفاده در برنامه‌های اصلاح نژادی آبزی‌پروری میباشد. ویرایش ژنوم با واسطه کریسپر و تراریختی با ژن‌های پپتید ضد میکروبی (AMGs) روی سیستم ایمنی ذاتی ماهی مؤثر است. توسعه لاین‌های مقاوم در برابر بیماری‌های خاص و کراسینگ آن‌ها برای تولید هیبرید از راه‌کارهای در دسترس و تولید ماهی تراریخته مقاوم به بیماری به‌عنوان دورنمای بهبود مقاومت به بیماری در آبزیان میباشند.
بیوسیستماتیک جانوری
فاطمه خواجه حسینی؛ علیرضا شایسته فر؛ مهدی خدایی مطلق؛ علیرضا پسرکلو
چکیده
کنه‌ها به‌صورت گروه‌های آبزی و خشکی‌زی در سراسر جهان پراکنده‌اند. کنههای دامی از جمله انگل‌های اجباری هستند که دام‌های کوچک و بزرگ را مورد هدف قرار میدهند. در این مطالعه پنج ایستگاه در منطقه کجور انتخاب و نمونه‌برداری از دام‌ها صورت گرفت. نمونه کنههای جمع‌آوری شده در اپندورفهایی حاوی اتانول 70 و 5 درصد گلیسیرین به آزمایشگاه ...
بیشتر
کنه‌ها به‌صورت گروه‌های آبزی و خشکی‌زی در سراسر جهان پراکنده‌اند. کنههای دامی از جمله انگل‌های اجباری هستند که دام‌های کوچک و بزرگ را مورد هدف قرار میدهند. در این مطالعه پنج ایستگاه در منطقه کجور انتخاب و نمونه‌برداری از دام‌ها صورت گرفت. نمونه کنههای جمع‌آوری شده در اپندورفهایی حاوی اتانول 70 و 5 درصد گلیسیرین به آزمایشگاه دانشگاه اراک انتقال و با کمک کلیدهای شناسایی معتبر جنس و گونه‌های آن‌ها تشخیص داده شد. در این پژوهش 173 رأس دام شامل 95 رأس گاو و 78 رأس گوسفند موردمطالعه قرار گرفتند که از این تعداد، 139 رأس دام آلوده به کنه بودند. در مجموع 572 عدد کنه (تعداد 420 عدد متعلق به خانواده کنههای سخت و 152 کنه متعلق به خانواده کنههای نرم) جمع‌آوری گردیده است. از خانواده Ixodidae شش گونه متعلق به سه جنس Hyalomma، Haemaphysalis و Rhipicephalus شامل دو گونه Hy. anatolicum و Hy. asiaticum دو گونه Ha. Punctate و Ha. sulcata و دو گونه R. Sanguineus و R. Turanicus شناسایی شد. در خانواده Argasidae. دو جنس و سه گونه شناسایی شد که جنسها شامل Argas و Ornithodoros میباشد. در این خانواده گونه‌های جنس Argas کاملاً از گونه های جنس Ornitodoros تمییز شدند. از جنس Argas، گونه‌های A. persicus و A. reflexus و از جنس Ornithodoros، گونه O. lahorensis جداسازی و شناسایی گردیدهاند.
فیزیولوژی جانوری
مروارید شفیعی؛ فرشته دادفر؛ اعظم کرمی
چکیده
با توجه به اهمیت و تأثیر غیرقابل انکار آلودگی هوا بر سلامت انسان‌ها، هدف پژوهش حاضر بررسی اثر آلاینده‌های تنفسی بر پارامترهای خونی و سلامت عمومی پرسنل پتروشیمی هرمز در عسلویه بود. در این تحقیق تجربـی، 60 نفر از کارکنان مرد با حداقل یک سال سابقه کاری به‌طور تصادفی در دو گروه 30 نفری آزمایشی (شامل پرسنل شرکت پتروشیمی هرمز عسلویه به‌عنوان ...
بیشتر
با توجه به اهمیت و تأثیر غیرقابل انکار آلودگی هوا بر سلامت انسان‌ها، هدف پژوهش حاضر بررسی اثر آلاینده‌های تنفسی بر پارامترهای خونی و سلامت عمومی پرسنل پتروشیمی هرمز در عسلویه بود. در این تحقیق تجربـی، 60 نفر از کارکنان مرد با حداقل یک سال سابقه کاری به‌طور تصادفی در دو گروه 30 نفری آزمایشی (شامل پرسنل شرکت پتروشیمی هرمز عسلویه به‌عنوان گروه مواجهه با آلاینده‌های تنفسی) و کنترل (پرسنل اداره تأمین اجتماعی کازرون تحت عنوان گروه غیر مواجهه با آلاینده‌ها) قرار گرفتند. به‌منظور بررسی اثرات آلاینده‌های تنفسی بر تغییرات پارامترهای خونی، از هر دو گروه نمونه خونی گرفته شد. هم‌چنین برای تعیین سلامت عمومی کارکنان از پرسشنامه استاندارد مقیاس سلامت عمومی گلدبرگ استفاده شد. تحلیل داده‌ها با روش آماری تی‌تست مستقل صورت گرفت. نتایج نشان داد که میزان گلبول سفید خون، پلاکت و میانگین حجم پلاکتی در گروه مواجهه نسبت به گروه فاقد مواجهه اختلاف معنی‌داری را نشان داد (05/0P≤)، ولیکن میزان گلبول قرمز و هموگلوبین بین دو گروه تفاوت قابل‌توجهی نداشت (05/0P>). هم‌چنین مشاهده شد که آلودگی هوا بر سلامت روان اثرات منفی دارد و در گروه مواجهه با آلاینده‌های تنفسی منجر به افزایش نشانه‌های جسمانی، افسردگی و اضطراب شده است (05/0P≤)، در راستای نتایج حاصل از این پژوهش می‌توان چنین نتیجه‌گیری کرد که قرارگرفتن در معرض آلاینده‌های هوا به‌طور قابل‌توجهی باعث تغییراتی در پارامترهای هماتولوژیک و افزایش اختلال در نشانگان سلامت عمومی می‌گردد.
بیوسیستماتیک جانوری
حمید درویش نیا
چکیده
راسته شبه‌عقرب‌ها بندپایانی با اندازه بدنی کوچک میباشند که در محیط‌های سربسته‌ای همچون غارها، زیر تنه درختان، لابلای برگ‌ها، در مناطق بیابانی و در لانه پستانداران و پرندگان زندگی می‌کنند. تاکنون حدود 3450 گونه از این راسته در جهان شناخته شده است که71 گونه از آن‌ها در ایران پراکنش دارند. به‌دلیل اطلاعات کم در مورد این گروه، ...
بیشتر
راسته شبه‌عقرب‌ها بندپایانی با اندازه بدنی کوچک میباشند که در محیط‌های سربسته‌ای همچون غارها، زیر تنه درختان، لابلای برگ‌ها، در مناطق بیابانی و در لانه پستانداران و پرندگان زندگی می‌کنند. تاکنون حدود 3450 گونه از این راسته در جهان شناخته شده است که71 گونه از آن‌ها در ایران پراکنش دارند. به‌دلیل اطلاعات کم در مورد این گروه، در این مطالعه به بررسی ریختشناسی شبه‌عقرب‌های غارهای غرب ایران پرداخته شده است. تعداد 213 نمونه شبه‌عقرب به‌وسیله دست، قلم‌مو و یا پنس ظریف از زیر سنگ، لابلای فضولات حیوانی و گوانو خفاش، درسطح زمین و روی دیواره 24 غار از استان‌های ایلام، لرستان و کرمانشاه جمع‌آوری و در اتانول 75 درصد نگهداری گردیدند. ضمن عکس‌برداری، موقعیت جغرافیایی، ارتفاع از سطح دریا و برخی فاکتورهای محیطی غارها اندازه‌گیری شد. جهت شناسایی و بررسی میکروسکوپی ویژگی‌های ریختی، اسلاید مناسب تهیه شد و اندازه‌گیری‌ها با استفاده از نرم‌افزار ImageJ انجام گرفت. در مجموع تعداد 18 گونه متعلق به 14 جنس از هشت خانواده شبه‌عقرب مورد شناسایی قرار گرفتند. خانواده Chernetidae با 5 گونه متعلق به چهار جنس دارای بیش‌ترین تنوع بود که عمدتاً در گوانو خفاش و در نواحی اندوژن و پاراهیپوژن غار واقع شده بودند. خانواده‌های Menthidae، Cheiridiidae و Chthoniidae، نیز هر کدام با یک جنس و یک گونه دارای کم‌ترین تعداد بودند. گونه Megachernes pavlovskyi از خانواده Chernetidae دارای بیش‌ترین پراکنش در غارهای منطقه موردمطالعه بود. چون شبه‌عقرب‌ها نیازمند زیستگاهی با استتار مناسب، دمای متعادل، رطوبت مطلوب و منابع غذایی کافی هستند، معمولاً در مناطق خشک، محیط غار را انتخاب نموده و از این طریق ارتباط مستقیم با بارندگی‌ها و تغییرات آب‌وهوایی نداشته و تأثیرپذیری از دمای محیط و برخورد مستقیم تابش آفتاب در زیستگاه مذکور ندارند. این می‌تواند سبب تنوع و فراوانی شبه‌عقرب‌های ساکن غار باشد.
بیوسیستماتیک جانوری
علی غلامحسینی
چکیده
موزه‌های تاریخ طبیعی از مهم‌ترین انواع موزه در جهان، راهی مؤثر و جذاب برای گسترش علم، مرتبط‌کردن جامعه و محیط‌های علمی و هم‌چنین زیرساختی مهم برای آموزش و تحقیقات هستند اما این وظایف را وقتی به‌خوبی انجام میدهند که به‌روز باشند. لذا در این پژوهش در جهت ارتقای بعد آموزشی موزه تاریخ طبیعی و تکنولوژی دانشگاه شیراز، نمونههای ...
بیشتر
موزه‌های تاریخ طبیعی از مهم‌ترین انواع موزه در جهان، راهی مؤثر و جذاب برای گسترش علم، مرتبط‌کردن جامعه و محیط‌های علمی و هم‌چنین زیرساختی مهم برای آموزش و تحقیقات هستند اما این وظایف را وقتی به‌خوبی انجام میدهند که به‌روز باشند. لذا در این پژوهش در جهت ارتقای بعد آموزشی موزه تاریخ طبیعی و تکنولوژی دانشگاه شیراز، نمونههای پرنده در بخش جانوری موزه بررسی و اطلاعات آرایهشناختی آن‌ها به روز شد. همه‌ی نمونهها با استفاده از صفات ریختشناسی ظاهری بررسی و با استفاده از منابع معتبر تا حد گونه شناسایی شدند. اشتباهات شناسایی گونهها برطرف، اطلاعات ردهبندی گونهها به روز و بانک داده آن تهیه شد. برچسب جدیدی برای نمونهها تهیه شد و اطلاعات تخصصی با اسکن یک QR code در اختیار بازدیدکنندگان قرار میگیرد. نتایج نشان داد پرندگان موزه تاریخ طبیعی دانشگاه شیراز حدود 350 نمونه متعلق به 147 گونه، 121 جنس، 53 خانواده و 24 راسته میباشند. بیش‌ترین تنوع گونهای مربوط به راسته گنجشکسانان با 32 گونه، آبچلیکسانان با 17 گونه و بعد از آن قوشسانان، غازسانان و ماکیانسانان هر کدام با 15 گونه میباشد. نتایج نشان میدهد که در مورد 31 گونه جایگاه گونه در راسته، در مورد 8 گونه جایگاه گونه در خانواده، در مورد 6 گونه جایگاه گونه در جنس تغییر کرده است. لذا در این بازبینی 45 مورد تغییرات آرایهشناختی اعمال شد. در نهایت جهت افزایش بهرهوری و جلب بیشتر بازدیدکنندگان پیشنهادهایی ارائه گردید.
برهان یوسفی؛ علی اصغر نقی پور
چکیده
کفتار راه‌راه (Hyaena hyaena) یکی از گونه‌های مهم جانوری در استان فارس است که اطلاعات محدودی درباره تأثیر تغییر اقلیم بر زیستگاه‌های آن وجود دارد. در این پژوهش، اثرات تغییر اقلیم بر پراکنش جغرافیایی کفتار راه‌راه در استان فارس با استفاده از مدل MaxEnt موردبررسی قرار گرفت. با توجه به تهدیدهای اقلیمی پیش رو، این مطالعه به بررسی تغییرات در توزیع ...
بیشتر
کفتار راه‌راه (Hyaena hyaena) یکی از گونه‌های مهم جانوری در استان فارس است که اطلاعات محدودی درباره تأثیر تغییر اقلیم بر زیستگاه‌های آن وجود دارد. در این پژوهش، اثرات تغییر اقلیم بر پراکنش جغرافیایی کفتار راه‌راه در استان فارس با استفاده از مدل MaxEnt موردبررسی قرار گرفت. با توجه به تهدیدهای اقلیمی پیش رو، این مطالعه به بررسی تغییرات در توزیع زیستگاه‌های مناسب این گونه در دو دوره زمانی حال حاضر و آینده (2070 میلادی) و تحت دو سناریوی اقلیمی SSP245 و SSP585 و مدل گردش عمومی MRI-ESM2-0 پرداخته است. در این پژوهش از چهار دسته متغیر محیطی شامل متغیرهای اقلیمی، تداخلات انسانی، توپوگرافی، و کاربری اراضی استفاده شد. نتایج نشان داد به‌ترتیب، دامنه سالانه دما، فاصله تا مناطق حفاظت‌شده، تغییرات فصلی بارندگی و کاربری اراضی (در مجموع با 4/73 درصد) بیش‌ترین سهم را در انتخاب زیستگاه مطلوب برای کفتار راه‌راه دارند. هم‌چنین نتایج حاصل از بررسی سطح مطلوبیت زیستگاه‌های کفتار راه‌راه نشان داد که در حال حاضر 1/19 درصد از زیستگاه‌های استان فارس به‌عنوان زیستگاه مطلوب کفتار راه‌راه میباشد که 3/21 درصد آن با شبکه مناطق حفاظت‌شده هم‌پوشانی دارد. با این حال، پیش‌بینی‌ها نشان میدهند که در آینده، سطح زیستگاه‌های مناسب تحت سناریوهای SSP245 و SSP585 به‌ترتیب 27/14 و 56/15 درصد کاهش خواهد یافت. این نتایج بر لزوم تدوین برنامه‌های مدیریتی برای حفاظت از زیستگاه‌های کفتار راه‌راه در مواجهه با تغییرات اقلیمی تاکید می‌کند.
