شیلات
رضا دهقان؛ محمد کاظم خالصی؛ سهراب کوهستان اسکندری
چکیده
فیلماهی بلوگا (Huso huso) از مهمترین ماهیان تجاری دریای خزر است که تکثیر و پرورش و همچنین استحصال خاویار آن از اهمیت ویژهای برخوردار است. این مطالعه برای برررسی آنالیز ریختشناسی به منظور تعیین جنسیت غیر مهاجم در فیلماهی انجام شد تا در صورت نتیجهگیری مناسب، جایگزین تعیین جنسیت با روشهای تهاجمی شود. تعداد 180 قطعه ماهی طی دو ...
بیشتر
فیلماهی بلوگا (Huso huso) از مهمترین ماهیان تجاری دریای خزر است که تکثیر و پرورش و همچنین استحصال خاویار آن از اهمیت ویژهای برخوردار است. این مطالعه برای برررسی آنالیز ریختشناسی به منظور تعیین جنسیت غیر مهاجم در فیلماهی انجام شد تا در صورت نتیجهگیری مناسب، جایگزین تعیین جنسیت با روشهای تهاجمی شود. تعداد 180 قطعه ماهی طی دو هفته از مرکز آبزیگستران ساعی (ساری) مورد زیستسنجی قرار گرفتند. سپس از نمونهها عکسبرداری گردید و عکسها با تکنیک TPS(Transaction processing system) جهت تعیین جنسیت بررسی شدند. تست آنوا همگنی دادههای ریختسنجی را نشان داد. آزمون لون وجود واریانس یکنواخت را در کلیه صفات ریختسنجی نشان داد (05/0 P ≥). نتایج آنالیز تابع متمایزکننده در مورد صفات ریختسنجی نشان داد که 100درصد ماهیان نر و همچنین 100 درصد ماهیان ماده خصوصیات خود را نشان دادند. بر اساس نتایج این آزمون، به طور میانگین گروهبندی ماهیان نر و ماده به میزان 100 درصد به صورت دقیق انجام گرفت که این دلالت بر جدایی جنسها بر اساس این آزمون دارد . رسم دندروگرام UPGMA صفات ریختسنجی بر اساس میانگین پیوستگی نشان داد که نمونههای فیلماهی بلوگا بر اساس جنس تا حدود بسیار کمی از یکدیگر متمایز بودند. با این حال، تکنیک TPSتوانست جنسهای نر و ماده را از هم تفکیک کند، لذا میتوان آن را به عنوان یک روش غیر مهاجم برای تعیین جنسیت ماهیان خاویاری مورد بررسی بیشتر قرار داد.
سیده آمنه حسینی؛ محمد فروهر واجارگاه؛ محمد جواد وثاقی
چکیده
این تحقیق با هدف شناخت وضعیت زیستی گونه Aphanius vladykovi در 4 منطقه رودخانه ده چشمه، دریاچه شلمزار، چشمه چهلگزی و چشمه مادر و دختر در استان چهارمحال و بختیاری صورت گرفت. 20 نمونه در هر منطقه برای بررسیهای زیستی استفاده شد و 23 صفت ریختشناسی و 8 صفت شمارشی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بهدستآمده در Excel ثبت و سپس توسط نرمافزار SAS ویرایش ...
بیشتر
این تحقیق با هدف شناخت وضعیت زیستی گونه Aphanius vladykovi در 4 منطقه رودخانه ده چشمه، دریاچه شلمزار، چشمه چهلگزی و چشمه مادر و دختر در استان چهارمحال و بختیاری صورت گرفت. 20 نمونه در هر منطقه برای بررسیهای زیستی استفاده شد و 23 صفت ریختشناسی و 8 صفت شمارشی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بهدستآمده در Excel ثبت و سپس توسط نرمافزار SAS ویرایش 1/9 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. رابطه طول و وزن از معادله رگرسیونی W = aLb تعیین شد. ضریب رگرسیون الگوی رشد با روش کاربردی پائولی نشان داد رشد ماهیان در منطقه شلمزار آلومتریک و در سایر مناطق مورد بررسی ایزومتریک بود همچنین تجزیه واریانس مؤلفههای اصلی نشان داد که در صفات حداقل ارتفاع بدن، فاصله پشت باله پشتی، فاصله باله شکمی تا سینهای، قاعده باله سینهای و شکمی، قطر سرپوش آبششی، باله شکمی تا نوک پوزه، وطن بدن، تعداد شعاع باله سینهای، مخرجی و دمی، تعداد فلس خط جانبی و تعداد شعاع و خار آبششی در بین مناطق مورد بررسی تفاوت معنیداری در سطح 5% مشاهده شد، تفاوت قابل توجه در صفات شمارشی، در تعداد شعاع باله دمی بین مناطق ده چشمه و مادر و دختر و همچنین تعداد خار آبششی بین مناطق چشمه چهلگزی و مادر و دختر به دست آمده است که بیانگر تأثیر احتمالی این ویژگیها در تمایز جمعیتهای اینگونه میباشد.
ابراهیم کاظمی؛ غلامرضا نیکنام
چکیده
چکیده نماتدهای dorylaimid بیشترین تعداد نماتدهای خاک را به خود اختصاص داده و از جنبههای مختلف در اکوسیستم خاک نقش بازی میکنند. به همین دلیل و برای بررسی فون نماتدهای dorylaimid طی فصول بهار، تابستان و پاییز سالهای 1393 و 1394 تعداد 70 نمونه خاک از منطقه کهق واقع در شمال شهرستان مراغه جمعآوری گردید. پس از انتقال نمونهها به آزمایشگاه، ...
بیشتر
چکیده نماتدهای dorylaimid بیشترین تعداد نماتدهای خاک را به خود اختصاص داده و از جنبههای مختلف در اکوسیستم خاک نقش بازی میکنند. به همین دلیل و برای بررسی فون نماتدهای dorylaimid طی فصول بهار، تابستان و پاییز سالهای 1393 و 1394 تعداد 70 نمونه خاک از منطقه کهق واقع در شمال شهرستان مراغه جمعآوری گردید. پس از انتقال نمونهها به آزمایشگاه، نماتدهای موجود در آنها با استفاده از روش تلفیق الک و سانتریفیوژ استخراج و بعد از تثبیت به روش دگریسه به گلیسیرین خالص انتقال داده شدند. از نماتدها اسلایدهای میکروسکوپی دائمی تهیه و سپس بهوسیله میکروسکوپ نوری و لوله ترسیم، خصوصیات ریختشناختی و ریختسنجی آنها مورد بررسی قرار گرفت. شناسایی جنسها و گونههای نماتدها با استفاده از منابع معتبر و کلیدهای موجود انجام و گونههای Aulolaimoides elegans، Crassolabium cylindricum، C. rhopalocercum،Diphtherophora communis،D. tenera، Dorylaimoides elegans، D. limophilus، Ischiodorylaimus cognatus، I. paraugandanus،Margollus bokanicus،Mesodorylaimus potus،Metaxonchium persicum،Opisthodorylaimus sylphoides،Oxydirus oxycephaloides، Paravulvus microdontus، Pungentus engadiensis، Syncheilaxonchium nairi،Thornia propinqua،T. parathermophila وTylenchilaimus minimus تشخیص داده شد. گونه M. potus و جنس Thornia برای فون نماتدهای ایران جدید میباشند.
حامد استواری؛ حاجی قلی کمی
دوره 6، شماره 3 ، اسفند 1396، ، صفحه 143-152
چکیده
این تحقیق به منظور مطالعه برخی از ویژگیهای زیستی وزغ خراسانی Bufotes oblongus، از ماه فروردین 1391 تا تیر ماه 1392، در قنات قصبه شهر گناباد درخراسان رضوی و سد و چشمه فصلی روستای مهوید و قناتهای کوران و بلده شهر فردوس و قنات محمدآباد شهر قاین در خراسان جنوبی انجام گرفت. لاروهای این گونه، در طول روز با کمک تور دستی با چشمه یک میلیمتر و تمامی ...
بیشتر
این تحقیق به منظور مطالعه برخی از ویژگیهای زیستی وزغ خراسانی Bufotes oblongus، از ماه فروردین 1391 تا تیر ماه 1392، در قنات قصبه شهر گناباد درخراسان رضوی و سد و چشمه فصلی روستای مهوید و قناتهای کوران و بلده شهر فردوس و قنات محمدآباد شهر قاین در خراسان جنوبی انجام گرفت. لاروهای این گونه، در طول روز با کمک تور دستی با چشمه یک میلیمتر و تمامی نمونههای بالغ، در شب با کمک دست جمعآوری شدند. مشخصه مهم این گونه، داشتن برآمدگی رو به پایین غده پاروتوئید درعقب پرده صماخ و همچنین کوچک بودن قطر پرده صماخ است. بیشترین و کمترین طول بدست آمده از این گونه در زیستگاه طبیعیاش، 27/8 سانتیمتر (جنس ماده) و 59/5 سانتیمتر (جنس نر) بود. نسبت طول ساق پا به اندازه بدن برای این گونه و در این تحقیق، 35/0 و نسبت طول غده پاروتوئید به اندازه بدن، 21/0 به دست آمد. نتایج این تحقیق در ارتباط با بررسی یک چشمه فصلی، نشان داد که آلودگی آب آبگیرها به علت ورود مدفوع حیوانات اهلی به داخل محل تخمریزی و تکوین لاروها، استفاده از این چشمه به عنوان آبشخور دامها و همچنین تبخیر آب به علت گرمای هوا، جزء عوامل تهدیدکننده حیات این گونه به شمار میآیند. به نظر میرسد برنامهریزی و انجام پروژههای آموزشی به منظور بالا بردن آگاهی مردم نسبت به نقش ارزنده دوزیستان، میتواند راهکاری ارزشمند برای حفاظت این رده از مهرهداران، به ویژه در مناطق نیمه بیابانی کشور باشد.
گیلان عطاران فریمان؛ آزاده بیگ مرادی؛ حسن زادهعباس شاهآبادی
دوره 5، شماره 4 ، خرداد 1396، ، صفحه 11-20
چکیده
ستارههای شکننده جنس Ophiothrix متعلق به خانواده Ophiotrichidae از گونه های رایج در مناطق بین جزرومدی و صخرههای مرجانی مناطق گرمسیری می باشند. اعضای این جنس در خلیج چابهار از سواحل ایرانی شمال دریای عمان توزیع و پراکنش خوبی دارند. مارسانان جنس Ophiothrix از لحاظ ظاهری بیشترین شباهت را به جنس Macrophiothrix دارند و اغلب اوقات تفکیک آنها بر اساس شکل ظاهری ...
بیشتر
ستارههای شکننده جنس Ophiothrix متعلق به خانواده Ophiotrichidae از گونه های رایج در مناطق بین جزرومدی و صخرههای مرجانی مناطق گرمسیری می باشند. اعضای این جنس در خلیج چابهار از سواحل ایرانی شمال دریای عمان توزیع و پراکنش خوبی دارند. مارسانان جنس Ophiothrix از لحاظ ظاهری بیشترین شباهت را به جنس Macrophiothrix دارند و اغلب اوقات تفکیک آنها بر اساس شکل ظاهری شانبا مشکل مواجه میشود. بنابراین رده بندی و تاکسونومی دقیق آنها مستلزم هر دو روش ریخت شناسی و مولکولی در کنار هم می باشد. نمونه های ستاره شکننده از منطقه تیس واقع در خلیج چابهار به منظور بررسی ریخت شناسی و تبارزایی بر اساس توالی ناحیه ژنی COI جمع آوری گردید. توالی ژنی گونه ی ایران با 18 توالی دیگر از بانک ژن در ناحیه ژنی CO1 مقایسه شد. درخت شجره شناسی با استفاده از آنالیز حداکثر احتمال (Maximum Likelihood) ترسیم گردید. نتایج تحقیق نشان داد که گونه تحقیق حاضر از لحاظ ریخت شناسی دارای یک دیسک پنج لوبی و صفحات بازویی و شکمی به ترتیب دارای اشکال ذوزنقه ای و مستطیلی با پوشش کاملا گرانولی میباشد. همینطور نتایج بررسی مولکولی نشان داد که گونه Ophiothrix sp. با 49% بوت استرپ در کلاد جنس Ophiothrix پشتیبانی و رابطه تک نیایی را نشان میدهند. اگرچه به طور ضعیف حمایت میشود اما به نظر می رسد گونه ایرانی جدیدی در این جنس باشد که به دلیل کمبود مطالعات تاکنون ناشناخته باقیمانده است.
سعید محمّدی؛ حسین شیخیزاده اول
دوره 5، شماره 1 ، شهریور 1395، ، صفحه 93-103
چکیده
جوندگان گسترش جهانی داشته و بزرگترین راسته پستانداران را شامل میشوند که گستره سازگاری آنها وسیع است. در ایران نیز بیشترین تنوع مربوط به این راسته میباشد به طوری که 2/38 درصد پستانداران ایران را به خود اختصاص میدهد. تا کنون مطالعهای در خصوص فون جوندگان فردوس انجام نگرفته است لذا هدف از این مطالعه شناسایی و معرفی جوندگان منطقه ...
بیشتر
جوندگان گسترش جهانی داشته و بزرگترین راسته پستانداران را شامل میشوند که گستره سازگاری آنها وسیع است. در ایران نیز بیشترین تنوع مربوط به این راسته میباشد به طوری که 2/38 درصد پستانداران ایران را به خود اختصاص میدهد. تا کنون مطالعهای در خصوص فون جوندگان فردوس انجام نگرفته است لذا هدف از این مطالعه شناسایی و معرفی جوندگان منطقه میباشد. در این راستا جهت بررسی سیستماتیکی فون جوندگان از فصل زمستان 1392 تا خردادماه 1393 در بخشهای مختلف منطقه نمونهبرداری انجام شد. تعداد 19 نمونه جمعآوری شده با استفاده از صفات ریختشناسی و ریختسنجی ظاهری، دندانی و جمجمهای مورد شناسایی قرار گرفتند. بر اساس نتایج بدست آمده تعداد پنج گونه از جوندگان شامل موش خانگی (Mus musculus)، جربیل هندی (Tatera indica)، جرد ایرانی (Meriones persicus)، موش ورامین (Nesokia indica) و هامستر خاکستری (Cricetulus migratorius) در فردوس شناسایی گردید.
