عباس عاشوری؛ مسعود یوسفی؛ فرهاد حسینی طایفه
چکیده
پرندگان آبزی و کنارآبزی از جمله آسیبپذیرترین گونههای پرندگان به‌‌شمار میآیند و تغییرات غنای گونه‌ای و جمعیت آنها شاخص مهمی جهت نشان دادن کیفیت و اهمیت بوم سازگان‌های آبی هستند. جمعیت پرندگان آبزی و کنارآبزی به شدت در حال کاهش است و در سال‌های اخیر تعداد بیشتری از آنها وارد فهرست سرخ اتحادیه جهانی حفاظت (IUCN) شده‌اند. ...
بیشتر
پرندگان آبزی و کنارآبزی از جمله آسیبپذیرترین گونههای پرندگان به‌‌شمار میآیند و تغییرات غنای گونه‌ای و جمعیت آنها شاخص مهمی جهت نشان دادن کیفیت و اهمیت بوم سازگان‌های آبی هستند. جمعیت پرندگان آبزی و کنارآبزی به شدت در حال کاهش است و در سال‌های اخیر تعداد بیشتری از آنها وارد فهرست سرخ اتحادیه جهانی حفاظت (IUCN) شده‌اند. بنابراین ضروری است تا نحوه تغییرات جمعیت این پرندگان پایش و حفاظت شوند. هدف مطالعه حاضر بررسی روند تغییرات تنوع و تراکم پرندگان آبزی و کنارآبزی مهاجر زمستان‌گذران در چهار محدوده تالابی حفاظت شده در مجموعه تالاب بین‌المللی انزلی به نام‌های سلکه، سرخانکل، چوکام و سیاه‌کشیم است. برای رسیدن به این هدف، از داده‌های حاصل از سرشماری نیمه زمستانه یک دوره 10 ساله (1382-1385 و 1387-1392) استفاده شد. همچنین در مطالعه حاضر تشابه جامعه پرندگان چهار منطقه فوق مورد سنجش قرار گرفت. برای این منظور از شاخص تشابه موریستا و آزمون PCA استفاده گردید. نتایج حاصل نشان داد، در مجموع 65 گونه پرنده آبزی و کنارآبزی در این چهار منطقه شناسایی شده است. بیشترین تعداد گونه در تالاب سلکه (57 گونه) و بیشترین میانگین فراوانی جمعیت نیز در تالاب سیاه‌کشیم (31504 فرد) ثبت گردید. بیشترین و کمترین تعداد پرنده آبزی و کنارآبزی در مجموع این چهار منطقه به ترتیب در سال 1392 (103332 فرد) و در سال 1384 (42842 فرد) شمارش شد. مرغابی‌ها با 18 گونه بیشترین تعداد گونه و اکراس‌یان و پرستوی‌دریایی‌یان با یک گونه کمترین تعداد را در بین تیره‌ها در این مناطق در سرشماری‌های نیمه زمستانه دارا بودند. نتایج همچنین نشان داد، پناهگاه حیات وحش سرخانکل کمترین شباهت گونه را با سایر مناطق دارد. با توجه به غنای گونه‌ای بالا این منطقه و نقش بیشتر آن در حفاظت از پرندگان آبزی غواص نسبت به سه منطقه‌ی دیگر (سلکه، چوکام و سیاه‌کشیم)، شایسته است این بخش از تالاب انزلی نسبت به گذشته مورد حفاظت بیشتر قرار گیرد. اجرای برنامههای مدیریت جامع تالاب و استقرار نظام مدیریت یکپارچه بومسازگانی از جمله مهمترین راهبردها برای حفظ کیفیت و کمیت این چهار منطقه برای پرندگان آبزی و کنارآبزی زمستان‌گذران است.
علیرضا گلچین منشادی؛ احسان کیامرثی؛ محمد ترحمی
چکیده
چکیده در این مطالعه به‌منظور شناسایی و بررسی ماهیان رودخانه بشار واقع در استان کهگیلویه و بویراحمد، نمونه‌گیری از ماهیان در فصل‌های تابستان و زمستان سال 1394 انجام گرفت. ماهیان به‌وسیله تور ثابت صید گردیده و به آزمایشگاه دانشکده دامپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ...
بیشتر
چکیده در این مطالعه به‌منظور شناسایی و بررسی ماهیان رودخانه بشار واقع در استان کهگیلویه و بویراحمد، نمونه‌گیری از ماهیان در فصل‌های تابستان و زمستان سال 1394 انجام گرفت. ماهیان به‌وسیله تور ثابت صید گردیده و به آزمایشگاه دانشکده دامپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کازرون منتقل و پس از بیومتری به‌وسیله کلید شناسایی مورد شناسایی قرار گرفتند. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد 13 گونه ماهی متعلق به چهار خانواده در رودخانه بشار زیست می‌نمایند که عبارتند از ماهی گل چراغ (Garra rufa)، بوتک (Cyprinion macrostomum)، ماهی برزم (Barbus barbulus)، سیاه‌ماهی یا سارده (Capoeta damascina). ماهی دشت ارژنی (C. barroisi)، توئینی (C. trutta)، سیاه‌ماهی یا تیل خوس (C. Capoeta)، شاه کولی جنوبی (Alburnus atropatenae)، حیف نان یا نازک (Chondrostoma regium) از خانواده کپورماهیان، قزل‌آلای رنگین‌کمان (Oncorhynchus mykiss) از خانواده آزاد ماهیان، گربه ماهی (Glyptothorax silviae) از خانواده گربه ماهیان، دو گونه سگ ماهی (Turcinoemacheilus kosswigi) و Paracobitis malapterura) از خانواده سگ‌ماهیان. بررسی درصد فراوانی ماهی‌ها نشان داد که ماهی گل‌چراغ بالاترین درصد فراوانی (49/23) و سگ‌ماهی پایین‌ترین درصد فراوانی (13/0) را دوره نمونه‌گیری به خود اختصاص دادند. خانواده کپور ماهیان نیز با 9 گونه و 99/96 درصد فراوانی، بالاترین درصد فراوانی ماهیان صیدشده را دارا بود. بین میزان فراوانی ماهیان با فصل نمونه‌گیری رابطه معنی‌داری مشاهده نگردید (05/0p>). نتیجه این که در تمام آب‌های شیرین کشور جمعیت غالب ماهیان متعلق به کپورماهیان میباشد.
نبی اله خیرآبادی؛ ساناز استکانی
دوره 6، شماره 3 ، اسفند 1396، ، صفحه 61-70
چکیده
این مطالعه در چهار ایستگاه واقع در سواحل شهرستان نور (دو ایستگاه)، محمود آباد و رویان (استان مازندران) با هدف شناسایی و تعیین برخی از خصوصیات اکولوژیک خرچنگ Rhithropanopeus harrrissi در سواحل دریای خزر انجام گرفت. نمونهها پس از جمعآوری به آزمایشگاه منتقل و با استفاده از کلیدهای شناسایی معتبر شناسایی شدند. بررسی بر روی 192 نمونه خرچنگ ...
بیشتر
این مطالعه در چهار ایستگاه واقع در سواحل شهرستان نور (دو ایستگاه)، محمود آباد و رویان (استان مازندران) با هدف شناسایی و تعیین برخی از خصوصیات اکولوژیک خرچنگ Rhithropanopeus harrrissi در سواحل دریای خزر انجام گرفت. نمونهها پس از جمعآوری به آزمایشگاه منتقل و با استفاده از کلیدهای شناسایی معتبر شناسایی شدند. بررسی بر روی 192 نمونه خرچنگ نشان داد که آنها متعلق به گونه harrrissi R. هستند. به منظور انجام تأیید شناسایی گونه‌ای این نمونهها با نمونههای متاتیپیک موجود در موزه جانورشناسی دانشگاه تهران مقایسه و مورد تأیید شناسایی گونه‌ای قرار گرفتند. خصوصیات ریخت شناسی، نسبت جنسی، فراوانی و پراکنش این گونه نیز مورد بررسی قرار گرفت. آنالیز واریانس یک طرفه با استفاده از آزمون LSD نشان داد، فراوانی این گونه بین ایستگاه دو (ساحل پارک جنگلی نور) با ایستگاههای یک (ساحل بخش غربی شهر نور) و سه (ساحل محمود آباد) دارای تفاوت معنادار است (05/0P
نبی اله خیرآبادی؛ جعفر سیف آبادی؛ مهناز ربانی ها؛ فریدون عوفی
دوره 5، شماره 3 ، اسفند 1395، ، صفحه 17-29
چکیده
این مطالعه با هدف بررسی الگوی پراکنش و تعیین فراوانی فصلی و زیستگاهی خرچنگهای منزوی در شش ایستگاه واقع در ناحیه جزر و مدی جزیره هرمز انجام پذیرفت. نمونهبرداری در یک دوره یک ساله و در چهار فصل انجام شد. خرچنگ منزوی در اتانول 70% تثبیت و به آزمایشگاه منتقل شدند. با استفاده از کلیدهای شناسایی معتبر 9 گونه متعلق به دو خانواده از خرچنگهای ...
بیشتر
این مطالعه با هدف بررسی الگوی پراکنش و تعیین فراوانی فصلی و زیستگاهی خرچنگهای منزوی در شش ایستگاه واقع در ناحیه جزر و مدی جزیره هرمز انجام پذیرفت. نمونهبرداری در یک دوره یک ساله و در چهار فصل انجام شد. خرچنگ منزوی در اتانول 70% تثبیت و به آزمایشگاه منتقل شدند. با استفاده از کلیدهای شناسایی معتبر 9 گونه متعلق به دو خانواده از خرچنگهای منزوی مورد شناسایی قرار گرفت. آنالیزهای آماری با استفاده از نرم افزارهای SPSS، PAST، TAL (4.2) و نرمافزار R انجام شد. آنالیز واریانس یکطرفه با استفاده از آزمون LSD نشان داد، فراوانی این گونهها بین تعدادی از ایستگاهها دارای تفاوت معنادار است (05/0P
