عباس عاشوری؛ حسین وارسته مرادی؛ فرهاد حسینی طایفه
چکیده
تالاب بین‌المللی انزلی یکی از زیستگاه‌های مهم برای پرندگان در ایران و منطقه خزری است، اما تاکنون مطالعه جامعی در خصوص شناسایی و تعیین وضعیت پرندگان آن انجام نشده است. در این پژوهش با هدف شناسایی غنای گونه‌ای و تغییرات جمعیت پرندگان از دی‌ماه 1393 تا آذرماه 1394 همه بخش‌های تالاب انزلی هر ماه حداقل یک‌بار بررسی شد. در مجموع 243 پرنده ...
بیشتر
تالاب بین‌المللی انزلی یکی از زیستگاه‌های مهم برای پرندگان در ایران و منطقه خزری است، اما تاکنون مطالعه جامعی در خصوص شناسایی و تعیین وضعیت پرندگان آن انجام نشده است. در این پژوهش با هدف شناسایی غنای گونه‌ای و تغییرات جمعیت پرندگان از دی‌ماه 1393 تا آذرماه 1394 همه بخش‌های تالاب انزلی هر ماه حداقل یک‌بار بررسی شد. در مجموع 243 پرنده شامل 51 گونه آبزی، 61 گونه کنارآبزی و 131 گونه خشک‌زی شناسایی شد. به ترتیب بیشترین و کمترین تعداد گونه در ماه‌های فروردین و خرداد و بیشترین و کمترین جمعیت در ماه‌های دی (134167 فرد) و اردیبهشت (6979 فرد) شناسایی و شمارش شد. بیش از 70 درصد پرندگان مهاجر عبوری و زمستانه بودند. 26 درصد پرندگان در فهرست گونههای در خطر انقراض جهانی، در معرض تهدید جهانی و حمایت‌شده قرار داشتند. نُه گونه به نام‌های خروس کولی شکم سیاه در فهرست بحرانی، اردک سرسفید، بالابان و عقاب صحرایی در فهرست در خطر انقراض و اردک سرحنایی، کشیم گوش‌دار، عقاب تالابی، عقاب شاهی و قمری معمولی در طبقه آسیب‌پذیر IUCN بودند. جوجه‌آوری اردک بلوطی، سسک ساوی، یلوه کوچک و پرستوی دریایی کوچک برای نخستین‌بار در این تالاب شناسایی شد. بیش از یک درصد جمعیت جهانی پرستوی دریایی تیره، خوتکا، اردک سرسبز، اردک ارده‌ای، قوی فریادکش، باکلان کوچک، باکلان بزرگ و پلیکان خاکستری در این تالاب شمارش شد. این بررسی نشان داد تالاب انزلی با وجود قرارگیری در فهرست مونترو همچنان یکی از زیستگاه‌های مهم پرندگان آبزی است و تمامی معیارهای تالاب بین‌المللی از حیث پرندگان آبزی را دارد. بنابراین حفظ کیفیت و کمیت تالاب و خرد زیستگاه‌های آن ضروری می‌باشد.
عباس عاشوری؛ سید فرشید فلاح؛ فرهاد حسینی طایفه
چکیده
مطالعه حاضر با هدف شناخت زیست‌شناسی جوجه‌آوری کشیم بزرگ از فروردین تا شهریور 1394 در غرب تالاب انزلی انجام شده است. در مجموع 56 آشیانه در این مطالعه شناسایی شد. به ترتیب، 18 و 20 جفت کشیم بزرگ هم‌زمان در دو کلنی مجزا از اواسط فروردین‌ماه تا اواسط اردیبهشت‌ماه و تقریباً پس از دو ماه 18 جفت دیگر با حداقل فاصله 100 متری از یکدیگر در میان کلنی ...
بیشتر
مطالعه حاضر با هدف شناخت زیست‌شناسی جوجه‌آوری کشیم بزرگ از فروردین تا شهریور 1394 در غرب تالاب انزلی انجام شده است. در مجموع 56 آشیانه در این مطالعه شناسایی شد. به ترتیب، 18 و 20 جفت کشیم بزرگ هم‌زمان در دو کلنی مجزا از اواسط فروردین‌ماه تا اواسط اردیبهشت‌ماه و تقریباً پس از دو ماه 18 جفت دیگر با حداقل فاصله 100 متری از یکدیگر در میان کلنی بزرگ پرستوهای دریایی تیره در پهنه آبی غرب تالاب انزلی آشیانه‌سازی و جوجه‌آوری کردند. میانگین اندازه دستجات تخم= 85/0±91/3 (تعداد= 56)، میانگین وزن تخم‌ها= 01/3±8/38 گرم (تعداد= 68) و میانگین حجم تخم‌ها= 6/3±00/37 سانتی‌متر مکعب بود. این بررسی نشان داد، کشیم بزرگ دوره جوجه‌آوری طولانی در غرب تالاب انزلی (بیش از 170 روز) دارد و با توجه به وجود پهنه آبی وسیع و مواج در بهار و همچنین حضور پرندگان شکاری از جمله سنقر تالابی، آنها ابتدا آشیانه‌ها را در کلنی و در کنار و میان توده‌های کوچک گیاهان آبزی بن در آب می‌سازند و در ادامه با افزایش تدریجی رشد و حجم توده گیاهان آبزی غوطه‌ور در پهنه آبی تالاب و شروع آشیانه‌سازی پرستوهای دریایی تیره، آشیانه‌های مجزا در میان کلنی‌های بزرگ پرستوهای دریایی تیره بنا می‌کنند که احتمالا از راهبرد‌های کشیم بزرگ برای افزایش تعداد زاده‌ها در یک سال می‌باشد.
عباس عاشوری؛ مسعود یوسفی؛ فرهاد حسینی طایفه
چکیده
پرندگان آبزی و کنارآبزی از جمله آسیبپذیرترین گونههای پرندگان به‌‌شمار میآیند و تغییرات غنای گونه‌ای و جمعیت آنها شاخص مهمی جهت نشان دادن کیفیت و اهمیت بوم سازگان‌های آبی هستند. جمعیت پرندگان آبزی و کنارآبزی به شدت در حال کاهش است و در سال‌های اخیر تعداد بیشتری از آنها وارد فهرست سرخ اتحادیه جهانی حفاظت (IUCN) شده‌اند. ...
بیشتر
پرندگان آبزی و کنارآبزی از جمله آسیبپذیرترین گونههای پرندگان به‌‌شمار میآیند و تغییرات غنای گونه‌ای و جمعیت آنها شاخص مهمی جهت نشان دادن کیفیت و اهمیت بوم سازگان‌های آبی هستند. جمعیت پرندگان آبزی و کنارآبزی به شدت در حال کاهش است و در سال‌های اخیر تعداد بیشتری از آنها وارد فهرست سرخ اتحادیه جهانی حفاظت (IUCN) شده‌اند. بنابراین ضروری است تا نحوه تغییرات جمعیت این پرندگان پایش و حفاظت شوند. هدف مطالعه حاضر بررسی روند تغییرات تنوع و تراکم پرندگان آبزی و کنارآبزی مهاجر زمستان‌گذران در چهار محدوده تالابی حفاظت شده در مجموعه تالاب بین‌المللی انزلی به نام‌های سلکه، سرخانکل، چوکام و سیاه‌کشیم است. برای رسیدن به این هدف، از داده‌های حاصل از سرشماری نیمه زمستانه یک دوره 10 ساله (1382-1385 و 1387-1392) استفاده شد. همچنین در مطالعه حاضر تشابه جامعه پرندگان چهار منطقه فوق مورد سنجش قرار گرفت. برای این منظور از شاخص تشابه موریستا و آزمون PCA استفاده گردید. نتایج حاصل نشان داد، در مجموع 65 گونه پرنده آبزی و کنارآبزی در این چهار منطقه شناسایی شده است. بیشترین تعداد گونه در تالاب سلکه (57 گونه) و بیشترین میانگین فراوانی جمعیت نیز در تالاب سیاه‌کشیم (31504 فرد) ثبت گردید. بیشترین و کمترین تعداد پرنده آبزی و کنارآبزی در مجموع این چهار منطقه به ترتیب در سال 1392 (103332 فرد) و در سال 1384 (42842 فرد) شمارش شد. مرغابی‌ها با 18 گونه بیشترین تعداد گونه و اکراس‌یان و پرستوی‌دریایی‌یان با یک گونه کمترین تعداد را در بین تیره‌ها در این مناطق در سرشماری‌های نیمه زمستانه دارا بودند. نتایج همچنین نشان داد، پناهگاه حیات وحش سرخانکل کمترین شباهت گونه را با سایر مناطق دارد. با توجه به غنای گونه‌ای بالا این منطقه و نقش بیشتر آن در حفاظت از پرندگان آبزی غواص نسبت به سه منطقه‌ی دیگر (سلکه، چوکام و سیاه‌کشیم)، شایسته است این بخش از تالاب انزلی نسبت به گذشته مورد حفاظت بیشتر قرار گیرد. اجرای برنامههای مدیریت جامع تالاب و استقرار نظام مدیریت یکپارچه بومسازگانی از جمله مهمترین راهبردها برای حفظ کیفیت و کمیت این چهار منطقه برای پرندگان آبزی و کنارآبزی زمستان‌گذران است.
