با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن فیزیولوژی و فارماکولوژی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه زیست‌‌شناسی، واحد دامغان، دانشگاه آزاد ‏اسلامی، دامغان، ایران

10.30473/eab.2023.66777.1896

چکیده

منطقه حاظت‌‌شده‌‌ی طالو و شیربند که تا سال 1399 جزو مناطق شکارممنوع استان سمنان بوده، در شمال شرقی شهرستان دامغان واقع است. این منطقه دارای تنوع زیستی غنی و متنوع، آب و هوای سرد و خشک در زمستان، و گرم و خشک در تابستان می‌‌باشد. از آنجا که تنوع گسترده‌‌ای از خزندگان در منطقه‌‌ی مذکور مشاهده می‌‌شود این مطالعه با هدف بررسی فون سوسمارها و لاک‌پشت‌‌های منطقه‌‌ی حفاظت‌‌شده‌‌ی طالو و شیربند انجام شد. نمونه‌‌ها از فروردین تا اواخر شهریور ماه 1396 از ساعات اولیه صبح تا اواخر شب در ایستگاه‌های مختلف منطقه‌‌ جمع‌‌آوری شدند. نمونه‌‌ها براساس کلیدهای شناسایی معتبر شناسایی شده و مورد بررسی مورفومتریک و مریستیک قرار گرفتند. تصاویر، کلید شناسایی و نقشه‌‌ی پراکندگی گونه‌‌های منطقه تهیه شد. در مجموع، 87 نمونه سوسمار و 6 نمونه لاک‌پشت جمع‌‌آوری گردید و 15 گونه از 12 جنس و متعلق به 6 خانواده شناسایی شدند که عبارت بودند از: Paralaudakia caucasia، Phrynocephalus maculatus،Phrynocephalus scutellatus،Trapelus agilis ،Bunopus tuberculatus،Cyrtopodion scabrum ،Mediodactylus spinicaud،Tenuidactylus caspius ، Eremias fasciata،Eremias persica ،Eremias velox ، Mesalina watsonana،Ablepharus pannonicus،Teratoscincus bedriagai  وTestudo horsfieldii . بیشترین فراوانی سوسمارها مربوط به‌‌گونه‌‌ی Tenuidactylus caspius و کمترین فراوانی متعلق به گونه‌‌ی Mesalina watsonana می‌‌باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

Ahmadzadeh, F.; Kheirandish, A. (2006). Biodiversity of lizards in northwestern Iran. Environmental Science, 3(11): 43-54.
Ahmadzadeh, F.; Kiabi, B.H.; Kami, H.G.; Hojati, V. (2008) A preliminary study of the lizard fauna and their habitats in northwestern Iran. Asiatic Herpetological Research, 11: 1-9.
Ahmadzadeh,  F.; Flecks, M.; Carretero, M.A.; Mozaffari, O., Böhme, W., Harris, D.J., Freitas, S., Rödder, D. (2013). Cryptic Speciation Patterns in Iranian Rock Lizards Uncovered by Integrative Taxonomy. Plos One; 8(12): e80563.
Anderson, S.C.; (1974). Preliminary Key to the Turtles, Lizards and Amphisbaenians of Iran. Fieldiana Zoology, 65(4): 27-43.
Anderson, S.C.; (1999). The Lizards of Iran. Oxford, Ohio.
Azhar, H.R., Rastegar Pouyani, N., Karamiani, R. (2020). The lizard fauna of Kangavar Township and adjacent areas. Journal of Animal Research (Iranian Journal of Biology), 33(1): 1-14.
Bahmani, Z., Karamiani, R., Gharzi, A. (2012). The Lizard Fauna of Kurdistan Province, Western Iran. Iranian Journal of Animal Biosystematics; 8(1), -
Bauer, A.M. (2019). The Atlas of Reptiles of Iran. Omid Mozaffari, Kamran Kamali and Hadi Fahimi. 2016. Iran Department of the Environment, Tehran. 361 pp; 1(1) :20-25.
Bondarenko, D.A. 2013. Central asian tortoise, Agrionemys horsfieldii (Gray, 1844), in the diet of Central Asian vertebrates: study results. Current Studies in Herpetology; 13 (1/2): 3–21.
Bondarenko, D.A.; Peregontsev, E.A. (2019). Thermal Biology and Dayly Activity of Central Asian Tortoise (Agrionemys horsfieldii) (Testudinidae, Reptilia). Current Studies in Herpetology; 19(1-2): 17
Ebrahimi Rahnama, M.; Hojati, V.; Shajiee, H. (2018). The Study of Lizards Fauna in Esas Protected Area in Mazandaran Province. Journal of Animal Environment, 10(4): 210-203.
Ebrahimnezhad, M.; Moradi, A.; Rastegar Pouyani, N. (2007). Taxonomic identification and distribution of lizards in Chaharmahal-Bakhtiari Province. Research Journal of University of Isfahan (Science); 24(2): 119-133.
Eftekharian, S.S.; Hojati, V.; Sharafi, S. (2017). The Study of Lizards and Turtles Fauna of Hezar Jarib Hunting Prohibited Area in Mazandaran Province. Journal of Animal Environment; 9(2), 121-130.
Fathnia, B.; Rastegar-Pouyani, N.; Sampour, R.; Bahrami, A.M.; Jaafari, G.; (2009). The lizard fauna of Ilam province, Southwestern Iran. Iranian Journal of Animal Biosystematics; 5(2): 65-79.
Gharzi, A.; Pesarakloo, A.R.; Nabizadeh, H.; Rastegar Pouyani, E. (2020). Survey of lizard fauna of Maranjab Desert in Esfahan Province. Journal of Animal Research (Iranian Journal of Biology); 33(2): 168-179.
Hassanzadeh, N.; Belgheiszadeh, H.; Yousefi Siahlkalroodi, S. (2018). Faunestic Suevey of Turtles in Alborz Province. Journal of Animal Environment; 10(1): 115-122.
Hojati, V.; Kami, H.G.; Ebrahimi, M.; Shajiei, H. (2002). Morphometric comparison of pond turtle Emys orbicularis and Caspian turtle Mauremys caspica caspica in Golestan and Mazandaran Provinces. Iranian Journal of Marine Sciences and Techniques; 2(1): 1-11.
Hojati, V.; Kami, H.G.; Faghiri, A.; (2006). Faunestics study of the lizards in Damghan region. Iranian Journal of Biology; 19(3): 325-340.
Hojati, V.; Pourali Darestani, S. (2007). The faunestic study of fishes, amphibians and reptiles in Cheshme Ali, Damghan region. Journal of Biology; 2(1): 27-35.
Hojati, V.; Moghaddas, D.; Faghiri, A.; (2009). Identification of amphibians and reptiles of Shahid Zare National Park in Sari. Journal of Animal Biology; 1(3): 31-38.
Hojati, V.; Derakhshanpour, S.; Abbaspour, H.; (2016). A faunal study of lizards in Peror protected area in Semnan province. Journal of Animal Environment; 8(4): 121-130.

Hojati V, Deymekar, M. (2020). The study of the snake fauna of Taloo and Shirband hunting prohibited area in Semnan Province, Iran. Nova Biologica Reperta; 7(3) :285-294.

Iran Department of the Environment. (2011). List of four regions of Environmental Protection Organization. April 2017, reviewed on August, 2017.

Kamali, K. (2013). A Field Guide to Reptiles and Amphibians of Iran. Iranshensi Publisher, Tehran; 368 p.

Kamali, K. (2020). A Guide to the Reptiles and Amphibians of Iran. Edition Chimaira; 574 p.

Malekian, M. (2012). Investigating the correlation between reptile species diversity and topographic condition in North West of Isfahan. Journal of Animal Environment, 4(3), 11-24.
Mozaffari O., Kamali K.; Fahimi H. (2016). The Atlas of Reptiles of Iran. Iran Department of the Environment, Tehran. 361 pp.
Nabavi, S., Kami, H.G., Hojati, V. (2013). The faunestic study of reptiles in Miankaleh Wildlife Refuge in Mazandaran Province. Journal of Animal Biology, 6(1):77-87.
Nasrabadai R., Rastegar Pouyani N., Rastegar Pouyani E., Gharzi A. (2017). A revised key to the lizards of Iran (Reptilia: Squamata: Lacertilia). Zootaxa; 4227(3): 431.
Parsa, H.; Rastegar-Pouani, N.; (2009). Systematics and geographical distribution of Lizards of Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad Province. Journal of Science (Tehran University); 35(1): 17-29.
Rastegar Pouani, N, Johari, M, Rastegar-Pouani, E. (2007). Field guide to Iranian reptiles (Volume 1: lizards). Razi University Press, Kermanshah; 268 pages.
Rastegar Pouyani, N., Kami, H., Rajabzadeh, H., Shafiei, S., Anderson, S. (2008). Annotated Checklist of Amphibians and Reptiles of Iran. Iranian Journal of Animal Biosystematics, 4(1):7-30.
Saeidpour, B. (2004). Investigation into the sea turtles distribution in north of Persian Gulf and Sea of Oman. Pajouhesh-Va-Sazandegi, 17(2): 41-46.
Safaei-Mahroo, B.; Ghaffari, H.; Fahimi, H.; Broomand, S.; Yazdanian, M.; Najafi Majd, E.; Hosseinian Yousefkhani, S.S.; Rezazadeh, E.; Hosseinzadeh, M.S.; Nasrabadi, R.; Rajabizadeh, M.; Mashayekhi, M.; Motesharei, A.; Naderi, A; Kazemi, S.M.; (2015). The Herpetofauna of Iran: Checklist of Taxonomy, Distribution and Conservation Status. Asian Herpetological Research, 6(4): 257-290.
Smíd, J., Moravec, J., Kodym, P., Kratochvíl, L., Yousefkhani, S.S., Frynta, D. (2014). Annotated checklist and distribution of the lizards of Iran. Zootaxa, 3855: 1-97.
Soleimanfallah, D.; Hojati, V.; Shajiee, H.; Sharafi, S.; Babaei Savasari, R.; Khani, S.; (2018). The Study of Reptiles Fauna in Sefid Kouh-Aresk No-Hunting Area in Semnan Province. Journal of Animal Environment; 10(2): 97-106.
Szczerbak, N.N. (2003). Guide to the Reptiles of the Eastern Palearctic. Krieger, Malabar, FL, 260 pp.
Yousefi Siahkalroodi, S., Rajab Larijani, S., Mahdavi Ourtakand, M., Yousefi Siahkalroodi, M., Khan Ahmadi, F. (2021). Faunistic and distribution study of turtles in the southeast of Tehran province. Iranian Journal of Biological Sciences, 16(1): 49-59.