الهام مدنی؛ اعظم مشفق؛ محبوبه سترکی؛ اکرم تهرانی فرد
چکیده
علف‌کش‌ها بر پایه گلایفوسیت برای انسان بی‌ضرر است ولی استفاده گسترده آن‌ها در زمین‌های کشاورزی و آلودگی سیستم‌های آبی سبب ایجاد نگرانی‌هایی درباره سمیت آن شده است. هدف مطالعه حاضر بررسی اثرات رانداپ بر وزن، شاخص گنادوسوماتیک (GSI)، تغییرات ﻫﯿﺴﺘﻮﭘﺎﺗﻮﻟﻮژی آبشش و بیضه ماهی کپور معمولی بود. 32 عدد ماهی کپور معمولی مولد (72/103 ...
بیشتر
علف‌کش‌ها بر پایه گلایفوسیت برای انسان بی‌ضرر است ولی استفاده گسترده آن‌ها در زمین‌های کشاورزی و آلودگی سیستم‌های آبی سبب ایجاد نگرانی‌هایی درباره سمیت آن شده است. هدف مطالعه حاضر بررسی اثرات رانداپ بر وزن، شاخص گنادوسوماتیک (GSI)، تغییرات ﻫﯿﺴﺘﻮﭘﺎﺗﻮﻟﻮژی آبشش و بیضه ماهی کپور معمولی بود. 32 عدد ماهی کپور معمولی مولد (72/103 ±75/1723 گرم) به‌صورت تصادفی در 4 گروه هر کدام با 8 عدد ماهی قرار گرفتند. یک گروه (کنترل) بدون مواجهه با علف‌کش بود و 3 گروه (تیمار) در معرض آفت‌کش رانداپ در 4 غلظت (5، 10 و 15 میلی‌گرم در لیتر) به‌مدت 10 روز قرار گرفتند. پس از دوره تیمار، طول و وزن و شاخص GSI تعیین شد و نمونه بافت آبشش و بیضه جهت بررسی‌های بافت‌شناسی تهیه شد. بر اساس نتایج مواجهه توسط دوز 20 میلی‌گرم بر لیتر رانداپ سبب کاهش معنی‌دار وزن در روز دهم و شاخص GSI در روزهای پنجم و دهم شد (05/0P<). در ماهی‌های مواجه‌شده با رانداپ (20 میلی‌گرم بر لیتر) نکروز و بهم ریختن ساختار تیغه‌های آبششی، چسبیدن تیغه‌های آبششی به یکدیگر، جدا شدن غشای پایه و پاره‌شدن اپیتلیوم آبششی و بیرون ریختن سلول‌های خونی مشاهده شد. در بیضه ماهی‌های مواجه‌شده با دوز بالای گلایفوسیت افزایش تعداد اسپرماتوگونی به‌دلیل کاهش اسپرماتوژنز، تخریب اسپرماتوسیت‌ها، کاهش اسپرماتوزوا، کاهش قطر لوله‌های اسپرمی، از بین رفتن مجاری بینابینی و تخریب سلول‌های سرتولی در مشاهده شد. غلظت‌های تحت کشنده رانداپ اثرات سمی بر ساختار آبشش و عملکرد تولید مثلی ماهی کپور معمولی نر مولد دارد.
