با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن فیزیولوژی و فارماکولوژی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ، گروه‎ ‎زیست‌شناسی،‎ ‎واحد‎ ‎ایذه،‎ ‎دانشگاه‎ ‎آزاد اسلامی،‎ ‎ایذه،‎ ‎ایران

2 دانشیار، گروه‎ ‎زیست‌شناسی،‎ ‎واحد‎ ‎ایذه،‎ ‎دانشگاه‎ ‎آزاد اسلامی،‎ ‎ایذه،‎ ‎ایران

3 استادیار، گروه‎ ‎زیست‌شناسی،‎ ‎واحد سنندج،‎ ‎دانشگاه‎ ‎آزاد اسلامی، ‏سنندج،‎ ‎ایران

چکیده

کاربرد گیاهان دارویی به جای داروهای سنتتیک در سال‌های اخیر به‌دلیل کم بودن عوارض جانبی و تنوع ترکیبات مؤثر این گیاهان افزایش یافته است. در مطالعه حاضر، اثر ضد دردی اسانس مرزه بختیاری به روش تست فرمالین در موش سوری مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه اسانس مرزه به‌وسیله دستگاه کلونجر و با روش تقطیر با آب تهیه شد. موش‌های سوری نر بالغ (35-25 گرم) انتخاب شدند. القای درد حاد و مزمن به‌وسیله تزریق 20 ﻣﯿﮑﺮوﻟﯿﺘﺮ ﻣﺤﻠﻮل ﻓﺮﻣﺎﻟﯿﻦ 4 درصد، به‌منظور بررسی اثرات ضد دردی اسانس مرزه بختیاری استفاده شد. گروه‌های مورد مطالعه شامل گروه کنترل دریافت‌کننده نرمال سالین، گروه‌های دریافت‌کننده 25، 50 و 100 میلی‌گرم بر کیلوگرم و گروه کنترل مثبت مورفین 10 میلی گرم بر کیلوگرم بودند. تزریقات تک‌دوز 30 دقیقه قبل از شروع آزمایش انجام شد. درد ﺣﺎد (5 دﻗﻴﻘﻪ اول پس از تزریق) و در ﻣﺰﻣﻦ (20 دﻗﻴﻘﻪ پس از تزریق) توسط کرنومتر اندازه‌گیری شد و نتایج به‌وسیله ﻧﺮم اﻓﺰار آﻣﺎری SPSS16 تجزیه و تحلیل شد. اسانس مرزه با دوزهای 25، 50 و 100 میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن بدن اثرات درد القاشده به‌وسیله فرمالین را تعدیل کرد، به‌طوری‌که باعث کاهش لیسیدن پای ناشی از تزریق فرمالین در هر دو فاز حاد و مزمن شد. داده‌های تحقیق حاضر نشان می‌دهد که اسانس مرزه بختیاری بر موش‌های کوچک آزمایشگاهی، اثرات ضد دردی دارد و در خدمات درمانی آینده این گیاه می‌تواند مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

Aeschbach, R.; Löliger, J.; Scott, B.; Murcia, A.; Butler, J.; Halliwell, B.; et al. (1994). Antioxidant actions of thymol, carvacrol, 6-gingerol, zingerone and hydroxytyrosol. Food and Chem Toxicol; 32(1): 31-6.
Apkarian, A.V.; Hashmi, J.A.; Baliki, M.N. (2011) Pain and the brain: specificity and plasticity of the brain in clinical chronic pain. Pain; 152(3 Suppl): 49-52.
Barnes, P.J.; Belvisi, M.G.; Rogers, D.F. (1990) Modulation of neurogenic inflammation: novel approaches to inflammatory disease. Trends Pharmacol Sci; 11(5): 185-189
Glass, C.K.; Saijo, K.; Winner, B.; Marchetto, M.C.; Gage, F.H. (2010) Mechanisms underlying inflammation in neurodegeneration. CelL; 140(6):918-34.
Hajhashemi, V.; Ghannadi, A.; Pezeshkian, S.K. (2002) Antinociceptive and anti-inflammatory effects of Satureja hortensis L. extracts and essential oil. J Ethnopharmacol; 82(2-3): 83-87
Hashemi, M.B.; Niakousari, M.; Saharkhiz, M.J. (2011) Antioxidant activity of Satureja bachtiarica Bunge essential oil in rapeseed oil irradiated with UV rays. Eur J Lipid Sci Technol; 113(9): 1132-7.
Looi, Y.; Audisio, R. (2007) A review of the literature on post-operative pain in older cancer patients. Eur J Cancer; 43(15): 2222-30.
Memarzadeh, S.M.; Pirbalouti, A.G.; AdibNejad, M. (2015) Chemical composition and yield of essential oils from Bakhtiari savory (Satureja bachtiarica Bunge.) under different extraction methods. Ind Crops Prod; 76: 809-16.
Nazıroğlu, M.; Dikici, D.M.; Dursun, Ş. (2012) Role of oxidative stress and Ca2+ signaling on molecular pathways of neuropathic pain in diabetes: focus on TRP channels. Neurochem Res; 37(10):2065-75.
Parada, C.; Tambeli, C.; Cunha, F.; Ferreira, S. (2001) The major role of peripheral release of histamine and 5-hydroxytryptamine in formalin-induced nociception. Neurosci; 102(4):937-44.
Rabiei, Z.; Gholami, M.; Rafieian-Kopaei, M. (2016) Antidepressant effects of Mentha pulegium in mice. Bangladesh J Pharmacol; 11(3):711-5
Riella, K.R.; Marinho, R.R.; Santos, J.S.; Pereira-Filho, R.N.; Cardoso, J.C.; Albuquerque-Junior, R.L.C.; Thomazzi, S.M. (2012) Anti-inflammatory and cicatrizing activities of thymol, a monoterpene of the essential oil from Lippia gracilis, in rodents. J Ethnopharmacol; 143: 656-663
Saghaei, F., Motamedi, S. (2017) The antinociceptive and anti-inflammatory effects of hydro alcoholic extract of Satureja bachtiarica on mouse. J Herbal Drugs; 8(3): 179-184
Sefidkon, F.; Jamzad, Z. (2000) Essential oil of Satureja bachtiarica Bunge. J Essential Oil Res; 12(5):545-6.
Sefidkon, F.; Sadeghzadeh, L.; Teymouri, M.; Asgari, F.; Ahmadi, S. (2007) Antimicrobial effects of the essential oils of two Satureja species (S. Khuzistanica Jamzad and S. bachtiarica Bunge) in two harvesting time.  Iranian J Med Aroma Plants; 23(2): 174-182.
Shabrandi, S.h.; Yousofvand, N.; Zarei, F. (2016) Effect of Dietary Virgin Olive (Olea europaea) Oil on Nociception and Its Effect on Morphine-induced Analgesia in Male Mice Using Formalin Test. Iranian J Nutr Sci Food Technol; 11: 1; 43-50
Telleria-Diaz, A.; Schmidt, M.; Kreusch, S.; Neubert, A.K.; Schache, F.; Vazquez, E.; et al. (2010) Spinal antinociceptive effects of cyclooxygenase inhibition during inflammation: involvement of prostaglandins and endocannabinoids. Pain; 148(1): 26-35.
Verdi, J.; Sabet Kasaei, M.; Kamalinejad, M.; Sharif, Sh. (2005) Antinociceptive effects of water extracts of Satureja hortensis seedlings in male rats. Physiol Pharmacol; 2(8): 163-168
Youdim, K.A.; Deans, S.G. (2000) Effect of thyme oil and thymol dietary supplementation on the antioxidant status and fatty acid composition of the ageing rat brain. British J Nutr; 83(01): 87-93.