با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن فیزیولوژی و فارماکولوژی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری، گروه شیلات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه ‏گنبدکاووس، گنبدکاووس، ایران

2 کارشناس، گروه شیلات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه ‏گنبدکاووس، ایران

3 دانشیار، گروه شیلات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه ‏گنبدکاووس، گنبدکاووس، ایران

چکیده

هرگونه تغییر در پارامترهای خونی و بیوشیمیایی سرم می‌تواند ناشی از تغییرات نامطلوب شرایط و یا فاکتورهای استرس‌زا در محیط‌زیست ماهی باشد. در مطالعه حاضر تأثیر غلظت‌های مختلف شوری بر پارامترهای خون‌شناسی و ایمنی ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان در آب‌های با شوری 5/0 قسمت در هزار (آب شیرین)، 02/3 قسمت در هزار (آب لب­شور) ‌و 20/18 قسمت در هزار (آب شور) در سه ایستگاه مختلف در استان گلستان بررسی شد. بچه‌ماهیان با میانگین وزنی 80 گرم به‌مدت 5 ماه با استفاده از جیره‌های تجاری مخصوص ماهی قزل‌آلا تغذیه شدند. در پایان دوره، نمونه‌برداری از خون 60 عدد ماهی به‌ظاهر سالم با میانگین وزنی 250 گرم از هر ایستگاه انجام شد. نمونه‌های سرم با کمک دستگاه سانتریفیوژ از سلول‌های خون جداسازی شد. پارامترهای مورد نظر با استفاده از روش‌های متداول آزمایشگاهی و اندیس‌های گلبولی با استفاده از فرمول‌های مربوطه اندازه‌گیری شد. نتایج به‌دست‌آمده اختلاف معنی‌داری در تعداد گلبول­های سفید خون و ایمنوگلوبولین M بین هر سه گروه آزمایشی نشان داد (05/0p<). بیشترین تعداد گلبول­های سفید (310±14300 عدد در میلی­متر مکعب) در خون ماهیان پرورشی با آب لب­شور و بالاترین میزان ایمنوگلوبولین M (007/0±428/0 گرم در لیتر) در خون ماهیان پرورشی با آب شور ثبت شد (05/0p<). تعداد گلبول‌های قرمز، درصد هماتوکریت، غلظت هموگلوبین، حجم متوسط گلبولی، متوسط هموگلوبین گلبولی و مسیر فرعی کمپلمان (C3 و C4) نیز در خون ماهیان پرورشی با آب لب­شور در مقایسه با همنوعان پرورشی آن­ها در آب­های شیرین و شور از کاهشی معنی­دار برخوردار بود (05/0p<)؛ اما اختلاف معنی‌داری در سطح این شاخص‌ها بین ماهیان پرورشی با آب‌های شیرین و شور مشاهده نشد (05/0p>). غلظت متوسط هموگلوبین گلبولی نیز بین تیمارهای مختلف آزمایشی فاقد اختلاف معنی‌داری بود (05/0p>). درمجموع نتایج مطالعه حاضر نشان داد که پرورش ماهی قزل‌آلا به‌عنوان یک گونه یوری­هالین در آب‌های با شوری  18~ قسمت در هزار به‌دلیل تمایل به بازگشت این شاخص‌ها به سطوح اندازه‌گیری‌شده آن­ها در آب شیرین از وضعیت مطلوب‌تری برخوردار بوده و این گونه در شوری مذکور کمتر تحت تأثیر عامل استرس قرار می­گیرد.

کلیدواژه‌ها

Afshari, A.; Sourinejad, I.; Sheybak, H.; Arabnejad, S. (2016). Effect of salinity stress on the growth rate, biochemical parameters and cortisol level of the blood in Sistan’s loach Schizothorax zarudnyi (Nikolskii, 1897). Journal of Applied Ichthyology Research; 4 (3): 43-52. (In Persian).
Akinrotimi, O.; Agokei, E.; Aranyo, A. (2012). Changes in blood parameters of Tilapia guineensis exposed to different salinity levels. Journal of Environmental Engineering and Technology; 1: 4-12.
Akinrotimi, O.A.; Gabriel, U.U.; Anyanwu, P.E.; Anyanwu, A.O. (2007). Influence of sex, acclimation methods and period on haematology of Sarotherodon melanotheron. Research Journal of Biological Sciences; 2(3): 348-352.
Alizadeh, M.; Dadgar, Sh.; Hafezieh, M. (2016). Review on rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) farming in desert underground brackish water in Iran. Journal of Survey in Fisheries Sciences; 3(1): 21-35.
Altinok, I.; Grizzle, M. (2001). Effects of brackish water on growth, feed conversion and energy absorption efficiency by juvenile euryhaline and fresh water stenohaline fish. Fish Biology; 59(5): 1142-1152.
Amar, E.C.; Kitron, V.; Satoh, S.; Okamoto, N.; Watanabe, T. (2000). Effect of dietary β- carotene on immune response of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss). Fisheries Science; 66: 1068-1075.
Azewedo, P.A.; Leeson, S.; Cho, C.Y.; Bureau, D.P. (2004). Growth and feed utilization of large size rainbow trout (Onchorhynchus mykiss) and Atlantic salmon (Salmo salar) reared in fresh water: diet and species effects, and responses over time. Aquaculture Nutrition, 10: 401-411.
Binuramesh, R.; Michael, D. (2011). Diel variations in selected serum immune parameters in Oreochromis mossambicus. Fish and Shellfish Immunology; 30(3): 824-829.
Blaxhall, P.C.; Daisley, K.W. (1973). Routine hematological methods for use with fish blood. Journal of Fish Biology, 5: 771-781.
Boshra, H.; Li, J.; Sunyer, J.O. (2006). Recent advances on the complement system of teleost fish. Fish and Shellfish Immunology; 20: 239-262.
Bowden, T.J. (2008). Modulation of the immune system of fish by their environment. Fish and Shellfish Im­munology; 25: 373-383.
Chebanov, M.; Ronald, B. (2001). The culture of sturgeon in Russia; production of juveniles for stocking and meat for human consumption. Aquatic Living Resources; 14: 375-381.
Chen, C.; Wooster, G.A.; Bowser, P.R. (2004). Comparative blood chemistry and histopathology of tilapia infected with Vibrio vulnificus or Streptococcus iniae or exposed to carbon tetrachloride, gentamicin, or copper sulfate. Aquaculture,239 (1-4): 421-443.
Cuesta, A.; Laiz-Carrio´n, R.; Martin del Rio, M.P.; Meseguera, J.; Mancerab, J.M.; Estebana, M.A. (2005). Salinity influences the humoral immune parameters of gilthead seabream (Sparus aurata L.). Fish & Shellfish Immunol; 18(3): 255-261.
Elarabany, N.; Bahnasawy, M.; Edrees, G.; Alkazagli1, R. (2017). Effects of Salinity on Some Haematological and Biochemical Parameters in Nile Tilapia, Oreochromus niloticus. Agriculture, Forestry and Fisheries; 6(6): 200-205.
England, J.M.; Walford D.M. (1972). Re-assessment of the reliability of haematocrit. British Journal of Hematology; 23 (2): 247-253.
Fazio, F.; Marafioti, S.; Arfuso, F.; Piccione, G.; Faggio, C. (2013). Influence of different salinity on haematological and biochemical parameters of the widely cultured mullet, Mugil cephalus. Marine and Freshwater Behaviour and Physiology 46: 211-218.
Finstad, B.; Staurnes, M.; Reite, O.B. (1988). Effect of low temperature on sea-water tolerance in rainbow trout, Salmo gairdneri. Aquaculture; 72: 319-328.
Gabriel, U.U.; Anyanwu, P.E.; Anyanwu, A.O.; Akinrotimi, A.O. (2007). Effect of freshwater challenge on the blood characteristics of Sarotherodon melanotheron. Agricultural Journal2: 388-391.
Ghanei Tehranei, M.; Farabi, S.M.V.; Azari, A.H.; Behrouzi, SH.; Ramazani, H.; Golaghaei Darzi, M.; et al. (2017). Survey of potential adaptation (Ion- Osmotic) Rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) fingerling with Caspian Sea water. Iranian Fisheries Science Research Institute, 35p. (In Persian).
Ghanei Tehrani, M.; Farabi, S.M.V.; Pourgholam, R.; Nasrollahzadeh Saravi, H.; Saeidi, A.A.; Ramzani, H.; et al. (2014). Indicators growth rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) in earthen ponds with use of underground brackish water.Journal of Fisheries, Islamic Azad University, Azadshahr Branch.8(3), 29-39. (In Persian).
Girling, P.; Pupper, J.; Nowal, B. (2003). Effect of acute salinity and water quality change on juvenile green back flounder, Rhombosolea taprina. Acta Ichthyologia Pistorica;22: 1-16.
Hamid, S.A.; Ahmed, F.M.; Mohammed, I.A.; Ali, S.M. (2013). Physical and Chemical Characteristics of Blood of two Fish Species (Oreochromis niloticus and Clarias lazera). World’s Veterinary Journal; 3: 17-20.
Hasenbein, M.; Komoroske, L.M.; Connon, R.E.; Geist, J.; Fangue N.A. (2013). Turbidity and salinity affect feeding performance and physiological stress in the endangered delta smelt. Integrative and comparative biology; 53: 6 20-634.
Hosseini, P.; Vahabzadeh, H.; Sayyad bourani, M.; Kazemi, R.; Zamini, A.A. (2012). Effects of Salinity increase on some Blood factors in juveniles Rainbow trout (Oncorhynchus mykiss). Journal of Marine Biology; 4 (2): 45-56. (In Persian).
Iwama, G.K. (1996). Growth of Salmonids. In Principles of Salmonid Culture (Pennell,W. & Barton, B. A., eds), Amsterdam: Elsevier, pp. 467–516.
Jafaryan, H. (2009). The comparison of brackish and fresh water on growth and feeding performance in juvenile rainbow trout (Oncorhynchus mykiss). Journal of agricultural sciences and natural resources; 16(2): 89-98. (In Persian).
Jones, D.R.; Randall, D.J. (1978). The respiratory and circulatory systems during exercise. In Fish Phytiology, vol. 7 (ed. W. S. Hoar and D. J. Randall), New York: Academic Press, pp. 425-501.
Kavya, K.S.; Jadesh, M.; Kulkarni, R.S. (2016). Hematology and serum biochemical changes in response to change in saline concentration in fresh water fish Notopterus notopterus. World Scientific News; 32: 49-60.
Kruger, N.J. (1994). The Bradford Method for Protein Quantitation. In: Walker J.M. (eds) Basic Protein and Peptide Protocols. Methods in Molecular Biology™, vol 32. Humana Press.
Küçük, S.; Karul, A.; Yildirim, S.; Gamsiz, K. (2013). Effects of salinity on growth and metabolism in blue tilapia (Oreochromis aureus). African Journal of Biotechnology; 12(19): 2715-2721.
Kultz, D. (2015). Physiological mechanisms used by fish to cope with salinity stress. Journal of Experimental Biology 218, 1907-1914.
Lermen, C.L.; Lappe, R.; Crestani, M.; Vieira, V.P.; Gioda, C.R.; Schetinger, M.R.C.; Baldisserotto, B.; Moraes, G.; Morsch, V.M. (2004). Effect of different temperature regimes on metabolic and blood parameters of silver catfish Rhamdia quelen. Aquaculture;239 (1-4): 497-507.
Magnadottir, B. (2010). Immunological control of fish dis­eases. Journal of Marine Biotechnology, 12: 361–379.
Makvandi, H.; Khodadadi, M.; Keyvanshokoh, S.; Mohammadi Makvandi, Z. (2012). Effect of salinity stress on cortisol hormone and glucose in Grass carp fingerlings (Ctenopharyngodon idella). Journal of Aquatic Animals and Fisheries; 2(8): 77-84.
Martinez-Alvarez, M.; Hidalgo, M.C.; Domezain, A.; Morales, A.E.; Garcia-Gallego, M.; Sanz, A. (2002). Physiological changes of sturgeon Acipenser naccarii caused by increasing environmental salinity. Journal of experimental Biology; 205: 3699-3706.
Martini Harrahy, N.L. (2001). The Effects of Elevated Temperature and Stress on Immune Function in Juvenile Chinook Salmon (Oncorhynchus tshawytscha). A thesis submitted to Oregon State University, 99p.
McCormick, S.D. (2001). Endocrine control of osmoregulation in fish. American Zoologist 41 (4), 781–794.
Moorman, B.P.; Lerner, D.T.; Grau, E.G.; Seale, A.P. (2015). The effects of acute salinity challenges on osmoregulation in Mozambique tilapia reared in a tidally changing salinity. Journal of Experimental Biology; 218: 731-739.
Nafisi Bahabadi, M.; Morshedi, V. (2015). Changes osmolarity, cortisol and thyroid hormones (T3, T4) of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) in response to different salinity levels. Quarterly Journal of Experimental Animal Biology; 4(1): 67-78.
Nafisi, M. (2014). Growth performance and endocrine response of fingerling rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) in adaptation to different environmental salinities. Journal of Animal Researches; 27(3): 417-429. (In Persian).
Ninh, N.H.; Thoa, N.P.; Knibb, W.; Nguyen, N.H. (2014). Selection for enhanced growth performance of Nile tilapia (Oreochromis niloticus) in brackish water (15–20ppt) in Vietnam. Aquaculture; 428-429: 1-6.
Partridge, G.J.; Lymbery, A.J.; George, R.J. (2008). Finfish mariculture in inland Australia: A review of potential water sources, species and production systems. Journal of the World Aquaculture Society; 39: 291-310.
Pourmozaffar, S.; Nafisi Bahabadi, M.; Movahedinia, A.A.; Mohammady, M.; Pazir, Kh. (2015). Effect of Salinity on Growth Performance, Hematological Variables and Gill Chloride Cells of Rainbow Trout (Oncorhynchus mykiss). Experimental Animal Biology; 2(4): 1-14. (In Persian).
Rodriguez-Montes de Oca, G.A.; Roman-Reyes, J.C.; Alaniz-Gonzalez, A.; Omar, C.; Serna-Delval, G.M-C.; Rodriguez-Gonzalez, H. (2015). Effect of salinity on three tilapia (Oreochromis sp.) strains: hatching rate, length and yolk sac size. International Journal of Aquatic Science; 6(1): 96-106.
Safari, R.: Nasrolahzadeh, H.; Saeidi, A.A.; Farabi, M.V.; Mokarami, A.; Yaghobzadeh, Z.; et al. (2016). Production of bacterial probiotic from trout (Oncorhynchus mykiss) for improvment of immune system and challenge to streptococcusis Apprpved. Iranian Fisheries Science Research Institute, 62p. (In Persian).
Sahafi, H.H.; Masaeli, S.; Alizadeh, M.; Negarestan, H.; Naji, T. (2013). A study on growth parameters, blood factors and proximate composition of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) cultured in underground brackish and freshwater. Iranian Journal of Fisheries Sciences; 12: 836-842.
Schreck, C.B. (1990). Physiological behavioral and performance indicators of stress, In biological Indicators of stress in fish (S.M. Adams, ed). Bethesda USA: American Fisheries Society. pp. 29-37.
Schulte PM. (2014). What is environmental stress? Insights from fish living in a variable environment. Journal of Experimental Biology; 217: 23-34.
Sinha, A.K.; AbdElgawad, H.; Zinta, G.; Dasan, A.F.; Rasoloniriana, R.; Asard, H.; et al. (2015). Nutritional status as the key modulator of antioxidant responses induced by high environmental ammonia and salinity stress in European sea bass (Dicentrarchus labrax). PloS one, 10(8):e0135091.
Siwicki, A.K.; Anderson, D.P.; Rumsey, G.L. (1994). Dietary intake of immunostimulants by rainbow trout affect non-specific immunity and protection againstfurunculosis. Veterinary Immunology and Immunopathology; 41 (1-2): 125-139.
Soltanian, S.; Fereidouni, M.S. (2017). Haematological, Blood Biochemical and Immunological Responses to Gradual Acclimation to Low-Salinity Water in Walton’s Mudskipper Periophthalmus Waltoni Koumans, 1941 (Perciformes: Gobiidae). Bulgarian Journal of Veterinary Medicine; DOI: 10.15547/bjvm.2021.
Svobodova, Z.; Flajšhans, M.; Kolařova, J.; Modra, H.; Svoboda, M.; Vajcova V. (2001). Leukocyte profiles of diploid and triploid tench, Tinca tinca L. Aquaculture; 198: 159-168.
Uribe, C.; Folch, H.; Enriquez, R.; Moran, G. (2011). Innate and adaptive immunity in teleost fish: a review. Veterinarni Medicina; 56(10): 486–503.
Wells, R.M.G.; Weber, R.E. (1990). The spleen in hypoxic and exercised rainbow trout. Journal of Experimental Biology; 150(1): 461-466.
Yada, T.; Uchida, K.; Kajimura, S.; Azuma, T.; Hirano, T.; Grau, E. (2002). Immunomodulatory effects of prolactin and growth hormone in the tilapia, Oreochromis mossambicus. Journal of endocrinology; 173: 483-492.
Yamamoto, K.I. (1988). Contraction of spleen in exercised freshwater teleost. Comparative Biochemistry and Physiology-Part A: Molecular & Integrative Physiology; 89(1): 65-66.