با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن فیزیولوژی و فارماکولوژی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد، دانشکده علوم، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

2 استادیار، گروه زیست‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید چمران اهواز، ‏اهواز، ایران

چکیده

دوزیستان اولین مهره‌داران ساکن خشکی هستند که هنوز وابستگی خود را به زیستگاه‌های آبی حفظ نمودند و با این شیوه زندگی تطابق یافتند. تفاوت زیستگاه روی ساختار پوست و توان تولید مثل دوزیستان تأثیرگذار است.  مطالعه حاضر با هدف مقایسه ویژگی‌های بافتی پوست و توان تولیدمثلی تحت تأثیر جدایی جغرافیایی (شهرستان به عنوان سد جغرافیایی) در نواحی شمالی و جنوبی استان خوزستان انجام شد. تعداد ده نمونه قورباغه مردابی بالغ پس از انتقال به آزمایشگاه بوسیله پنبه آغشته به کلروفرم کشته شدند. برای مطالعات بافتی از بلوک‌های پارافینی برش‌های به ضخامت پنج میکرون تهیه شد. اسلایدهای مناسب پس از رنگ آمیزی (هماتوکسیلین- ائوزین) و ماسون تریکروم به ‌وسیله میکروسکوپ (Olympus-CX31) و مجهز به دوربین (Germany- UI-1555LE-C- HQ) عکس­برداری شدند . توصیف بافتی، اندازه‌گیری ضخامت اپیدرم و درم، تعداد غدد موکوسی و سروزی، مساحت، محیط و قطر غدد سروزی و موکوسی به کمک تصاویر و نرم‌افزار (Image J) انجام شد. تحلیل و مقایسه نتایج  به‌وسیله آزمون T-test و MANOVA صورت گرفت. به­علاوه شاخص گنادی در نرها و میزان هم‌آوری در ماده‌ها محاسبه شد. نتایج نشان داد که پوست سطوح پشتی و شکمی، در کلیه پارامترهای اندازه‌گیری­شده اختلاف معنی‌دار آماری در سطح (05/0p<) داشتند (اختلاف کل بین نواحی شمالی و جنوبی و سطوح پشتی و شکمی برابر با 001/0 بود). در مقایسه توان تولید مثلی، جمعیت هر دو جنس در نواحی شمالی و جنوبی در فصل بهار دارای بیش‌ترین توان تولیدمثلی بودند، برای جنس نر میزان شاخص گنادی در نواحی شمالی و جنوبی به ترتیب 09/0 و 43/1 و برای ماده‌ها میزان هم‌آوری در نواحی شمالی و جنوبی به ترتیب 9835 و 11561 بود. هم‌چنین  افراد نر با وزن و قطر زائده پینه‌ای بالاتر و افراد ماده با میزان وزن بیش‌تر، از توان تولیدمثلی بیش‌تری برخوردار بودند.

کلیدواژه‌ها

Baluch, M.; Chami, H.Gh. (2006). Amphibian Iran, Tehran University Press, Vi: 153, 155 and 159pp.
Basu, SL.; Nand, J. (1965). Effect of testosterone and gonadotropins on spermatogenesis in Rana pipiens, Journal of Exp. Zoology;159(1): 93-111.
Berven, KA.; Gill, DE.; Smith‐Gill, SJ. (1979). Countergradient selection in the green frog, Rana clamitans. Evolution; 33(2): 609-623.
Borkin, LJ.; Korshunov, AV.; Lada, GA.; Litvinchuk, SN.; Rosanov, JM.; Shabanov, DA.; Zinenko, AI. (2004). Mass occurrence of polyploid green frogs (Rana esculenta complex) in eastern Ukraine. Russ, Journal of Conservation Biology; 11(3); 194-213.
Brizzi, R.; Delfino, G.; Jantra, S.; Alvarez, BB.; Sever, DM. (1993). The amphibian cutaneous glands^: C/^^ 2^ e< r some aspects of their structure and adaptive role; 23(4): 26-38.
Brown, GP.; Shine, R. (2002). Influence of weatherconditions on activity of tropical snakes, Austral Ecology; 27(6): 596-605.
Brunetti, AE.; Hermida, GN.; Faivovich, J. (2012). New insights into sexually dimorphic skin glands of anurans: The structure and ultrastructure of the mental and lateral glands in hypsiboas punctatus (Amphibia: Anura: Hylidae), Journal of Morphology; 273(11): 1257-1271.
Delfino, G.; Brizzi, R.; Melis, G. (1996). Merocrine secretion from serous cutaneous glands in Rana esculenta complex and Rana iberica, Alytes; 13(1): 179-192.
Esmailian, A. (2014). Comparison of species of frogs in a warm area (Ahvaz) and cold zone (Shahrekord) with emphasis on their skin texture, Master's thesis, Department of Biology, Faculty of Science, Shahid Chamran University of Ahvaz; Vi: 98, 103pp.
Esteban, M.; García-París, M.; Castanet, J. (1996). Use of bone histology in estimating the age of frogs (Rana perezi) from a warm temperate climate area, Canadian Journal of Zoology; 74(10): 1914-1921.
Felsemburgh, FA.; De Almeida, PG.; De Carvalho-e-Silva, SP.; De Brito-Gitirana, L. (2009). Microscopical methods promote the understanding of the integument biology of Rhinella ornata, Journal of Micron; 40(2):198-205.
Haslam, IS.; Roubos, EW.; Mangoni, ML.; Yoshizato, K.; Vaudry, H.; Kloepper, JE.; Paus, R. (2014). From frog integument to human skin: dermatological perspectives from frog skin biology, Biological Reviews; 89(3): 618-655.
Ivanova, NL. (2017). Growth characteristics and rates of the mash frog Pelophylax ridibundus Pall. introduced into water bodies of the Middle Urals, Biology Bulletin; 44(4): 412-416.
Kardong, K. (2016). The Vertebrate Integument: Origin and Evolution, Volume 1 The Vertebrate Integument: Structure, Design and Function; 22(2): 213-228.
Kouba, AJ.; Vance, CK.; Willis, EL. (2009). Artifical fertilization for amphibian conservation: current knowledge and future consideration, Theriogenolog; 71(1): 214-227.
Kramer, B. (1970). Histochemical demonstration of 5-hydroxytryptamine in poison glands of amphibian skin, Histochemie; 24: 336-342. 
Lukanov, SP.; Tzankov, ND.; Simeonovska-Nikolova, DM. (2014). Effects of Environmental Factors on Mating Call Characteristics of the Marsh Frog Pelophylax ridibundus (Pallas, 1771) (Amphibia: Ranidae) in Bulgaria, Journal of Acta Zoological Bulgarica; 66(2): 209-216.
Mills, JW.; Prum, BE. (1984). Morphology of the exocrine glands of the frog skin, American Journal of Anatomy; 171: 91-106.
Mirzajani, A.; Kiabi, B.; Bagheri, S. (2006). Investigation of the Growth of Frogs Larvae and Estimation of Pelophylax ridibundus Population in Anzali Lagoon, Iranian Journal of Biology; 19 (2): 202-191.
Moreno-Gómez, F.; Duque, T.; Fierro, L.; Arango, J.; Peckham, X.; Asencio-Santofimio, H.; Peckham, X. (2014). Histological Description of the Skin Glands of Phyllobates bicolor (Anura: Dendrobatidae) Using Three Staining Techniques, Int. Journal of Morphological; 32(3): 882-888.
Najibzadeh, M.; Darvish, G.; Chami, H.; Qasimzadeh, F. (2015). Habitat comparisons, Mating and spawning behavior of three species of immature agate amphibians Rana (Pelophylax) ridibundus, Hylasavignyi frog and Green toad Bufo (Pseudepidalea) variabilis in Lorestan province, Journal of Research (Iranian Journal of Biology); 27 (2): 299-291.
Paphan, F.; Esmaeilan, A.; Dorostghol, M.; Bagheri, M. (2017). Morphological, morphometric, histological and histometric evaluation of Pelophylax ridibundus frog frog in Ahwaz city (warm area) and comparison with Shahrekord city (Cold area), Journal of Natural Environment; 8 (3): 70-61.
Seki, T.; Kikuyama, S.; Yanaihara, N. (1995). Morphology of the skin glands of the crab-eating frog (Rana cancrivora), Zoological science; 12(5): 623-626.
Toledo, RC.; Jared, C. (1993). Cutaneous adaptations to water balance in amphibians, Comparative Biochemistry and Physiology Part A: Physiology; 105(4): 593-608.
Tsuji, H. (2004). Reproductive ecology and mating success of male Limnonecteskuhlii, a fanged frog from Taiwan, Herpetologica; 60(2): 155-67.
Yorio, T.; Bentley, PJ. (1977). Asymmetrical permeability of the integument of tree frogs (Hylidae), Journal of Experimental Biology; 67(1): 197-204.