با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن فیزیولوژی و فارماکولوژی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه علوم دامی، دانشگاه لرستان، کد پستی 465، خرم‌آباد، ایران

2 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد رشته فیزیولوژی، دانشگاه لرستان، کد پستی 6826734781، خرم‌آباد، ایران

چکیده

چکیده

با گسترش فناوری، موجودات زنده با تنوع زیادی، در معرض میدان­های الکترومغناطیس قرار می­گیرند. به منظور بررسی تأثیر مدت زمان امواج الکترومغناطیسی با فرکانس پایین در زمان انبارداری، تعداد 138 عدد تخم­مرغ بارور سویه گوشتی "راس" انتخاب شد. تخم‌مرغ‌ها به مدت صفر (تیمار شاهد)، هشت، 16، 24، 32 و 64 ساعت با شش تکرار در معرض امواج الکترومغناطیس با فرکانس 50 هرتز با شدت پنج‌ونیم میلی­تسلا قرار گرفتند. مدت زمان امواج الکترومغناطیسی تأثیر معنی­داری روی شاخص کیفیت سفیده (شاخص هاو)،  میزان کلسترول، تری­گلیسریدها و پروتئین کل (­تام) سرم خون جوجه‌های یک روزه نداشت (05/0P). غلظت گلوکز سرم جوجه‌های یک روزه در ساعات هشت و 16 بیشتر از گروه شاهد بود (05/0>P). غلظت آنزیم آسپارتات آمینوترانسفراز سرم جوجه­های یک روزه در 64 ساعت امواج دهی (تیمار پنج) به طور معنی­داری بیشتر از گروه شاهد بود (05/0>P). نتایج پژوهش حاضر نشان داد که امواج الکترومغناطیسی می­توانند از طریق تولید رادیکال­های آزاد، ناهنجاری‌ و مرگ‌ومیر جنین را افزایش دهند.

 

کلیدواژه‌ها

Bahaddini, A.; Parsai, M.; Sadat, M.; (2002). Effect of electromagnetic field on liver activity and blood cells in rat. Science and Variety of Animal Biology; 29-31.
Baharara, J.; Zahedifar, Z.; (2012). The effect of low-frequency electromagnetic fields on some biological activities of animals. Arak Medical University Journal (AMUJ); 15(66): 80-93.
Batellier, F.; Couty, I.; Picard, D.; Brillard, J.P.; (2008). Effects of exposing chicken eggs to a cell phone in "call" position over the entire incubation period. Theriogenology; 69(6): 737-745.
Berg, H.; (1993) .Electrostimulation of cell metabolism by low frequency electric and electromagnetic fields. Bioelectrochemistry and Bioenergetics; 2: 1-25.
Cleveland, R.F.; Ulcek, J.L.; (1999). Questions and answers about biological effects and potential hazards of radiofrequency electromagnetic fields. Federal Communications Commission Office of Engineering and Technology.
Delgado, J.; Leal, J.; (2002). Embryological changes induced by weak, extremely low frequency electromagnetic fields. Journal Anatomy 1982; 134(3): 533-551.
Drogue W. Free radicals in the physiological control of cell function. Physiological Reviews; (82) 47-95.
Fattahiara, S.; Mohammadzadeh, S.; Parizadian Kavan, B.; (2017). Effect of lectromagnetic   fields before incubation on hatchability and serum parameters of one-day old chicks. American Journal; 7(3): 105-114.
Ibrahim, M.; El-Ashary, M.; Ali, E.; (2008). The influence of 50 Hz magnetic field on liver function. Romanian Journalof Biophysics; (18): 113-22.
Kula, B.; Sobczak, A.; Grabowska-Bochenek, R.; (1999). Effect of electromagnetic field on serum biochemical parameters in steelworkers. Journal of occupational Health; 41: 177-180.
Kula, B.;(1999). Effect of electromagnetic fields on the living body. II. Changes in alanine and aspartate aminotransferase activities in subcellular fractions of the liver of guinea pigs. Med Pr; 39(1): 8-14.
Lahijani, MS.; Ghafoori, M.; (2000). Teratogenic effects of sinusoidal extremely low frequency electromagnetic fields on morphology of 24 hr chick embryos. Indian Journal of Experimental Biology; 38(7): 692-9.
Lahijani, MS.; Nojoosh, SE.; Siadat, SF.; (2007). Light and electron microscope studies of effects of 50 Hz electromagnetic fields on preincubated chick embryo. Electromagnetic Biology and Medicine; 26(2): 83-98.
Lahijani, S.; Bigdeli, M.; Khodaeian, S.; (2011). Effect of 50 Hz electromagnetic fields on the histology, apoptosis, and expression of c-Fos and 46-catenin on the livers of preincubated white Lenghorn chicken embryos. Electromagnetic Biology and Medicine; (30): 158-169.
Lotfi, A.; AghdamShahryar, H.; Narimani-Rad, M.; (2012). Effects of exposure to 50 Hz electromagnetic fields during incubation on some of serum biochemical measures in newly-hatched chicks. Journal of Biodiversity and Environmental Sciences; 6(16): 49-53.
Majidi, F.; Alavi, S.; Azimipirsarai, S.; Heydari, A.; Askari, F.; (2012). Study of effect of electromagnetic field in high pressure of Zanjan with GIS technology. Health and Environment Journal; 5(12): 379-386.
Moss, DW.; Henderson, AR.; Kachmar, JF.; (1986). Enzymes. In: Tietz NW, editor. Textbook of clinical chemistry. Philadelphia: W. B. Saunders Company; 691-697.
Nemesanszky, E.; (1996). Enzyme tests in hepatobiliary disease. In: Moss DW, Rosalki SB, editors. Enzyme tests in diagnosis. London Arnold; 32-35.
Sharma, V.; Kumar, N.; (2010). Changes in honeybee behavior and biology under the influence of cellphone radiations. Current Science; 98: 13-76.
Simko, M.; Mattsson, MO.; (2004). Extremely low frequency electromagnetic fields as effectors of cellular responses in vitro: possible immune cell activation. Journal of Cellular Biochemistry; 93: 83-92.
Shafey, TM.; Shalaby, MI.; Bayoumi, MS.;(2007). Effects of electric field during incubation of eggs on the hatchability and post-hatch performance of meat chickens. International Journal of Poultry Science; (6) 1-7.
Shafey, TM.; Aljumaah, RS.; Swillam, SA.; Al-mufarrej, I.; Al-abdullatif, AA.; Ghannam, MM.; (2010). Effects of short term exposure of eggs to magnetic field before incubation on hatchability and post-hatch performance of meat chickens. Saudi Journal of Biological Sciences; (18): 381- 386.
Sieroń, A.; Brus, H.; Konecki, J.; Cieślar, G.; Szkilnik, R.; Nowak, P.; Noras, Ł.; Kwieciński, Kostrzewa, RM.; Brus, R.; (2007). Effect of low frequency electromagnetic fields on [3H] glucose uptake in rat tissues.Polish Journal of Environmental Studies; (16): 309- 312.
Sharifnia, Kh.; ShamsLahiji, M.; Rajabi, H.; (1998). Effect of electromagnetic fields 50 Htz on egg embryo. 13th international electricity conference- Tehran.
Saburi, A.; (2008). Effect of electromagnetic field with low frequency before incubation on structural tissue, biocellular and liver biochemical liver in chicks. Dissertation. Shahid Beheshti University.
Tilki, M.; Saatci, M.; (2004). Effects of storage time on external and internal characteristics in partridge (Alectorisgraeca) eggs. Revue Méd. Vét; 155(11): 561-564.
Zare, S.; Hayatgeibi, H.; Alivandi, S.; (2005). Effects of whole-body magnetic field on changes of glucose and cortisol hormone in guinea pigs. American Journal of Biochemistry and Biotechnology; 1(4): 217-219.