با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن فیزیولوژی و فارماکولوژی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، بخش تحقیقات جانورشناسی کشاورزی، موسسه تحقیقات Organization (AREEO), Tehran, Iran

2 دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، گروه زیست شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه پیام نور

3 استادیار، بخش تحقیقات رده بندی حشرات، موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

فون حلزون­های رودخانه جاجرود دراستان تهران طی سال­های 95-1394 مورد بررسی قرار گرفت. مجموعا تعداد 23 گونه حلزون برای اولین بار از رودخانه جاجرود استان تهران شناسایی شد که متعلق به  17 جنس از 19 خانواده است و بر اساس خصوصیات مورفومتری (شکل، اندازه، نقوش روی صدف، اپرکول، دریچه صدف، راست­گرد یا چپ­گرد بودن صدف، محل قرارگیری سوراخ تنفسی ، خط میانه پشتی، موکوس و رنگ آن، اندازه بدن، سوهانک، خط کلیه و دستگاه تولید مثلی) شناسایی شدند. بیشترین و کمترین تنوع گونه ای در میان حلزون­های شناسایی شده به ترتیب با 14 و 8 گونه مربوط به ایستگاه­های 2 و 6 از رودخانه جاجرود  که به فاصله 36 کیلومتر از یکدیگر قرار دارند، است. بزرگترین خانواده از نظر تنوع گونه ای خانواده Helicida با هشت گونهCochlicella acuta، Euomphalia pisiformis،Helicella krynickii، Helix lucorum lnnaeus، Helicella derbentina، Euomphalia ravergieri، Caucas.tachea atrolabiata، Levantina dschulfensis است. همچنین از بین گونه­های شناسایی شده مهم­ترین گونه از لحاظ پزشکی در انتقال بیماری­های انگلی در انسان و دام گونه­های Lymnaea truncatula است. گونه­های Limax maculates 8Arion ater  نیز برای اولین بار از ایران گزارش می گردد.

کلیدواژه‌ها

 
Ahmadi, E.; (2001). Snails fauna of paddy      fields and their importance. Research Report, Agricultural Zoology Research Department, Iranian Research Institute of Plant Protection, Tehran, PP: 40.
Al-Kandari, W.Y.; Abdul-Salam.; Meakins, R.; (2000). Temporal variations in the infection of a population of Cerithidea cingulata by larval trematodes in Kuwait Bay, J. Helminthol; 74 (1): 17-22.
Afshan, K.; Azhar Beg, M.; Ahmad, I.; Ahmad, M.; Qayyum, M.; (2013). Freshwater snail fauna of Pothwar region, Pakistan. Pakistan J. Zool; 45(1): 227-233.
Annandale, N.; (1920). Report on the freshwater gastropod mollusks of lower Mesopotamia. Part II. The family Planorbidae. Rec. Ind. Mas. Vol. X VIII. Part II; 20-35.
Annandale, N.; Prashad, B.; (1919). The Molluscaof the inland waters of Baluchistan and Sistan. Rec. Ind. Mus. Vol., X VIII; 10-16.
Annandale, N.; Prashad, B.; (1919). Report on the freshwater gastropod mollusks of lower Mesopotamia. The Genus Limnaea. Rec. Ind. Mus. Vol., X VIII. Part; 1: 18-22.
Barker, G.M.; (2002). Molluscs as crop pests. CABI Publishing, PP:468.
Biggs, H. E. J. ;( 1937).  Mollusca of the Iranian Plateau. J. Concho; 20(12):10-15.
Brown, D.S. ;( 1980).   Freshwater snails of Africa and their   importance. British Museum (Natural History), London, Taylor & Francis Ltd; 249-274.
Chu, K.Y.; Massoud, J.; Arfaa, F.; (1968).    Distribution and ecology of Bulinus truncates in Khuzestan Iran. Bull. Wld Hlth Org; 39: 607-637.
Ektefa, Z.; (2014). Biosystematics of Mollusca Dez River in Khuzestan province, Master's Thesis, PP:  262.
Eliazian, M.; (1979). Snails from the northern parts of Iran, (Caspian Sea). Arch. Inst. Razi; 31: 29-36.
Forcat Lothar, Basel.; (1935). Die Mollusken der nordpersischen provinz Masenderan und ihre tiergeograghische Bedeutung. Archiv fur Naturgeschichte, N. F., Bd, 4. Heft 3. Siete; 404-447.
Frank, T.;  Barone, M.; (1999). Short term field study on weeds reducing slug feeding on oilseed rape. Zeitschrift fur Pflanzenkrankheiten und Pflanzenschutz; 106, 534-538.
Hickman, C.P; Keen, S.; Larson, A.;  Eisenhour, D.; (2007). integrated principles of zoology. McGraw-Hill Science  , PP: 912.
Likharev, I.M.; Rammel´ Meier, E.S. Terresterial mollusks of the fauna of the U.S.S.R.; (1962). Israel program for scientific translation Jerusalem Publ, PP: 574.
Mandahl-Barth, G.; (1954). Land and freshwater Mollusca. Zoology Iceland; 4:65, 1-31.
Mansorian, A.; (1992). Fauna of freshwater snails of Iran. Doctoral dissertation, Tehran University, Iran , PP: 113.
 Massoud, J.; Hedayeti-Far, M.; (1979). Freshwater    Mollusk fauna of the Khuzestan and Khorram-abad areas in southwestern Iran. Malacological Review.; 12, 96.
Mirzaei, A.; (1975). Molluscs of agricultural importance in Iran, Ministry of agricultural and natural resources Plant pests and diseases research Institute, PP: 68.
Nazari, F.; Ahmadi, E.; (1998). An investigation on caucasotachea lencoranea (Mouss) in north part of Iran. Proceeding of the 13th Iranian plant protection congress (23-27 August 1998) Karaj, Iran. Vol.I, PP:  169.
Pfleger, V.A.; (1999). field guide in colour to Mollusca. Aventinum Nakladateletvi. Publ. Prague, PP:  216.
Neubert, E.; (1998). Annotated checklist of the terrestrial and freshwater molluscs of the Arabian Peninsula with descriptions of new species. Fauna of Arabia; 17: 333-461. 
Roger, P.A.; Bhuiyan, S.I.; (1990). Ricefield ecosystem management and its impact on disease vectors. Water Resour Dev; 6: 2-18.
Pashaei Rad, S.; (2013). Invertebrate Zoology. Elmi far publishing, PP:  324.
Singh, A.; Agarwal, R.A.; (1988). Possibility of using latex of euphorbiales for snail control. Science of the Total Environment; 77: 231-236.
Szarowska, M.; Hofman, S.; Osikowski, A.; Andrzej Falniowski.; (2014). Heleobia maltzani (Westerlund, 1886) (Caenogastropoda: Truncatelloidea: Cochliopidae) from Crete and species-level diversity of Heleobia Stimpson, 1865 in Europe. Journal of Natural History; 48 41-42.
Tadjalli-Pour, M.; (1982). Les Mollusques terrestres et fluviatiles de L Iran. Tehran Cultural Research Institute, PP:   167.