نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکترا بیوسیستماتیک جانوری، بخش زیستشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شیراز
2 استاد علوم جانوری، بخش زیستشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شیراز
3 استادیار علوم جانوری، بخش زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شیراز
4 کارشناس جغرافیای برنامه ریزی شهری و روستایی، بخش جغرافیا، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی تهران
چکیده
تحقق اهداف مدیریتی در مناطق تحت نظارت سازمان حفاظت محیط زیست در درازمدت، مستلزم انجام فرایند زونبندی و تدوین و اجرای برنامههای مشخص هر زون میباشد. به منظور بررسی پتانسیلهای منطقه شکار ممنوع کوه گرم جهرم (با مساحت حدود 83410 هکتار) در استان فارس و امکان تبدیل آن به یکی از مناطق چهارگانه تحت حفاظت و نیز مدیریت اراضی، زونبندی این منطقه با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)صورت گرفت. در این راستا بررسیهای شبانهروزی گسترده جهت شناسایی جوامع گیاهی و گونههای جانوری انجام شد. شناسایی منابع اکولوژیکی و اقتصادی- اجتماعی منطقه، منجر به تهیه نقشههای منابع پایه با مقیاس 1:100,000 گردید. از روی همگذاری لایههای مختلف اطلاعاتی، نقشه نهایی واحدهای زیست محیطی (با 625 واحد زیست محیطی) بدست آمد. جدول واحدهای زیست محیطی تکمیل و بعد از تجزیه و تحلیل اطلاعات مکانی و توصیفی بدست آمده، منطقه با توجه به اهداف مورد نظر زونبندی شد. در نهایت براساس مطالعات صورت گرفته هفت زون شامل زونهای امن (74/10 درصد)، حفاظت شده (86/31 درصد)، استفاده متمرکز (40/2 درصد)، استفاده گسترده (88/46 درصد)، بازسازی (11/4)، استفاده ویژه (61/0 درصد) و سپر (40/3 درصد) در منطقه مشخص شد که بیشترین مساحت مربوط به زون استفاده گسترده و سپس زون حفاظت میباشد. زونهای امن و حفاظت شده بیش از 42 درصد منطقه را به خود اختصاص دادهاند و بنابراین دارای ارزش حفاظتی هستند. از گونههای جانوری شناخته شده در منطقه که دارای ارزش حفاظتی هستند میتوان به کل و بز، شنگ، سنجابک درختی، عقاب طلایی، دلیجه، بزمجه و لاکپشت مهمیزدار اشاره کرد.
کلیدواژهها
Anderson, SC.; (1999) The Lizards of Iran. Society for the Study of Amphibians and Reptiles, Oxford, Ohio.
Baloutch, M.; Kami, HG.; (1995) Amphibians of Iran. Tehran, University of Tehran Press.
Coad, BW.; (2012) Freshwater Fishes of Iran. Maintained by Brian W. Coad and Nicholas P. Coad, Pure Throttle Technologies Inc., Ottawa, Ontario. Available from http://www.briancoad.com.
Corbet, GB.; (1978) The Mammals of the Palaearctic Region: a Taxonomic Review. British Museum (Natural History) and Cornell University Press, London and Ithaca. FAO; (1988) National Park Planning: a manual with annotated example. FAO. Rome Italy.
٧Firouz, E.; (2000) A Guide to the Fauna of Iran. Tehran, Tehran University Press.
Jafari, HR.; Karimi, S.; (2005) Site Selection for the Establishment of Industrial Sites in Qom Province; Using GIS. The Journal of Environmental Studies, University of Tehran. 37.
Krystufek, B.; Vohralik, V.; (2001) Mammals of Turkey and Cyprus: Introduction, Checklist, Insectivora. Znanstveno-raziskovalno središče Republike Slovenije Koper, Koper.
Latifi, M.; (2000) The Snakes of Iran. 3rd Persian edition, Tehran, Department of the Environment.
Majnunian, H.; (1999) The Protection Areas of Iran. Published of Department of Environment Conservation.
Majnunian, H.; (2002) A manual to provide management program of protected area. Published by Management and Planning Organization of Iran, 257.
Mansoori, H.; (2008) A Field Guide to the Birds of Iran. Tehran, Zehn Aviz Press.
Dehdar dargahi, M.; Makhdoum, M.; (2004) Zooning of Kavir National Park. Iranian Journal of National Rarks, 56 (4).
Mosely, J.; Thelen, K.; Miller, K.; (1976) National Park Planning: a manual with annotated example. FAO. Rome Italy.
Mostafavi, H.; Kiabi, B.; Abdoli, A.; Mehabian, A.; Ebrahimi, M.; Salman Mahini, A.; et al. (2007) Biological Diver of "Mond" Protected Area. Shahid Beheshti University Press.
Najmizadeh, S.; Yavari, AR.; (2003) Zoning and Planning of Khabr National Park With the Aid of GIS. Journal of Environmental Studies, 38, 47-58.
Nanang, S.; (2003) National park as forest conservation area, proceeding of the 12th World Forest Congress. Quebec, Canada.
Paudel, NS.; (2003) Buffer zone management in Royal Chittwan national park: understanding micro politics. International and Rural Development Department. University of Reading. United Kingdom.
Poore, D.; (1992) Guidelines for Mountain Protected Areas. IUCN Protected Area Programme. Series No. 2. IUCN, Gland, Switzerland and Cambridge, UK.
Rastegar-Pouyani, N.; Johari, M.; Parsa, H.; (2005) Reptiles of Iran. Kermanshah, Razi University Press.
Stoddart, LA.; Smith, AD.; Box, TW.; (1975) Range menagement. 3rd Edition. McGraw- Hill, New York, N.Y.
Sukawattanavijit, C.; Auynirundronkool, K.; (2007) Application of GIS for zoning of Mae Yom national park, planning and Phrae province. Journal of Environmental Management, 83(2): 198-206.
Verdiella, A.; Sabatini, M.; Maciel, MC.; (2005) Rodriguez R M, A mathematical model for zoning of protected natural areas. International Transactions in Operational Research, 12: 203-213.
Zareian, H.; (2009) Study of vertebrate fauna of "Kuh-e-Gorm as non hunting area" in Jahrom using Geographic information System (GIS). M.Sc. thesis, Shiraz University, Iran.
Ziaei, H.; (1996) A Field Guide to the Mammals of Iran. Tehran, Department of the Environment. Tehran.
[Online]..[30 July 2008].
[Online]..[30 July 2008].