نوع مقاله : مقاله پژوهشی
چکیده
چکیده
در این بررسی ویژگیهای تشریحی و بافتشناسی بیضه و لولههای منیساز در دورۀ پس از زمستان خوابی در سوسمار لوداکیا نوپتا ساکن شمال استان لرستان در رشته کوه زاگرس مورد تحقیق قرار گرفت. برای این منظور نمونههای سوسمار نر در طول ماههای فروردین تا شهریور برای مدت دو سال متوالی از منطقۀ مطالعاتی جمع آوری گردیدند. در آزمایشگاه غدد تناسلی از نمونهها خارج و برای مطالعات بافتشناسی از مراحل تثبیت، آبگیری، شفاف سازی، آغشته سازی و قالب گیری عبور داده شدند. با کمک میکروتوم دوار برشهای سریالی تهیه و با روش هماتوکسیلین-ائوزین رنگآمیزی گردیدند. مقاطع تهیه شده در نهایت ز میکروسکوپ نوری مورد بررسیهای کمی و کیفی قرار گرفتند.نتایج این مطالعه نشان داد که در طول ماههای فروردین تا شهریور قطر لولههای منیسار و ضخامت اپیتلیوم زایای این لولهها کاهش پیدا میکند. به علاوه در فاصلۀ ماههای فروردین تا اردیبهشت سلولهای تناسلی در حال پشت سر گذراندن مرحلۀ میوز یا بالغ شدن هستند و هنوز اسپرماتوزئیدی در لولهها مشاهده نمیشود. در طول ماههای خرداد و تیر اوج فعالیت اسپرماتوژنیک اتفاق میافتد و اسپرماتوزوئیدهای بالغ به داخل لومن لولهها آزاد میشوند. در طی ماههای مرداد تا شهریور تولید اسپرم متوقف و روند کاهشی در لولهها شروع میگردد. به طور کلی این تحقیق مشخص کرد که در این گونه اسپرماتوژنز از نوع وابسته بوده و اوج فعالیت اسپرماتوژنیک زمانی است که طول روزها بلند و درجه حرارت محیط بالا است و در منطقۀ مطالعاتی این اوج با ماههای خرداد و تیر مصادف میگردد.
)