با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن فیزیولوژی و فارماکولوژی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

چکیده
144 عدد ماهی جوان صبیتی (Sparidentex hasta) پس از یک هفته آداپتاسیون با شرایط آزمایشگاه و شوری دریا، در شوری های 5، 20، 40 و 60 گرم در لیتر قرار داده شد. نمونه برداری از ماهیان در6 مرحله در ساعت6، ساعت12، روز1، روز2، روز7 و روز14 از آغاز تغییر شوری محیطی انجام شد. نتایج نشان داد سطوح کورتیزول پلاسما در زمان12 ساعت در شوری­های5و60 گرم­درلیتر افزایش معنی­داری را نسبت به نمونه­های کنترل و شوری20گرم­درلیتر داشت، اما بعد از آن در زمان24 ساعت تا پایان دوره نمونه­برداری بین شوری­های مختلف اختلافی مشاهده نشد. میزان گلوکز نیز در تیمارهای60و5 گرم درلیتر، پس از ساعت12 مواجهه، افزایش معنی­داری نسبت به ساعات6و24 نمونه­برداری نشان داد اما در طول دوره آزمایش در سایر شوری­ها اختلافی معنی­داری مشاهده نشد. غلظت پلاسمایی کلسیم خون در ماهی صبیتی در شوری­های مختلف محیطی در طی دوره آزمایش اختلاف معنی­داری را نشان نداد. در بررسی غلظت منیزیم پلاسما، 24ساعت پس از تغییر شوری کاهش معنی داری در نمونه­های مربوط به شوری 20و5گرم درلیتر در مقایسه با نمونه­های کنترل مشاهده شد. نتایج نشان داد هم در سازش با شوری5 و هم برای سازش با شوری 60گرم درلیتر، افزایش کورتیزول نقش مهمی در ابتدای مواجهه با شوری های جدید داشته است، به گونه ای که میزان آن طی 12 ساعت نسبت به نمونه های کنترل افزایش معنی داری داشته است، اما پس از آن و به تدریج با ایجاد سایر تغییرات در بافت ها و سلول های موثر در تنظیم اسمزی، مقادیر کورتیزول به سطوح پایه بازگشت.