جلیل سرهنگ زاده؛ حسن اکبری
چکیده
چکیده جبیر (Gazella bennettiishikarii) کوچک‌ترین آنتیلوپ ایران است که جمعیت و دامنه انتشار آن نسبت به گذشته کاهش زیادی داشته است. این گونه سازگار با زیستگاههای خشک و بیابانی است و پناهگاه حیات‌وحش نایبندان به‌عنوان یک‌پارچه‌ترین و بکرترین زیستگاه باقیمانده جبیر در ایران شناخته میشود. برای مدلسازی مطلوبیت زیستگاه جبیر در این پناهگاه ...
بیشتر
چکیده جبیر (Gazella bennettiishikarii) کوچک‌ترین آنتیلوپ ایران است که جمعیت و دامنه انتشار آن نسبت به گذشته کاهش زیادی داشته است. این گونه سازگار با زیستگاههای خشک و بیابانی است و پناهگاه حیات‌وحش نایبندان به‌عنوان یک‌پارچه‌ترین و بکرترین زیستگاه باقیمانده جبیر در ایران شناخته میشود. برای مدلسازی مطلوبیت زیستگاه جبیر در این پناهگاه ابتدا با بازدید‌های میدانی در منطقه لایه حضور گونه تهیه شد. به منظور مدلسازی مطلوبیت زیستگاه جبیر با استفاده از نقاط حضور، از روش تحلیل فاکتور آشیان اکولوژیک (ENFA) بهره‌گیری شد. متغیرهای مستقل محیط‌زیستی درصد شیب، طبقات جهت جغرافیایی، ارتفاع از سطح دریا، اشکال توپوگرافی و ژئومرفولوژی، پوشش‌گیاهی منابع آب و متغیرهای توسعه انسانی نظیر روستاها و جاده‌ها در مدلسازی استفاده شدند. نتایج نشان داد جبیر تمایل به زندگی در زیستگاه‌هایی در محدوده ارتفاعی 570 تا 1800 متر از سطح دریا؛ شیب 5 تا 30 درصد، جهت جغرافیایی شمال، نزدیک چشمه‌ها، آبراهه‌ها و کوهپایه‌ها و تیپ‌های گیاهی تاغ، اشنان و درمنه دارد. براساس مدلسازی انجام شده 58/33 درصد از وسعت نایبندان، زیستگاه مطلوبی برای جبیر است. حفاظت مناسب از زیستگاههای مطلوب منطقه و پیشگیری از تخریب آن‌ها به‌ویژه از طریق توسعه جاده‌ها و معادن و انجام مطالعات تکمیلی برای تعیین کریدورها و جابجایی جبیر به خارج از منطقه، ضروری به نظر می رسد.
حسن اکبری*؛ مرتضی عزیزی؛ آرزو پور چیت ساز؛ سیدرضا نورانیان
دوره 4، شماره 3 ، بهمن 1394، ، صفحه 71-78
چکیده
چکیده کاراکال گونهای از خانواده گربه سانان است که دامنه انتشار نسبتاً وسیعی در حوزه ایران مرکزی دارد. در این مطالعه رکوردهای مستند و ثبت شده کاراکال در استان یزد طی یک دوره 9 ساله (1390-1381) جمعآوری گردید. همچنین نتایج چند دوره دوربینگذاری تلهای متمرکز در سه منطقه تحت مدیریت محیط زیست در استان یزد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. ...
بیشتر
چکیده کاراکال گونهای از خانواده گربه سانان است که دامنه انتشار نسبتاً وسیعی در حوزه ایران مرکزی دارد. در این مطالعه رکوردهای مستند و ثبت شده کاراکال در استان یزد طی یک دوره 9 ساله (1390-1381) جمعآوری گردید. همچنین نتایج چند دوره دوربینگذاری تلهای متمرکز در سه منطقه تحت مدیریت محیط زیست در استان یزد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. براساس نتایج این مطالعه جمعاً 96 رکورد از کاراکال در محدوده استان یزد به دست آمد که شامل 36 تصویر، 54 مورد مشاهده مستقیم و 6 مورد لاشه کاراکال تلف شده بود. نتایج این مطالعه نشان داد بین سه منطقه دوربینگذاری شده شامل پناهگاه حیات وحش نایبندان، پناهگاه حیات وحش دره انجیر و پارک ملی و منطقه حفاظت شده سیاهکوه، بیشترین فراوانی نسبی کاراکال مربوط به پارک ملی و منطقه حفاظت شده سیاهکوه اردکان است. براساس نتایج به دست آمده فعالیت کاراکال در شب و روز تفاوت معنی داری نداشت و گونه در محدوده مورد مطالعه هم شبگرد و هم روزگرد است. 3 مورد از 6 مورد تلفات ثبت شده کاراکال مربوط به تصادفات جادهای بوده و طی این مطالعه 3 مورد مجزا زادآوری گونه در منطقه حفاظت شده کالمند- بهادران مستند شد.
