با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن فیزیولوژی و فارماکولوژی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد حشره‌شناسی کشاورزی موسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی کاشمر، کاشمر، ایران

2 دانشجوی دکتری دانشگاه بو علی همدان و گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، موسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی کاشمر، کاشمر، ایران .

چکیده

شب­پره خرنوب Ectomyelois ceratoniae یکی از آفات مهم محصولات انباری می­باشد. این حشره آفتی پلی­فاژ بوده که بر روی محصولاتی مانند انار، بادام و پسته خسارت وارد می­کند. در این تحقیق، اثر سمیت اسانس­های درمنه و اکالیپتوس بر روی شب­پره خرنوب بررسی شد. پس از جمع­آوری انارهای آلوده و پرورش حشرات، اثر اسانس­­ها را روی این آفت در شرایط آزمایشگاهی، دمای 2±25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60 درصد و رژیم روشنایی/تاریکی 16 و 8 ساعت مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می­دهد که مقادیر LC50 و  LT50 برای تخم­کشی اسانس­های درمنه و اکالیپتوس دارای اختلاف معنی­دار نبود. سمیت تنفسی اسانس اکالیپتوس با LC50 (92/5 میکرولیتر بر لیتر هوا) نسبت به اسانس درمنه با LC50 (95/12 میکرولیتر بر لیتر هوا) روی لارو بیشتر بود و زمان کشنده LT50) ) برای این دو اسانس به ترتیب 47/10 و 27/ 60 ساعت بود. با توجه به نتایج این تحقیق، می­توان این اسانس­ها را به عنوان جایگزین سموم در برنامه کنترل این آفت برای بررسی­های بیشتر پیشنهاد کرد.

کلیدواژه‌ها

Haouel, S.; Mediouni-Ben Jemâa, J.; Khouja, M.L.; (2010). Post-harvest control of the date moth Ectomyelois ceratoniae using eucalyptus essential oil fumigation Tunisian Journal of Plant Protection; 5: 201-212.
Isman, M. B.; (2000). Plant essential oils for pest and disease management. Crop Protection; 19: 603-608.
Isman, M. B.; (2006). Botanical insecticides, deterrents, and repellents in modern agriculture and an increasingly regulated world. Annual Review of Entomology; 51: 45-66.
Mediouni Ben Jemâa, J.; Dhouibi, M.  H.; (2007). Mass-rearing and field performance of irradiated carob moth Ectomyelois ceratoniae in Tunisia. In: Vreysen, M.J.B., Robinson, A. S., Hendrichs, J. (Eds.), Area Wide Control of Insect Pests (From Research to Field Application) Springer, Netherland, pp. 265-273.
Mediouni Ben Jemâa, J.; Soumaya Haouel, A.; Mohamed Larbi Khouja.; (2013). Efficacy of Eucalyptus essential oils fumigant control against Ectomyelois ceratoniae (Lepidoptera: Pyralidae) under various space occupation conditions, Journal of Stored Products Research; 53(2013): 67-71.
Park, C.; Kim, S.; Ahn, Y. J.; (2003). Insecticidal activity of asarones identified in Acorus gramineus rhizome against three coleopteran stored-product insects. Stored Products Research; 39: 332-342.
Sahhaf, B. Z.; Moharramipoor, S.; (2007). A comparative study of the effect of essential oi of two plants Carum copticum C. B. Clarke and Vitex pseudo-negundo (Hausskn.) Hand.-Mzt. on inhibition of egg laying of four-point beetroot (Callosobruchus maculatus) in laboratory conditions. Journal of Research in Iranian Medicinal and Aromatic Plants;  23(4): 523-531.