بیوسیستماتیک جانوری
فاطمه فخارزاده؛ سمیه حروبی
چکیده
دو گونه وزغ سبز (Bufotes viridis) از خانواده وزغهای حقیقی (Bufonidae) و قورباغه مردابی (Pelophylax ridibundus) از خانواده قورباغه‌های حقیقی (Ranidae) بیش‌ترین پراکنش را در استان خوزستان دارند. این دو گونه مشکلات آرایه‌شناختی فراوانی دارند و مطالعات کروموزومی که تا‌کنون در کشور بر‌روی آن‌ها انجام گرفته است، اندک می‌باشد. در مطالعات میدانی تعداد 28 ...
بیشتر
دو گونه وزغ سبز (Bufotes viridis) از خانواده وزغهای حقیقی (Bufonidae) و قورباغه مردابی (Pelophylax ridibundus) از خانواده قورباغه‌های حقیقی (Ranidae) بیش‌ترین پراکنش را در استان خوزستان دارند. این دو گونه مشکلات آرایه‌شناختی فراوانی دارند و مطالعات کروموزومی که تا‌کنون در کشور بر‌روی آن‌ها انجام گرفته است، اندک می‌باشد. در مطالعات میدانی تعداد 28 دوزیست بی‌دم شامل 17 عدد وزغ سبز و 11 عدد قورباغه مردابی از شمال‌غرب و جنوب استان خوزستان (شوش، خرمشهر و هندیجان) جمع‌آوری شدند. نمونه‌برداری در بازه زمانی تابستان 1398 تا تابستان 1399 انجام شد. مطالعات کروموزومی نشان داد که همگی وزغهای سبز جمع‌آوری شده از سه منطقه موردمطالعه 22=n2 کروموزوم دارندکه در دو گروه دسته‌بندی شدند. اولین گروه شامل شش جفت کروموزوم بزرگ و دومین گروه شامل پنج جفت کروموزوم کوچک بودند. در وزغهای هر سه منطقه موردمطالعه جفت چهارم و هفتم کروموزومها ساب‌متاسانتریک و بقیه آن‌ها متاسانتریک بودند. نتایج نشان داد که همه قورباغه‌های مردابی صیدشده 26=n2 کروموزوم دارند که در دو گروه قرار گرفتند. گروه اول شامل پنج جفت کروموزوم بزرگ و گروه دوم شامل هشت جفت کروموزوم کوچک بودند. فرمول کاریوتایپی قورباغه‌های سه منطقه نمونه‌برداری با یکدیگر یکسان نیستند. فرمول کاریوتایپی قورباغه‌های خرمشهر، شوش و هندیجان به‌ترتیب 8m+1sm +4st، 7m+3sm+3st و6m+6sm+1st می‌باشند. در هیچ‌کدام از دوزیستان بی‌دم صیدشده کروموزوم‌های هترومورف جنسی مشاهده نشد. مطالعه حاضر در مورد قورباغه‌های مردابی و مقایسه آن با پژوهش‌های دیگر در ایران تنوع قابل‌توجهی را از نظر کاریوتایپی در کشور نشان می‌دهدکه احتمال وجود کمپلکس گونه‌ای را قوت می‌بخشد.
فاطمه فخارزاده؛ فروغ صیدی اوندی
چکیده
چکیده وزغ متغیر (Bufotes variabilis) از اعضای کمپلکس وزغ سبز (Bufotes viridis) است و در خانواده Bufonidae قرار دارد. با وجود این‌که این گونه در نیمه غربی ایران پراکنش وسیع دارد، اما مطالعات اندکی بر روی جمعیت‌های مختلف این گونه در کشور و به‌ویژه در استان خوزستان صورت گرفته است. نمونه‌برداری‌ها در تیرماه 1395 آغاز و در شهریور ماه 1396 به پایان رسید. در مجموع ...
بیشتر
چکیده وزغ متغیر (Bufotes variabilis) از اعضای کمپلکس وزغ سبز (Bufotes viridis) است و در خانواده Bufonidae قرار دارد. با وجود این‌که این گونه در نیمه غربی ایران پراکنش وسیع دارد، اما مطالعات اندکی بر روی جمعیت‌های مختلف این گونه در کشور و به‌ویژه در استان خوزستان صورت گرفته است. نمونه‌برداری‌ها در تیرماه 1395 آغاز و در شهریور ماه 1396 به پایان رسید. در مجموع 59 وزغ از مناطق مختلف بهبهان، مسجدسلیمان و دهدز جمع‌آوری شد و مورد مطالعه کروموزمی و ریخت‌سنجی قرار گرفتند. آزمون آنالیز واریانس (Anova) جدایی بین جمعیت‌ها را در 11 صفت تأیید میکند. نتایج آزمون t-test نشان داد که دی‌مورفیسم جنسی در جمعیت‌های مورد مطالعه وجود ندارد. نتایج تحلیل ممیزی منجر به استخراج دو تابع معنی‌دار شد. طبق نمودار پراکنش افراد و مرکز گروهها، بر اساس تابع اول نمونه‌های بهبهان تا حدودی از نمونه‌های دو منطقه دیگر جدا می‌شود و بر اساس تابع دوم نمونه‌های مسجد سلیمان تا حدود زیادی از نمونه‌های دو منطقه دیگر جدا می‌شود. در مجموع 8/89 درصد نمونه‌ها در گروه خود قرار گرفتند. در مطالعه کاریولوژی، همه نمونه‌ها دیپلوئید و 2n=22 بودند. در همه وزغهای مورد مطالعه کروموزومها در دو گروه قرار می‌گیرند. گروه اول شامل 6 جفت کروموزوم بزرگ و گروه دوم شامل 5 جفت کروموزوم کوچک می‌باشند. در همه نمونه‌های سه منطقه یادشده 8 جفت از کروموزومها، متاسانتریک و 3 جفت ساب متاسانتریک هستند. چنین الگوی کاریوتایپی در بسیاری از گونه‌های جنس Bufotes گزارش شده است.
