با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن فیزیولوژی و فارماکولوژی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار، گروه گیاه‌پزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره)، شهرری، تهران، ایران

چکیده

چکیده
تغییرات فصلیجمعیت زنبورهای پارازیتوئید تخم سن گندم (Eurygaster integriceps Puton) در سه منطقه گرمسار (استان سمنان)، اسلام‌شهر (استان تهران) و ساوجبلاغ (استان البرز) مطالعه گردید. نه گونه‌ پارازیتوئید شاملTrissolcus basalis (Wollaston, 1858)، T. djadetshkoi Rjachovsky, 1959، T. festivae (Viktorov, 1964)،T. grandis Thomson, 1861، T. rufiventris Mayr, 1908، T. semistriatus Nees, 1834، T. simoni Mayr, 1879، T. vassilievi Mayr, 1903از خانواده Scelionidae و Ooencyrtus telenomicida (Vassiliev, 1904) از خانواده Encyrtidae از مناطق مذکور جمع‌آوری شدند. بر اساس نمونه‌برداری‌ها، در منطقه گرمسار سه گونه T. semistriatus،T. grandisوT.rufiventrisجمع‌‌آوری شدند که حداکثر درصد پارازیتیسم دو گونه غالب T. semistriatus وT. grandis به ترتیب 32/28 و 78/39 در تاریخ 15/2/1393 بود. در منطقه اسلام‌شهر، پنج گونه شامل T. grandis، T. vassilievi،
T. basalis، T. simoni و O. telenomicida به‌عنوان پارازیتوئیدهای تخم سن گندم جمع‌آوری گردیدند که از این میان، گونه T. grandis پارازیتوئید غالب تخم سن گندم در این منطقه بود. همچنین بالاترین درصد پارازیتیسم برای گونه مزبور به میزان 72/49 درصد در تاریخ 19/1/1393 تعیین گردید. در منطقه ساوجبلاغ چهار گونه T. vassilievi، T. rufiventris، T. djadetshkoi و
T. festivae به­عنوان پارازیتوئیدهای تخم سن گندم جمع‌آوری شدند که از این میان دو گونه T. vassilieviو T. festivae به ترتیب با حداکثر پارازیتیسم 56/24 و 37/18 درصد به‌عنوان پارازیتوئیدهای غالب تخم سن گندم بودند. در رابطه با نسبت جنسی پارازیتوئیدهای فوق، میانگین درصد ماده‌های تولید شده در تمام مناطق نمونه‌برداری بیشتر از نرها بود.

کلیدواژه‌ها

References

 
Asgari, S.; (1996). Study on the mass rearing of Trissolcus spp. (Hym., Scelionidae) on laboratory intermediate host, Graphosoma lineatum L. (Het., Pentatomidae). M. Sc thesis of Entomology, University of Tehran; 220 pp. [in Persian, English summary]
Asgari, S.; (2001). Comparision of suitablity of eggs of Graphosoma lineatum (L.) (Pentatomidae) and Eurygaster integriceps Put. (Scutelleridae) for parasitoid wasp, Trissolcus semistriatus Nees (Scutelleridae). Ph. D thesis of Entomology, University of Tarbiat Modarres; 142 pp. [in Persian, English summary]
Critchley, B.R.; (1998). Literature review of sunn pest Eurygaster integriceps Put. (Hemiptera, Scutelleridae). Crop Protection; 17(4): 271-278.
Ghahari, H.; (2015). Population fluctuation of egg parasitoids of sunn pest and determining of dominant species in Varamin and vicinity. Applied Plant Protection; 4(2): 83-95. [in Persian, English summary]
Ghahari, H.; Buhl, P.N.; Kocak, E.; Iranipour, Sh.; (2015). An annotated catalogue of the Iranian Scelionidae (Hymenoptera: Platygastroidea). Entomofauna; 36: 349-376.
Godfray, H. C. J. ; (1994). Parasitoids, behavioral and evolutionary ecology. Princeton University Press; 473 pp.
Hassell, M. P.; Waag, J. K.; (1984). Host parasitoid population interactions. Annual Review of Entomology; 29: 89-114.
Iranipour, S.; (1996). A study on population fluctuation of the egg parasitoids of Eurygaster integriceps Put. (Heteroptera: Scutelleridae) in Karaj, Kamalabad, and Fashand. M. SC. Thesis of Entomology, University of Tehran, Karaj, Iran; 187 pp. [in Persian, English summary]
Iranipour, S.; (2006). Standardization of sunn-pest, Eurygaster integriceps Put. egg-traps, as a tool for sampling egg-parasitoids populations. Proceedings of 17th Iranian Plant Ptotection Congress; p. 395.
Koçak, E.; Kılınçer, N.; (2000). Trissolcus species (Scelionidae, Hymenoptera) new records for the beneficial fauna of Turkey. Plant Protection Bulletin; 40(3-4): 169-177.
Koçak, E.; Kılınçer, N.; (2003). Taxonomic studies on Trissolcus sp. (Hymenoptera: Scelionidae), egg parasitoids of sunn pest (Hemiptera: Scutelleridae: Eurygaster sp.), in Turkey. Turkish Journal of Zoology; 27(4): 301-317.
Kononova, S.; (1995). Scelionidae. In: Ler, P.A. (ed), Identification. Dalnauko Publ., Vladivostok. Vol: IV, Part: II; pp. 57-121.
Kononova, S. V.; Kozlov, M. A.; (2008). [Scelionids of the Palearctic (Hymenoptera, Scelionidae). Subfamily Scelioninae. Tovarishchestvo Nauchnykh Izdanii KMK, Saint Petersburg; 489 pp.
Kozlov, M. A.; (1968). Egg parasitoids (Hymenoptera, Scelionidae, Telenominae) of sunn pest (Eurygaster integriceps Put.) and other pentatomids. Ent. Obozr.; 52: 188-223.
Kozlov, M. A.; Kononova, S. V.; (1983). Telenominae of the fauna of the USSR (Hymenoptera, Scelionidae, Telenominae); No: 136, 336 pp.
Maredia, K. M.; Dakouo, D.; Mota-Sanchez, D.; (2003). Integrated pest management in the global arena. Cromwell Press, Trowbridge, UK; 512 pp.
Masner, L.; (1976). Revisionary notes and keys to world genera of Scelionidae (Hymenoptera: Proctotrupoidea). Memoirs of the Entomological Society of Canada; No: 97, 87 pp.
Masner, L.; (1980). Key to genera of Scelionidae of the Holarctic region, with descriptions of new genera and species (Hymenoptera: Proctotrupoidea). Memoirs of the Entomological Society of Canada; No: 113, 54 pp.
Mehravar, M.; (2000). Faunistic study on parasitoid wasps of egg sunn pest in Isfahan. M. Sc thesis of Entomology, Islamic Azad University, Science and Research Branch; 83 pp. [in Persian, English summary]
Radjabi, G.; (2000). Ecology of cereal sunn pests in Iran. Agricultural Research, Education, Extension and Organization Press, Tehran; 343 pp. [in Persian]
Safavi, M.; (1973). Etude bio-ecologique des Hymenoptères parasites des oeufs des punaises des cereales en Iran. Ministry of Agriculture and Natural Resources, Tehran; 159 pp. [in Persian]
Salavatian, M.; (1991). The necessity of studying ecological and biological effective factors in controlling Field crop pests. Agricultural Research, Education, Extension and Organization Press, Tehran; 203 pp. [in Persian]
Samin, N.; (2010).Scelionid wasps (Hymenoptera: Scelionidae) and dominant species in wheat fields of Varamin and vicinity. MSc thesis of Entomology, Islamic Azad University, Tehran Science and Research Branch; 161 pp. [in Persian, English abstract]
Shojai, M.; (1998). Entomology (Ethology, social life and natural enemies). Biological Control, vol. 3. Third edition. Tehran Uniuversity Publication; 550 pp. [in Persian]
Viktorov, G. A.; Buleza, V. V.; Zinkevich, E. P.; Trofimov, S. B.; (1976). Host finding in Trissolcus grandis an egg parasite of Eurygaster integriceps institute evolyutsionnor morfologiii ekologii zhivotnykh. An SSSR. [Ru]; pp. 171-175.
Waage, J. K.; Hassell, M. P.; (1982). Parasitoids as biological control agents – a fundamental approach. Parasitolog; 84: 241-268.
Wajnberg, E.; Hassan, S. A.; (1994). Biological control with egg parasitoids. CAB International; 286 pp.
Zatyamina, V. V.; Klechlovskii, E. R.; Burakova, V. I.; (1976). Ecology of the egg parasites of pentatomid bugs in the Voronezh region. Zoologicheskii Zhurnal; 55(7): 1001-1005.
Zomorrodi, A.; (1990). Plants and agricultural products sanitation. Diba Publication, Tehran; 598 pp. [in Persian]