فصلنامه علمی زیست شناسی جانوری تجربی

مدلسازی مکانیکی چشم و بررسی فشار داخلی آن

حامد عامری؛ علی استکی؛ احمد عامری

دوره 2، شماره 4 ، خرداد 1393، ، صفحه 43-49

چکیده

  چکیده هدف از این پروژه مطالعه اثر فشار داخل چشم(IOP)بر تنش وارده به سطح مقطع عصب بینایی است. مشخصات ابعادی مدل بر اساس تصویر دیجیتالی از چشم یک فرد به شعاع داخلی کره چشم: mm۱۲، ضخامت صلبیهmm ٨.٠ و سطح مقطع عصب بینایی: دایره‎ای به شعاع mm 75.1صورت گرفته و فشار داخلی چشم برابرmm Hg۱۵ یا Kpa۲ در نظر گرفته شد. به کمک این مدل می­توان اثرات تنش بر عصب ...  بیشتر چکیده هدف از این پروژه مطالعه اثر فشار داخل چشم(IOP)بر تنش وارده به سطح مقطع عصب بینایی است. مشخصات ابعادی مدل بر اساس تصویر دیجیتالی از چشم یک فرد به شعاع داخلی کره چشم: mm۱۲، ضخامت صلبیهmm ٨.٠ و سطح مقطع عصب بینایی: دایره‎ای به شعاع mm 75.1صورت گرفته و فشار داخلی چشم برابرmm Hg۱۵ یا Kpa۲ در نظر گرفته شد. به کمک این مدل می­توان اثرات تنش بر عصب بینایی را در شرایط دلخواه و متفاوت مورد بررسی قرار داد. در این مدل دو جنس متفاوت یکی صلبیه و دیگری عصب در نظر گرفته شده‎اند که خواص مربوط به هر کدام در تحلیل نرم‎افزاری لحاظ گردیده است. نرم‎افزار استفاده شده برای این تحلیلANSYSمی‎باشد که با استفاده از المانsolid 95 کل مدل شبکه‎بندی وتحلیل شده و مدل تماماً یک مدل ایزوتروپیک در نظر گرفته شده است. نتایج مدل نشان داد که اثر فشار داخلی چشم و مقادیر تنش در محدوده مرکزی صلبیه و در قسمت پیرامونی دور عصب بیشتر و در محدوده سطح عصب کمتر است. آسیب‎هایی که در چشم بر اثر فشار بالا ایجاد می‎شوند، ابتدا از قسمت‎های پیرامونی شروع می‎شود و بتدریج کار عصب را مختل می‎کند و چون این مناطق، مناطق حساسی هستند دانستن مقدار تغییرات تنش بسیار حائز اهمیت است. چون حتی در فشار کم می‎تواند باعث اعمال تنشی برمحیط عصب بینایی شود که منجر به وارد آمدن صدمات جبران‎ناپذیری به عصب بشود.   واژه­های کلیدی:فشار داخلی چشم، عصب بینایی، مدل سه بعدی فشار داخلی چشم

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 498.5 K

مروری بر مدل‎سازی زیستگاه به‌عنوان ابزاری برای مدیریت زیستگاه‌های حیات‌وحش

آزیتا فراشی

دوره 3، شماره 3 ، اسفند 1393، ، صفحه 43-53

چکیده

  چکیده سیستم اطلاعات مکانی (GIS) که علم و فناوری تجزیه و تحلیل داده­های مکان­مرجع می­باشد، توانایی تلفیق تعداد زیادی پارامتر را به صورت همزمان دارد. و این توانایی در کنار مبانی آماری مدل‎سازی مجموعه­ای مناسب را در اختیار اکولوژیست­ها برای اجرای مدل‎های اکولوژیک قرار می­دهد. یکی از این مدل­های اکولوژیکی که در امر مدیریت ...  بیشتر چکیده سیستم اطلاعات مکانی (GIS) که علم و فناوری تجزیه و تحلیل داده­های مکان­مرجع می­باشد، توانایی تلفیق تعداد زیادی پارامتر را به صورت همزمان دارد. و این توانایی در کنار مبانی آماری مدل‎سازی مجموعه­ای مناسب را در اختیار اکولوژیست­ها برای اجرای مدل‎های اکولوژیک قرار می­دهد. یکی از این مدل­های اکولوژیکی که در امر مدیریت و حفاظت گونه­های حیات­وحش بسیار مهم تلقی می­گردد مدل های زیستگاه برای گونه­های حیات‎وحش است. بطور کلی مدل های زیستگاه در دو گروه مدل‎های توزیع گونه و مدل های مطلوبیت زیستگاه جای می گیرند که امروزه بسیار مورد استقبال اکولوژیست­ها و زیست­شناسان واقع شده‎اند. این مدل­ها در واقع باعث معرفی آشیان بوم­شناختی گونه‎ها می­شوند که می‎تواند در حفاظت گونه­های حیات­وحش به عنوان مثال مدیریت توزیع گونه­ها، ارزیابی اثرات فاکتورهای محیطی و انسانی مختلف (از قبیل آلودگی و اقلیم)، ارزیابی ریسک هجوم‎های بیولوژیکی و مدیریت گونه­های در معرض خطر مؤثر واقع شود. بر این اساس در مطالعه حاضر سعی شد به مبانی مدل‎سازی زیستگاه و رویکردهای مختلف آن به عنوان ابزاری برای مدیران حیات­وحش پرداخته شود تا بتواند بستری را برای ارتقاء اقدمات حفاظتی در کشورمان فراهم سازد.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 248.96 K

بررسی اثرات ریتالین بر روی تغییرات بافت‌شناسی مغز درمدل موش سوری

علی لوئی منفرد

دوره 6، شماره 2 ، آذر 1396، ، صفحه 45-53

چکیده

  از آنجایی­که که متیل فندیت با نام تجاری ریتالین از سال­ها پیش در درمان بیش فعالی و نقص توجه مورد استفاده قرار می‌گیرد و در مورد اثرات آن بر روی سلول‌های سیستم عصبی مرکزی مطالعه جامعی صورت نگرفته است هدف ازاین تحقیق، مطالعه اثرات ریتالین بر روی مغزمی‌باشد. در این مطالعه تجربی 16 سر موش سوری ماده با وزن اولیه 38-32 گرم، به‌طور تصادفی ...  بیشتر از آنجایی­که که متیل فندیت با نام تجاری ریتالین از سال­ها پیش در درمان بیش فعالی و نقص توجه مورد استفاده قرار می‌گیرد و در مورد اثرات آن بر روی سلول‌های سیستم عصبی مرکزی مطالعه جامعی صورت نگرفته است هدف ازاین تحقیق، مطالعه اثرات ریتالین بر روی مغزمی‌باشد. در این مطالعه تجربی 16 سر موش سوری ماده با وزن اولیه 38-32 گرم، به‌طور تصادفی به 3 گروه تجربی و 1 گروه شاهد تقسیم شدند. در گروه­های تجربی از ریتالین به مقدار 5/0، 5، 50 میلی­گرم برکیلوگرم وزن بدن و گروه شاهد نیز آب مقطر به­صورت گاواژ به مدت 21 روز استفاده شد. در پایان آزمایش­ها، ابتدا حیوانات بیهوش شده و سپس مغز آنها استخراج شد. بعد از استخراج مغز از آنها برش‌هایی با ضخامت حداکثر 5/0 سانتی­متر تهیه شد و در فرمالین 10% قرار داده شد. سپس تغییرات بافتی مشاهده و ثبت گردید. نتایج این مطالعه نشان داد که در مقاطع بافتی مربوط به موش‌های سوری تیمار شده با متیل فندیت به میزان 50 میلی­گرم بر کیلوگرم وزن بدن نسبت به گروه شاهد تغییراتی از قبیل پرخونی در رگ­های مغز، کاهش اندازه سلول‌های عصبی و افزایش میزان هتروکروماتین در این سلول­ها مشاهده می‌شود. بر اساس نتایج این تحقیق، مصرف ریتالین می‌تواند اختلالات ساختاری در بافت مغز ایجاد کند؛ بنابراین تجویز آن بایستی با احتیاط صورت بگیرد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 598.91 K

ارزیابی ذخایر و تخمین پارامترهای زیستی ماهی شوریده در آب‌های شمالی خلیج فارس، بوشهر و خوزستان

نصیر نیامیمندی؛ عزیز الله مهدوی

دوره 7، شماره 1 ، شهریور 1397، ، صفحه 45-53

چکیده

  چکیده در آب‌های خلیج فارس ماهی شوریده (Otolithes ruber) یکی از گونه‌های مهم در صید تجاری گونه‌های آبزی به‌شمارمی‌رود و به همین دلیل ذخایر آن تحت فشار صیادی قرار دارد. ارزیابی ذخایر و پارامترهای پویایی جمعیت این گونه در آب‌های بوشهر و خوزستان از فروردین تا اسفند 1392 مورد مطالعه قرار گرفت. در این تحقیق تعداد 4203 عدد ماهی شوریده از مناطق تخلیه ...  بیشتر چکیده در آب‌های خلیج فارس ماهی شوریده (Otolithes ruber) یکی از گونه‌های مهم در صید تجاری گونه‌های آبزی به‌شمارمی‌رود و به همین دلیل ذخایر آن تحت فشار صیادی قرار دارد. ارزیابی ذخایر و پارامترهای پویایی جمعیت این گونه در آب‌های بوشهر و خوزستان از فروردین تا اسفند 1392 مورد مطالعه قرار گرفت. در این تحقیق تعداد 4203 عدد ماهی شوریده از مناطق تخلیه صید تور انتظاری جمع‌آوری و فراوانی طولی (طول چنگالی) آنها ثبت گردید. دامنه داده‌های طولی ثبت شده بین 11 تا 50 سانتی‌متر بود. پارامترهای رشد ون-برتالانفی (دو جنس نر و ماده)  برای طول مجانب (L∞) برابر با 5/52 سانتی‌متر و رشد سالیانه (K) 1/1 در سال محاسبه گردید. مرگ‌ومیر کل (Z)، صیادی (F) و طبیعی (M) به ترتیب برابر با 42/3، 85/1 و 57/1 در سال تخمین زده شد. میزان مرگ‌ومیر بهینه (Fopt) و محدود (Flimit) به ترتیب برابر با 79/0 و 04/1 در سال محاسبه شد. میزان مرگ‌ومیر بهینه و محدود کمتر از مرگ‌ومیر صیادی در ماهی شوریده است که نشان‌دهنده صید بی‌رویه آبزی با تور انتظاری در آب‌های خوزستان و بوشهر می‌باشد. 

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 480.53 K

تغییرات تنوع و تراکم جمعیت پرندگان آبزی و کنار آبزی در تالاب سد شیرین سو

علی کیانیان؛ صیاد شیخی ئیلانلو؛ الهام ابراهیمی

دوره 7، شماره 3 ، دی 1397، ، صفحه 45-58

https://doi.org/10.30473/eab.2018.5324

چکیده

  چکیده امروزه پرندگان آبزی و کنار آبزی از جنبه­های مختلف دارای ارزش بالایی بوده و در مطالعات به عنوان شاخص تنوع زیستی به‌شمار می­روند. مطالعه حاضر با هدف بررسی روند تغییر و مقایسه شاخص‌های تنوع و تراکم پرندگان آبزی و کنار آبزی تالاب سد شیرین سو در استان همدان به مدت یک سال انجام گرفت. برای این منظور پرندگان این تالاب از مهر 1388 تا ...  بیشتر چکیده امروزه پرندگان آبزی و کنار آبزی از جنبه­های مختلف دارای ارزش بالایی بوده و در مطالعات به عنوان شاخص تنوع زیستی به‌شمار می­روند. مطالعه حاضر با هدف بررسی روند تغییر و مقایسه شاخص‌های تنوع و تراکم پرندگان آبزی و کنار آبزی تالاب سد شیرین سو در استان همدان به مدت یک سال انجام گرفت. برای این منظور پرندگان این تالاب از مهر 1388 تا شهریور 1389 هر ماه سرشماری شدند. نتایج حاصل از بررسی­ها نشان داد که بیشترین تراکم پرندگان در ماه آبان و برابر با 78/23 قطعه در هکتار بوده است. بیشترین و کمترین مقدار شاخص تنوع در میان شاخص‌های به کار رفته برای شاخص سیمپسون به‌ترتیب با ارزش عددی 93/0 و 69/0 نشان داده شد. بیشترین مقدار شاخص یکنواختی نیز برای شاخص اسمیت و ویلسون (8/0) و همچنین کمترین مقدار برای شاخص  سیمپسون (27/0) و کامارگو (27/0) به‌دست آمدند. بیشینه و کمینه تراکم در دوره بررسی در تالاب سد شیرین سو به‌ترتیب به ماههای آبان (78/23) و بهمن (17/1) اختصاص داشت. تعداد گونه‌های کنار آبزی در ماه‌های مختلف سال بیشتر از گونه­های آبزی بود در حالی­که فراوانی پرندگان آبزی همواره بیشتر از کنار آبزی بوده است. به‌نظر می­رسد تالاب سد شیرین سو از نظر مهیا کردن منابع تغذیه­ای برای گونه­های آبزی قابلیت بهتر و بیشتری داشته است و این مسئله نیز با مشاهده فراوانی  بیشتر پرندگان آبزی نسبت به گونه­های کنار آبزی نمود پیدا کرده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 540.59 K

مطالعه فونستیکی دوزیستان منطقه اردبیل، شمال غربی ایران

رامین محمدی آلوچه؛ حاج قلی کمی؛ اسدالله اسدی؛ سارا حکیم پور؛ محمد حسن آستان

دوره 7، شماره 4 ، اردیبهشت 1398، ، صفحه 47-57

https://doi.org/10.30473/eab.2019.5680

چکیده

  چکیده دوزیستان بوم­های مشترکی با انسان دارند به‌همین دلیل شناخت و شناسایی تاکسونومی این جانداران دارای اهمیت می­باشند. هدف از این تحقیق شناسایی تنوع فون دوزیستان شمال استان اردبیل می‌باشد. استان اردبیل دارای 1/1 درصد از مساحت کل کشور است و در شمال فلات ایران واقع شده است. 48 نمونه دوزیست، از 33 ایستگاه جمع‌آوری و از طریق آنالیز صفات ...  بیشتر چکیده دوزیستان بوم­های مشترکی با انسان دارند به‌همین دلیل شناخت و شناسایی تاکسونومی این جانداران دارای اهمیت می­باشند. هدف از این تحقیق شناسایی تنوع فون دوزیستان شمال استان اردبیل می‌باشد. استان اردبیل دارای 1/1 درصد از مساحت کل کشور است و در شمال فلات ایران واقع شده است. 48 نمونه دوزیست، از 33 ایستگاه جمع‌آوری و از طریق آنالیز صفات مورفولوژیک و با استفاده از کلید شناسایی معتبر تشخیص داده شد. علاوه بر این، ایستگاه‌های جمع‌آوری و نمودار فراوانی نمونه­های شناسایی‌شده ارائه شده است. این نمونه‌ها شامل چهارگونه از دوزیستان راسته بی‌دم و متعلق به خانواده‌های  Ranidae، Bufonidae و Hylidae است. گونه Hyla savignyi برای اولین بار از این منطقه صید و گزارش می­شود. این گونه تنها نماینده گونه­های درخت­زی در ایران است. در میان این دوزیستان، بیشترین تعداد نمونه متعلق به Pelophylax ridibunda ridibundaو کمترین تعداد نمونه مربوط به قورباغه درختی Hyla savignyi می­باشد. در نهایت، نمونه­های جمع­آوری‌شده شامل: قورباغه مردابی، قورباغه مردابی راه راه، وزغ سبز و قورباغه درختی به‌ترتیب با فراوانی 42، 27، 19 و 12 درصد می­باشد.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 361.03 K

بررسی تفصیلی در خصوص کاربرد طیف‌سنجی جرمی در زیست شناسی مولکولی

محمد ق قنبری؛ حسین وش؛ علی قنبری

دوره 5، شماره 4 ، خرداد 1396، ، صفحه 49-58

چکیده

  طیف‌سنجی جرمی یکی از تکنیک­های بسیار قوی برای شناسایی مواد است. این تکنیک با تعیین دقیق جرم مواد باعث شناسایی آنها می‌شود. روش­های یونیزاسیون نرم نقش کلیدی در ورود این تکنیک به عرصه زیست­شناسی مولکولی و ساختاری داشته است، از آن برای شناسایی مولکول‌های زیستی استفاده شد. هدف اصلی و کلی این تحقیق معرفی اسپکترومتری جرمی به عنوان ...  بیشتر طیف‌سنجی جرمی یکی از تکنیک­های بسیار قوی برای شناسایی مواد است. این تکنیک با تعیین دقیق جرم مواد باعث شناسایی آنها می‌شود. روش­های یونیزاسیون نرم نقش کلیدی در ورود این تکنیک به عرصه زیست­شناسی مولکولی و ساختاری داشته است، از آن برای شناسایی مولکول‌های زیستی استفاده شد. هدف اصلی و کلی این تحقیق معرفی اسپکترومتری جرمی به عنوان یک ابزار تحقیقاتی مهم در زیست‌شناسی مولکولی و همچنین معرفی کاربردهای مختلف این تکنیک و نیز ارائه چند مثال کاربردی در این حوزه می‌باشد. روش مورد بررسی در این مقاله از نوع کتابخانه­ای، بوده و بر مبنای مقالات انجام شده در چند دهه گذشته صورت گرفته است. مقالات لاتین مرتبط با موضوع، مورد بررسی قرار گرفته به نتیجه‌گیری کلی از آنها پرداخته شده است. روش‌های طیف‌سنجی جرمی فرصت ویژه­ای را برای آنالیز اختصاصی مولکولی فراهم کرده­اند. این روش تحول بزرگی در شناسایی مولکول‌های زیستی به‌وجود آورده است. مولکول­هایی مانند پروتئین­ها، اسیدهای نوکلئیک، الیگوساکاریدها و لیپیدها که بیوپلی­مرهای اصلی موجودات زنده هستند، توسط این روش شناسایی و آنالیز شده­اند، به همین دلیل مطالعه فرایندهای مولکولی سلول با این روش امکان‌پذیر شده است. دقت و حساسیت بالای طیف‌سنجی جرمی باعث توسعه و پیشرفت رشته­های جدیدی مانند ژنومیکس، پروتئومیکس، لیپیدومیکس و متابولومیکس شده است. طیف‌سنجی جرمی در زیست­شناسی مولکولی کاربرد گسترده­ای پیدا کرده و تحقیقات درزمینه پرتئومیکس با کمک طیف‌سنجی جرمی انجام می­شود. این روش  با شناسایی پروتئین‌ها و پپتیدها و نیز تعیین کمپلکس­های مولکولی، نقش مؤثری در شناخت مکانیسم­های عملکردی و مولکولی سلول داشته است.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 539.83 K

بررسی تاکسونومیک سخت بال پوشان تاول زا (Coleoptera: Meloidae) درشهرستان اراک، ایران

آتنا فرجی؛ شاهرخ پاشایی راد؛ علیرضا شایسته فر

دوره 1، شماره 1 ، مرداد 1391، ، صفحه 50-62

چکیده

     در بررسی تاکسونومیک سخت بال پوشان خانواده ی Meloidae در شهرستان اراک، در بهار و تابستان 1389، پانزده گونه سخت بالپوش تاول زا متعلق به دو زیرخانواده Nemognathinae وMeloinae ، سه قبیله ی Mylabrini،  Lyttiniو Nemognathini و شش جنس Hycleus، Mylabris ، Alosimus، Calydus،  Teratolytta و  Nemognatha جمع آوری وشناسایی گردید. در این مطالعه  پراکنش جغرافیایی و کلید شناسایی بعضی ازگونه ...  بیشتر    در بررسی تاکسونومیک سخت بال پوشان خانواده ی Meloidae در شهرستان اراک، در بهار و تابستان 1389، پانزده گونه سخت بالپوش تاول زا متعلق به دو زیرخانواده Nemognathinae وMeloinae ، سه قبیله ی Mylabrini،  Lyttiniو Nemognathini و شش جنس Hycleus، Mylabris ، Alosimus، Calydus،  Teratolytta و  Nemognatha جمع آوری وشناسایی گردید. در این مطالعه  پراکنش جغرافیایی و کلید شناسایی بعضی ازگونه های سخت بالپوش های تاول زا بررسی شده است. گونه  Calydus ornaticollisاز اراک و گونه Teratolytta flavipes  برای اولین بار از ایران گزارش می شوند. صفات ریخت شناسی مانند سطح زیرین میان قفسه سینه، شاخک، پیش گرده و ویژگی های اندام تولید مثلی نر، از جمله مشخصات کلیدی در تشخیص و شناسائی بودند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 668.13 K

مقایسه کمی تولید آمونیاک و تری‌ایندول استیک اسید در جدایه‌های باکتریایی شور، قلیا و شور و قلیاپسند خاک

امیر لکزیان؛ مهرنوش اسکندری تربقان؛ علی رضا آستارایی؛ امیر فتوت؛ حسین بشارتی

دوره 6، شماره 1 ، شهریور 1396، ، صفحه 51-68

چکیده

  جداسازی و شناسایی جدایه‌هایی با خصوصیت PGPR می­تواند برای بهبود رشد گیاهان در مناطق شور مورد استفاده قرار گیرد. به منظور اندازه‌گیری کمی برخی خصوصیات PGPR در جدایه‌های باکتریایی شور، قلیا و شورو قلیاپسند بومی خاک های استان خراسان رضوی، از شش منطقه مختلف، جدایه‌ها جداسازی و خالص‌سازی شدند تا غلظت آمونیاک به روش نسلر اصلاح شده و تری ...  بیشتر جداسازی و شناسایی جدایه‌هایی با خصوصیت PGPR می­تواند برای بهبود رشد گیاهان در مناطق شور مورد استفاده قرار گیرد. به منظور اندازه‌گیری کمی برخی خصوصیات PGPR در جدایه‌های باکتریایی شور، قلیا و شورو قلیاپسند بومی خاک های استان خراسان رضوی، از شش منطقه مختلف، جدایه‌ها جداسازی و خالص‌سازی شدند تا غلظت آمونیاک به روش نسلر اصلاح شده و تری ایندول استیک اسید به روش سالکووسکی در آنها اندازه گیری گردد. جدایه‌های قلیاپسند بیشترین تولید آمونیاک (055/0%) را در بین هر سه گروه باکتری نشان دادند که 5/9 برابر متوسط آن در جدایه‌های شوروقلیاپسند (0058/0 %) و 13 برابر متوسط آن در شورپسندها (004/0 %) بود. اکثر جدایه‌های شور، قلیا و شور و قلیاپسند به ترتیب با میانگین 0003/0، 0001/0 و 0021/0% تولیدکننده IAA بودند که مقدار تولیدی در گروه شور و قلیا حدود 6 برابر شورپسندها و 5/14 برابر قلیاپسندها بود. بررسی معادلات پیش­بینی غلظت آمونیاک و IAA تولیدی به­ترتیب فقط در جدایه‌های شوروقلیاپسند برای تولید آمونیاک (046/0=P) و در جدایه‌های شورپسند برای تولید IAA (015/0=P) تحت تأثیر EC و pH محیط کشت معنی‌دار شد (05/0P≤). معادلات رگرسیون چند متغیره جهت پیش بینی غلظت­های آمونیاک و IAA تولیدی جدایه‌ها تحت تأثیر EC وpH  محیط در غلظت­های بالا و پایین از آمونیاک و IAA از کارایی چندانی برخوردار نبود. استفاده از روش­های نسلر و سالکووسکی پس از کمی تغییرات به دلیل سهولت اجرا و نتایج نسبتاً دقیق آن، قابل توصیه و پیشنهاد در تحقیقات بعدی می­باشد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1.14 M

تنوع گونه‌ای و تغییرات فصلی جمعیت زنبورهای پارازیتوئید تخم سن گندم در سه منطقه گرمسار، اسلام‌شهر و ساوجبلاغ

حسن قهاری

دوره 8، شماره 1 ، شهریور 1398، ، صفحه 51-65

https://doi.org/10.30473/eab.2019.5981

چکیده

  چکیده تغییرات فصلیجمعیت زنبورهای پارازیتوئید تخم سن گندم (Eurygaster integriceps Puton) در سه منطقه گرمسار (استان سمنان)، اسلام‌شهر (استان تهران) و ساوجبلاغ (استان البرز) مطالعه گردید. نه گونه‌ پارازیتوئید شاملTrissolcus basalis (Wollaston, 1858)، T. djadetshkoi Rjachovsky, 1959، T. festivae (Viktorov, 1964)،T. grandis Thomson, 1861، T. rufiventris Mayr, 1908، T. semistriatus Nees, 1834، T. simoni Mayr, 1879، T. vassilievi Mayr, 1903از خانواده ...  بیشتر چکیده تغییرات فصلیجمعیت زنبورهای پارازیتوئید تخم سن گندم (Eurygaster integriceps Puton) در سه منطقه گرمسار (استان سمنان)، اسلام‌شهر (استان تهران) و ساوجبلاغ (استان البرز) مطالعه گردید. نه گونه‌ پارازیتوئید شاملTrissolcus basalis (Wollaston, 1858)، T. djadetshkoi Rjachovsky, 1959، T. festivae (Viktorov, 1964)،T. grandis Thomson, 1861، T. rufiventris Mayr, 1908، T. semistriatus Nees, 1834، T. simoni Mayr, 1879، T. vassilievi Mayr, 1903از خانواده Scelionidae و Ooencyrtus telenomicida (Vassiliev, 1904) از خانواده Encyrtidae از مناطق مذکور جمع‌آوری شدند. بر اساس نمونه‌برداری‌ها، در منطقه گرمسار سه گونه T. semistriatus،T. grandisوT.rufiventrisجمع‌‌آوری شدند که حداکثر درصد پارازیتیسم دو گونه غالب T. semistriatus وT. grandis به ترتیب 32/28 و 78/39 در تاریخ 15/2/1393 بود. در منطقه اسلام‌شهر، پنج گونه شامل T. grandis، T. vassilievi، T. basalis، T. simoni و O. telenomicida به‌عنوان پارازیتوئیدهای تخم سن گندم جمع‌آوری گردیدند که از این میان، گونه T. grandis پارازیتوئید غالب تخم سن گندم در این منطقه بود. همچنین بالاترین درصد پارازیتیسم برای گونه مزبور به میزان 72/49 درصد در تاریخ 19/1/1393 تعیین گردید. در منطقه ساوجبلاغ چهار گونه T. vassilievi، T. rufiventris، T. djadetshkoi و T. festivae به­عنوان پارازیتوئیدهای تخم سن گندم جمع‌آوری شدند که از این میان دو گونه T. vassilieviو T. festivae به ترتیب با حداکثر پارازیتیسم 56/24 و 37/18 درصد به‌عنوان پارازیتوئیدهای غالب تخم سن گندم بودند. در رابطه با نسبت جنسی پارازیتوئیدهای فوق، میانگین درصد ماده‌های تولید شده در تمام مناطق نمونه‌برداری بیشتر از نرها بود.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 1.97 M

تغییرات شاخص‌های متابولیسمی بچه ماهی سفید دریای خزر در مواجهه حاد و نیمه‌مزمن با ترکیبات نانوذرات اکسید مس و نانوکلوئیدنقره

بهروز حیدری؛ مینا احمدپور؛ راضیه امانی

دوره 8، شماره 2 ، آبان 1398، ، صفحه 51-67

https://doi.org/10.30473/eab.2019.6205

چکیده

  چکیده افزایش کاربرد و مصرف نانوذرات در صنعت، بهداشت و کشاورزی امکان ورود این نانوذرات به محیط‌زیست، خصوصاً محیط‌های آبی را افزایش می‌دهد. مطالعه حاضر، اثرات نانوذرات کلوئید نقره و اکسیدمسI (Cu2O) بر کبد و پلاسمای خون بچه ماهی سفید دریای خزر (Rutilus kutum) با سنجش میزان فعالیت آنزیم‌های ALT، AST، ALP و LDH را بررسی کرد. بچه ماهی‌ها (6/3±1/17 گرم) ...  بیشتر چکیده افزایش کاربرد و مصرف نانوذرات در صنعت، بهداشت و کشاورزی امکان ورود این نانوذرات به محیط‌زیست، خصوصاً محیط‌های آبی را افزایش می‌دهد. مطالعه حاضر، اثرات نانوذرات کلوئید نقره و اکسیدمسI (Cu2O) بر کبد و پلاسمای خون بچه ماهی سفید دریای خزر (Rutilus kutum) با سنجش میزان فعالیت آنزیم‌های ALT، AST، ALP و LDH را بررسی کرد. بچه ماهی‌ها (6/3±1/17 گرم) از مرکز تکثیر و بازسازی دکتر یوسف پور تهیه شدند. پس از تیمار بندی و در معرض قرار دادن ماهی‌ها با نانوذرات کلوئید نقره و نانوذرات اکسیدمسI (Cu2ONPs) در غلظت‌های مختلف، خون‌گیری در دو نوبت در روز هفتم و بیست و یکم آزمایش انجام گرفت. هم‌زمان بافت کبد ماهی‌ها نیز جدا شد و در فریزر 70- تا زمان انجام آنالیز پارامترها نگه‌داری شدند. نتایج، تغییر در فعالیت آنزیم‌ها در کبد و پلاسمای خون بچه ماهی‌ سفید دریای خزر در معرض با نانوذرات را نشان داد. بیشترین تغییرات در پلاسما در روز هفتم آزمایش مشاهده شد. آنزیم LDH نسبت به دیگر آنزیم‌ها بیشترین تغییرات را در پلاسما داشت. در روز بیست و یکم آزمایش فقط آنزیم LDH در پلاسما دارای تغییرات معنی‌دار نسبت به شاهد بود. در کبد، سطوح آنزیم های ALT، AST، ALP و LDH در معرض نانوذرات تقریبا افزایش یافتند. در کبد همانند پلاسما بیشترین تغییرات متعلق به آنزیم LDH بود. درمجموع، تغییر در آنزیم‌های متابولیسمی نشان‌دهنده تغییر در وضعیت فیزیولوژیک ماهی تحت استرس ایجادشده توسط نانوذرات که می‌تواند سلامت آبزی را به خطر بیاندازد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 515.95 K

اثرات تزریق زیرجلدی دیازپام بر تغییرات ‏رفتاری پرندگان تازه تفریخ‌شده تحت ‏استرس حمل و نقل

کیانوش زرین‌کاویانی؛ حشمت اله خسروی نیا؛ غلامرضا شهسواری

دوره 9، شماره 1 ، شهریور 1399، ، صفحه 53-63

https://doi.org/10.30473/eab.2019.43491.1667

چکیده

  در این پژوهش اثرات تزریق زیر جلدی دو سطح دیازپام (100 و 200 میکروگرم) بر ویژگی‌های رفتاری و سطح گلوکز خون، کاهش نسبی وزن زنده، وزن عضله سینه و کیسه‌ زرده 940 جوجه گوشتی نر یکروزه، طی حمل و نقل جاده‌ای به مسافت 1200 کیلومتر بررسی شد. بدین منظور 9 پارامتر رفتاری پرندگان در 4 بخشِ سفر اندازه‌گیری شد. با کشتار و خونگیری 8 پرنده از هر تیمار در پایان ...  بیشتر در این پژوهش اثرات تزریق زیر جلدی دو سطح دیازپام (100 و 200 میکروگرم) بر ویژگی‌های رفتاری و سطح گلوکز خون، کاهش نسبی وزن زنده، وزن عضله سینه و کیسه‌ زرده 940 جوجه گوشتی نر یکروزه، طی حمل و نقل جاده‌ای به مسافت 1200 کیلومتر بررسی شد. بدین منظور 9 پارامتر رفتاری پرندگان در 4 بخشِ سفر اندازه‌گیری شد. با کشتار و خونگیری 8 پرنده از هر تیمار در پایان هر بخش از سفر پارامترهای فیزیولوژیکی سنجش شد. افزایش طول سفر موجب کاهش وزن زنده و کاهش وزن عضله سینه و همچنین افزایش جذب کیسه زرده در جوجه‌های تازه تفریخ‌شده گردید (05/0p <). دیازپام در هر دوز باعث آرام‌سازی سریع پرندگان در چند ثانیه پس از تزریق شد. دیازپام با آرامش عضلات باعث کاهش رفتارهایی شد که فعالیت عضلانی بیشتری نیاز داشتند. نتایج نشان داد که دیازپام می‌توانند بر رفتار پیش‌بینی نشده جوجه‌های گوشتی در طول سفر اثرگذار باشند. علاوه بر این دیازپام فراوانی رفتارهایی که نیاز به انرژی بالایی داشتند را کاهش و فراوانی رفتارهایی که نیازمند سطح متوسط و پایین انرژی بودند را افزایش داد (05/0p <).

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 468.01 K

زیست‌شناسی و الگوی غذایی گونه آسیب‌پذیر وزغ تالشی (Bufo eichwaldi) (Amphibia; Anura; Bufonidae) در ایران

حمید درویش نیا؛ بهزاد فتحی نیا؛ یاسر بخشی

دوره 7، شماره 2 ، آذر 1397، ، صفحه 55-62

https://doi.org/10.30473/eab.2018.5180

چکیده

  چکیده دوزیستان شکارچیان فرصت­طلبی هستند که از منابع غذایی با فراوانی بیشتر در محیط اطرافشان تغذیه می­کنند. این گروه، به‌دلیل تغذیه از حشرات، دارای اهمیت بسزایی در تعادل و کنترل بیولوژیکی آفات کشاورزی اکوسیستم­های مختلف هستند. در این تحقیق که در سال 1395 در شمال غرب استان گیلان انجام گرفت، ضمن بررسی وضعیت زیستی گونه در معرض آسیب ...  بیشتر چکیده دوزیستان شکارچیان فرصت­طلبی هستند که از منابع غذایی با فراوانی بیشتر در محیط اطرافشان تغذیه می­کنند. این گروه، به‌دلیل تغذیه از حشرات، دارای اهمیت بسزایی در تعادل و کنترل بیولوژیکی آفات کشاورزی اکوسیستم­های مختلف هستند. در این تحقیق که در سال 1395 در شمال غرب استان گیلان انجام گرفت، ضمن بررسی وضعیت زیستی گونه در معرض آسیب وزغ تالشی (Bufo eichwaldi)، محتویات معده57 نمونه، به روش شستشوی معده (stomach flushing) بررسی و الگوی غذایی این گونه مشخص گردید. 642 گزینه غذایی(عمدتاً بی­مهرگان) و غیر غذایی (بقایای گیاهی و سنگ­ریزه) از محتویات معده جمع‌آوری و شناسایی گردید. گزینه­های غذایی مربوط به 4 شاخه جانوری، عمدتاً بندپایان (3/83%) و 7 رده بودند که رده حشرات با 14 راسته، و در بین آن­ها، راسته بال غشائیان (Hymenoptera) و قاب­بالان (Coleoptera) دارای بیشترین مشاهده بودند که تنوع بالای گزینه‌های غذایی این گونه انعکاسی از تنوع بالای بی­مهرگان منطقه مورد مطالعه است. هر چند منطقه مورد مطالعه دارای شرایط اقلیمی مناسب زیست این گونه می­باشد، اما متأسفانه در سالیان اخیر فعالیت­های انسانی، به­خصوص تخریب زیستگاه، باعث کاهش تعداد این گونه آسیب­پذیر شده، به گونه­ای که اخیراً در فهرست گونه­های در معرض آسیب IUCN قرار گرفته است.  

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 338.63 K

تأثیر عصاره نانوکپسوله گیاه رزماری (Rosmarinus officinalis) بر ماندگاری فیله ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان (Oncorhynchus mykiss) نگهداری شده در دمای 4 درجه سانتی‌گراد

مریم غنی‌زاده؛ مریم شاپوری؛ مهدی بابا زاده

دوره 6، شماره 4 ، خرداد 1397، ، صفحه 57-65

چکیده

  چکیده رزماری یک ماده ضد میکروبی طبیعی است که بر روی بسیاری از عوامل بیماری­زا و ارگانیسم­های مسبب فساد مواد غذایی تأثیر دارد. هدف از انجام این تحقیق استفاده از گیاه رزماری در دو فرم معمولی در دو غلظت (1/0 و 3/0 درصد) و فرم نانوکپسوله آن در دو غلظت (1/0 و 3/0 درصد) به منظور افزایش مدت زمان ماندگاری فیله ماهی قزل‌آلای رنگین کمان در دمای یخچال ...  بیشتر چکیده رزماری یک ماده ضد میکروبی طبیعی است که بر روی بسیاری از عوامل بیماری­زا و ارگانیسم­های مسبب فساد مواد غذایی تأثیر دارد. هدف از انجام این تحقیق استفاده از گیاه رزماری در دو فرم معمولی در دو غلظت (1/0 و 3/0 درصد) و فرم نانوکپسوله آن در دو غلظت (1/0 و 3/0 درصد) به منظور افزایش مدت زمان ماندگاری فیله ماهی قزل‌آلای رنگین کمان در دمای یخچال بوده است. فاکتورهای مورد بررسی شامل پارامترهای شیمیایی (مجموع بازهای نیتروژنی فرار و عدد پراکسید) و پارامترهای میکروبی (شمارش کلی باکتری­ها و شمارش باکتری­های سرماگرا) بوده که در زمان­های صفر، 3، 6، 9، 12 و 15 روز مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تغییرات مقادیر TVB-N در تیمار نانو کپسوله با غلظت 3/0 درصد کمتر از سایر تیمارها بوده است. نتایج پارامترهای میکروبی در تیمارهای حاوی عصاره نانوکپسوله رزماری کمتر از عصاره‌های معمولی بوده ولی با این وجود در روزهای 9-12، تمامی پارامترهای مورد بررسی خارج از دامنه استاندارد بودند (logCFU/g 7). نتیجه‌گیری که از این تحقیق حاصل می­شود آن است که هر چند فرم نانو کپسوله در غلظت 3/0 درصد نسبت به سایر غلظت‌ها نتایج بهتری را به همراه داشته ولی برای دستیابی به نتایج بهتر و افزایش زمان ماندگاری ماهی قزل‌آلا نیاز به ارزیابی کامل پارامترهای میکروبی و شیمیایی می‌باشد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 388.19 K

بررسی فعالیت ضد قارچی فیکوسیانین ‏خالص‌سازی‌شده از جلبک سبزآبی ‏اسپیرولینا پلاتنسیس کشت داده‌شده در ‏ایران در مقابل قارچ کاندیدا آلبیکنس

ندا زمانی؛ محمد فضیلتی؛ حسین صلواتی؛ مهرآنا کوهی دهکردی

دوره 8، شماره 4 ، خرداد 1399، ، صفحه 57-66

https://doi.org/10.30473/eab.2019.43095.1658

چکیده

  امروزه استفاده از رنگ‌های طبیعی در مواد غذایی و دارویی به­دلیل اثرات سمی گزارش­شده از رنگ‌های مصنوعی، اهمیت زیادی دارد. فیکوسیانین، یک رنگدانه آبی طبیعی است که علاوه بر کاربردهای تجاری گسترده در صنایع غذایی، آرایشی و دارویی، فعالیت‌های ضدقارچی، آنتی‌اکسیدانی و ضدسرطانی آن نیز به اثبات رسیده است. در مطالعه حاضر، فعالیت ضدقارچی ...  بیشتر امروزه استفاده از رنگ‌های طبیعی در مواد غذایی و دارویی به­دلیل اثرات سمی گزارش­شده از رنگ‌های مصنوعی، اهمیت زیادی دارد. فیکوسیانین، یک رنگدانه آبی طبیعی است که علاوه بر کاربردهای تجاری گسترده در صنایع غذایی، آرایشی و دارویی، فعالیت‌های ضدقارچی، آنتی‌اکسیدانی و ضدسرطانی آن نیز به اثبات رسیده است. در مطالعه حاضر، فعالیت ضدقارچی فیکوسیانین استخراج­شده از اسپیرولینا پلاتنسیس روی قارچ کاندیدا آلبیکنس بررسی شد. فیکوسیانین از طریق روش‌ سونیکاسیون استخراج شد و توسط رسوب­گذاری آمونیوم‌سولفات و روش دیالیز، خالص­سازی شد. نمونه تخلیص­شده، از طریق جذب UV اسپکتروفتومتر و FT-IR، بررسی شد و فعالیت ضدقارچی غلظت‌های مختلف فیکوسیانین در مقابل کاندیدا آلبیکنس روی پلیت‌های سابارود دکستروز آگار تحت شرایط استریل، مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج UV اسپکتروفتومتر، پیک­های وسیعی در طول موج­های 280، 620 و 652 نانومتر به‌دست آمد. ساختار و پیوندهای مولکولی فیکوسیانین، توسط روش FT-IR، مشخص شد. فعالیت ضدقارچی فیکوسیانین در مقابل قارچ کاندیدا آلبیکنس تأیید و بیشترین فعالیت ضدقارچی در غلظت‌های 20 و 25 میلی­گرم بر میلی‌لیتر فیکوسیانین، مشاهده شد. در مطالعه حاضر کاربرد فیکوسیانین تأثیر ضد قارچی مناسبی علیه کاندیداآلبیکنس نشان داد .به نظر می‌رسد این رنگدانه بتواند با  مطالعات تکمیلی به‌عنوان جایگزین مناسبی برای داروهای شیمیایی در درمان عفونت‌های کاندیدایی استفاده شود.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 736.27 K

زیست‌شناسی و موفقیت زادآوری اگرت ‏کوچک ‏Egretta garzetta‏ در اکوسیستم ‏جزیره ای رودخانه کارون

سید مهدی امینی نسب؛ سید مسعود حسینی موسوی؛ سید حسین خزاعی

دوره 8، شماره 3 ، بهمن 1398، ، صفحه 59-69

https://doi.org/10.30473/eab.2020.38608.1614

چکیده

  مطالعه حاضر به­منظور بررسی و تعیین ویژگی­های زادآوری اگرت کوچک Egretta garzetta در جزیره علی سیاه رودخانه کارون در استان خوزستان در سال­های 87-86 انجام گردیده است. زادآوری اگرت کوچک با آشیانه­سازی در تاریخ نهم فروردین آغاز و در تاریخ چهارم تیرماه با پرواز آخرین جوجه خاتمه یافت. در این مطالعه 30 آشیانه به­صورت تصادفی و از طریق پیمایش ...  بیشتر مطالعه حاضر به­منظور بررسی و تعیین ویژگی­های زادآوری اگرت کوچک Egretta garzetta در جزیره علی سیاه رودخانه کارون در استان خوزستان در سال­های 87-86 انجام گردیده است. زادآوری اگرت کوچک با آشیانه­سازی در تاریخ نهم فروردین آغاز و در تاریخ چهارم تیرماه با پرواز آخرین جوجه خاتمه یافت. در این مطالعه 30 آشیانه به­صورت تصادفی و از طریق پیمایش با قایق انتخاب گردید. از میان آشیانه­های انتخابی مجموعاً 100 تخم با میانگین 33/3 (5-3) تخم در هر آشیانه یافت گردید. میانگین موفقیت در مراحل تخم، Nestling و Post-nestling به‏‌‏ترتیب 75%، 65%، 62% و تلفات در مراحل مختلف نیز به‏‌‏ترتیب 25%، 10% و 3% تعیین گردید. اختلاف معنی‏‌‏داری از نظر تلفات در مرحله قبل از تفریخ و سایر مراحل دیگر زادآوری مشاهده گردید. دستجات تخم، گروه­های همزاد و ویژگی­های آشیانه اثر معنی­داری در موفقیت زادآوری نداشتند. با توجه به موقعیت خاص جزیره در رودخانه کارون و دسترسی محدود، بیشترین تأثیر منفی روی موفقیت زادآوری ناشی از عوامل طبیعی (26%) بوده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 712.98 K

شناسایی گونه‌ای و بررسی اکولوژیکی خرچنگRhithropanopeus harrrissi (Gould, 1841) (Crustacea: Decapoda) در سواحل دریای خزر

نبی اله خیرآبادی؛ ساناز استکانی

دوره 6، شماره 3 ، اسفند 1396، ، صفحه 61-70

چکیده

  این مطالعه در چهار ایستگاه واقع در سواحل شهرستان نور (دو ایستگاه)، محمود آباد و رویان (استان مازندران) با هدف شناسایی و تعیین برخی از خصوصیات اکولوژیک خرچنگ Rhithropanopeus harrrissi در سواحل دریای خزر انجام گرفت. نمونه­ها پس از جمع­آوری به آزمایشگاه منتقل و با استفاده از کلید­های شناسایی معتبر شناسایی شدند. بررسی­ بر روی 192 نمونه خرچنگ ...  بیشتر این مطالعه در چهار ایستگاه واقع در سواحل شهرستان نور (دو ایستگاه)، محمود آباد و رویان (استان مازندران) با هدف شناسایی و تعیین برخی از خصوصیات اکولوژیک خرچنگ Rhithropanopeus harrrissi در سواحل دریای خزر انجام گرفت. نمونه­ها پس از جمع­آوری به آزمایشگاه منتقل و با استفاده از کلید­های شناسایی معتبر شناسایی شدند. بررسی­ بر روی 192 نمونه خرچنگ نشان داد که آن­ها متعلق به گونه harrrissi R. هستند. به منظور انجام تأیید شناسایی گونه­ای این نمونه­ها با نمونه­های متاتیپیک موجود در موزه جانورشناسی دانشگاه تهران مقایسه و مورد تأیید شناسایی گونه­ای قرار گرفتند. خصوصیات ریخت شناسی، نسبت جنسی، فراوانی و پراکنش این گونه نیز مورد بررسی قرار گرفت. آنالیز واریانس یک طرفه با استفاده از آزمون LSD نشان داد، فراوانی این گونه بین ایستگاه دو (ساحل پارک جنگلی نور) با ایستگاه­های یک (ساحل بخش غربی شهر نور) و سه (ساحل محمود آباد) دارای تفاوت معنادار است (05/0P

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 870.07 K

میکروبیولوژی

بررسی الگوی حساسیت آنتی بیوتیکی باکتری های اشرشیاکلی جداسازی شده از کشت ادرار بیماران در ناحیه غرب استان مازندران طی دوره یک سال از آبان 1389 تا آبان 1390

علی محمد اصغریان

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 29 آبان 1392

چکیده

  زمینه و هدف: اشرشیاکلی از مهمترین مسبب عوارضی از قبیل عفونت های لوله ادراری و بیمارستانی می باشد . در این مطالعه حساسیت آنتی بیوتیکی اشرشیاکلی جداسازی از کشت ادرار بیماران در شمال غرب استان مازندران بررسی شده است. مواد و روش : این یک مطالعه توصیفی تحلیلی است که تعداد 357 نمونه ادرار طی مدت 12 ماهه از آبان 1389 تا آبان 1390 جمع آوری و در محیطهای ...  بیشتر زمینه و هدف: اشرشیاکلی از مهمترین مسبب عوارضی از قبیل عفونت های لوله ادراری و بیمارستانی می باشد . در این مطالعه حساسیت آنتی بیوتیکی اشرشیاکلی جداسازی از کشت ادرار بیماران در شمال غرب استان مازندران بررسی شده است. مواد و روش : این یک مطالعه توصیفی تحلیلی است که تعداد 357 نمونه ادرار طی مدت 12 ماهه از آبان 1389 تا آبان 1390 جمع آوری و در محیطهای ائوزین متیل بلو و مک کانکی کشت داده شدند. تمام کلنی های مشکوک با رنگ آمیزی گرم، شکل کلنی و تست افتراقی چهارگانه IMViP تائید شدند. تمام ایزوله ها ی اشرشیاکلی تست حساسیت آنتی بیوتیک با روش دسیک دیفوژن مطابق با پروتکل NCCLC انجام شد . نتایج: از 357 نمونه کشت ادرار ، 302 نمونه وجود اشرشیاکلی تائید و بعنوان کشت مثبت در نظر گرفته شد. بیشترین حساسیت نسبت به سیپروفلوکساسین، جنتامایسین و نیتروفورانتوئین بود که به ترتیب 48.4، 43.3 و 37.9 از ایزوله های اشرشیاکلی نسبت به آنها حساسیت نشان دادند. همچنین کمتر از 10 درصد ایزوله های اشرشیاکلی نسبت به انتی بیوتیک هایی مانند سفتازیدیم، تتراسایکلین، آمپی سیلین، اریترومایسین، آموکسی سیلین و سفوتاکسیم حساسیت نشان دادند. با آزمون کای دو (0.05 P≤)مشخص شد میزان حساسیت نسبت به آنتی بیوتیک های سفتری اکسن، نالیدیکسیک اسید و سفتی زوکسیم بین زنان و مردان اختلاف معنی دار وجود دارد. بحث : در مطالعه حاضر ایزوله های اشرشیاکلی به آنتی بیوتیک سیپروفلوکساسین حساسیت بیشتر داشتند. حساسیت نسبت به اغلب آنتی بیوتیک های قابل توجه نبود و روند کاهش حساسیت نگران کننده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 488.75 K

بررسی فونستیک پروانه‏های زیرخانواده Heliconiinae (Lep: Nymphalidae) در البرز مرکزی

رز سلاطین

دوره 1، شماره 3 ، بهمن 1391، ، صفحه 33-38

چکیده

  راسته بالپولکداران متشکل از دو زیرراسته روزپروازها (Butterflies) و شب‏پروازها (Moths) است. این راسته با حدود 165000 گونه یکی از راسته‏های مهم حشرات محسوب می‏گردد. زیرراسته روزپروازها با حدود بیست‏هزار گونه از اهمیت اقتصادی بسیار بالایی برخوردار است. افراد این زیرراسته خصوصا در دوره لاروی از آفات مهم گیاهان زراعی بوده و از طرفی در مرحله ...  بیشتر راسته بالپولکداران متشکل از دو زیرراسته روزپروازها (Butterflies) و شب‏پروازها (Moths) است. این راسته با حدود 165000 گونه یکی از راسته‏های مهم حشرات محسوب می‏گردد. زیرراسته روزپروازها با حدود بیست‏هزار گونه از اهمیت اقتصادی بسیار بالایی برخوردار است. افراد این زیرراسته خصوصا در دوره لاروی از آفات مهم گیاهان زراعی بوده و از طرفی در مرحله بالغ بصورت گرده افشان عمل می‏کنند. بسیاری از پروانه‏های بالغ بدلیل زیبایی توسط کلکسیونرها جمع‏آوری می‏شوند و بسیاری به عنوان مدل در هنر و طراحی بکار می‏روند. مطالعه حاضر در راستای تکمیل فون پروانه‏های البرز صورت گرفت. در بررسی‏های به عمل آمده طی فصول بهار و تابستان 1389 بر روی فون پروانه‏های بخش‏هایی از البرز مرکزی (دیزین، گلندرود، کمربن، نسن، کدیر و بلده)، 170 نمونه از پروانه‏های خانواده Nymphalidae  با استفاده از تور حشره‏گیری جمع‏آوری و شناسایی گردید. از میان نمونه‏های شناسایی شده 6 گونه متعلق به 2 جنس و 1 قبیله به زیرخانواده Heliconiinae اختصاص داشتند. از میان ایستگاه‏های مطالعاتی، ایستگاه کمربن به دلیل شرایط آب و هوایی و پوشش گیاهی ویژه خود دارای بیشترین فراوانی بود. گونه Argynnisalexandra با 6 نمونه دارای بیشترین فراوانی و گونه‏های Argynnispaphia و A.adippe با 1 نمونه دارای کمترین فراوانی در محدوده مطالعاتی بودند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 368.45 K

بررسی مقایسه‏ای رشد و بقاء جمعیت‏های آرتمیای ترکیه و ایران در شرایط آزمایشگاهی

راضیه عبدیل زاده؛ رامین مناف فر؛ صمد زارع؛ سهیلا ابراهیمی؛ آرمین اسکندری؛ یاسمن سایقی

دوره 2، شماره 1 ، مرداد 1392، ، صفحه 41-50

چکیده

  آرتمیا (Artemia) یا میگوی آب شور سخت پوست کوچکی است که به صورت طبیعی در دریاچه‏ها و تالاب‏های شور یافت می‏شوند. این جنس دارای گونه‏ها و جمعیت‏های متنوعی است که از نظر ویژگی‏های فنوتیپی و ژنتیکی تفاوت‏هایی را از هم نشان می‏دهند. ویژگی‏های برخی از جمعیت‏های جدید تاکنون مطالعه نشده است. با توجه به اینکه ویژگی‏های جمعیت‏های ...  بیشتر آرتمیا (Artemia) یا میگوی آب شور سخت پوست کوچکی است که به صورت طبیعی در دریاچه‏ها و تالاب‏های شور یافت می‏شوند. این جنس دارای گونه‏ها و جمعیت‏های متنوعی است که از نظر ویژگی‏های فنوتیپی و ژنتیکی تفاوت‏هایی را از هم نشان می‏دهند. ویژگی‏های برخی از جمعیت‏های جدید تاکنون مطالعه نشده است. با توجه به اینکه ویژگی‏های جمعیت‏های آرتمیای ترکیه تاکنون مورد بررسی قرار نگرفته است، در این تحقیق سعی شد مقادیر رشد و بقاء 6 جمعیت آرتمیای بکرزا از ترکیه و 5 جمعیت از ایران در محیط های پرورشی یکسان مورد ارزیابی و مقایسه قرار گیرد. آرتمیاها در شرایط آزمایشگاهی در شوری 80 گرم در لیتر به مدت15روز پرورش داده شدند. غذادهی طبق ‌جدول‌ استاندارد و با ترکیبی از جلبک تک‏سلولی Dunaliella tertiolecta و مخمر غنی‏شده با اسیدهای چرب انجام شد. میزان بقاء و رشد در روزهای 3، 7، 11 و 15 پرورش اندازه‏گیری شد. این تحقیق نشان داد که تفاوت زیادی از نظر پارامترهای فوق بین جمعیت‏های تحت مطالعه وجود دارد. بیشترین بقاء در روز 15 مربوط به Zanbil (82%) و کمترین آن مربوط به Camalti (51%) مشاهد شد. هرچند، آنالیز داده‏های حاصل نشان داد که جمعیت‏های مورد مطالعه از نظر بقاء اختلاف معنی‏داری با یکدیگر نداشتند (05/0>P). از نظر طول کلی جمعیت A. urmiana به‏عنوان بزرگ‏ترین آرتمیا (61/1±93/8) و جمعیت Qom به‏عنوان کوچک‏ترین آرتمیا (95/0±8/6) در این تحقیق شناسایی شد (p<0/05). این تحقیق همچنین نشان داد که جمعیت‏های مختلفی از آرتمیا در بین گروه‏های مورد مطالعه وجود دارد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 218.72 K

شناسایی، تعیین درصد فراوانی و پراکنش نماتدهای انگل گیاهی باغات و مزارع استان قم

ذوالفقار لطفی؛ آزاده قره خانی

دوره 2، شماره 3 ، دی 1392، ، صفحه 41-49

چکیده

  چکیده به منظور شناسایی نماتدهای انگل گیاهی باغات استان قم، تعیین درصد فراوانی و پراکنش گونه‏های شناسایی شده در سطح باغات استان قم، طی بهار و پاییز سال 1389 تعداد 80 نمونه خاک و ریشه از خاک باغات جمع‏آوری و نماتدهای موجود در آنها با استفاده از الک‏های خاکشویی و روش سانتریفوژ استخراج گردید. جهت کشتن، تثبیت و انتقال نماتدها به گلیسرین ...  بیشتر چکیده به منظور شناسایی نماتدهای انگل گیاهی باغات استان قم، تعیین درصد فراوانی و پراکنش گونه‏های شناسایی شده در سطح باغات استان قم، طی بهار و پاییز سال 1389 تعداد 80 نمونه خاک و ریشه از خاک باغات جمع‏آوری و نماتدهای موجود در آنها با استفاده از الک‏های خاکشویی و روش سانتریفوژ استخراج گردید. جهت کشتن، تثبیت و انتقال نماتدها به گلیسرین از روش تکمیل شده دگریسه استفاده و سپس از آنها اسلایدهای میکروسکوپیدائمی و برشهای لازم از قسمت های مختلف بدن تهیه گردید. پس از تهیه اسلاید، خصوصیات مرفولوژیک و مرفومتریک مهم آنها با استفاده از میکروسکوپ نوری مجهز به لوله ترسیم مورد بررسی قرار گرفت و پس از تهیه شرح کامل و مقایسه با شرح اصلی و سایر منابع معتبر علمی، شناسایی انجام گرفت.در این بررسی تعداد 29 گونه از 18 جنس در راسته Tylenchida و یک گونه در راسته Dorylaimida شناسایی و درصد فراوانی آنها در منطقه تعیین گردید. بیشترین تعداد گونه‏های شناسایی شده در این بررسی متعلق به جنس‏های Ditylenchus که شامل سه گونه (راسته Tylenchida و خانواده Anguinidae و Aphelenchoides که شامل چهار گونه (راسته Tylenchida و خانواده Aphelenchoididae) می‏باشد که در اکثر باغات استان یافت می‏شود. همچنین در بین گونه‏های شناسایی شده گونه‏های Macropostoniaxenoplax، Scutylenchusrugosus، PratylenchusneglectusوXiphinema index  به ترتیب با داشتن 62.5، 58.5، 37.5 و 37.5 درصد، بیشترین میزان پراکنش و فراوانی را در سطح استان به خود اختصاص داده‏اند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 310.8 K

تجزیه و تحلیل آماری جمعیت موریانه‌های Anacanthotermesvagans در استان گلستان (Isoptera: Hodotermitidae)

کتایون صداقتی زاده؛ شاهرخ پاشایی‌راد؛ رحیم غیورفر؛ مسعود شیدایی

دوره 1، شماره 4 ، فروردین 1392، ، صفحه 43-50

چکیده

  به دلیل پراکندگی وسیع گونه Anacanthotermes vagans در استان گلستان، جمعیت‌های این گونه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بررسی های آماری نشان می‌دهد، سه کاراکتر M.H.index (نسبت بین طول آرواره بالا سمت چپ به طول سر تا قاعده آرواره بالا)، H.index (نسبت حداکثر عرض سر به طول سر تا قاعده آرواره‌های بالا) و W.PM (عرض پس چانه) هم در جمعیت موریانه‌های سرباز کوچک و هم ...  بیشتر به دلیل پراکندگی وسیع گونه Anacanthotermes vagans در استان گلستان، جمعیت‌های این گونه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بررسی های آماری نشان می‌دهد، سه کاراکتر M.H.index (نسبت بین طول آرواره بالا سمت چپ به طول سر تا قاعده آرواره بالا)، H.index (نسبت حداکثر عرض سر به طول سر تا قاعده آرواره‌های بالا) و W.PM (عرض پس چانه) هم در جمعیت موریانه‌های سرباز کوچک و هم در جمعیت موریانه‌های سرباز بزرگ کمترین ضریب تغییرات را دارا هستند. به منظور یافتن صفاتی که در جمعیت‌ها اختلاف معنی‌دار ایجاد کرده‌اند، آزمون واریانس تک عاملی (ANOVA) انجام گرفت. این نتایج نشان می‌دهد به غیر از دو کاراکتر L.H.S.M (طول سر تا قاعده آرواره‌های بالا) و H.INDEX (نسبت عرض سر به طول سر تا قاعده آرواره بالا) در بقیه کاراکترها بین جمعیت‌های موریانه‌های سرباز کوچک اختلاف معنی‌داری وجود دارد. در بین جمعیت‌های موریانه‌های سرباز بزرگ استان گلستان نیز دو صفت L.P (طول پیش گرده) و W.PM (عرض پس چانه) در بین جمعیت‌ها اختلاف معنی‌داری نشان می‌دهند (05 /0>P). در مرحله بعد تجزیه به عامل‌ها با استفاده از مؤلفه‌های اصلی انجام شد و پراکنش نقطه‌ای جمعیت‌ها بر اساس فاکتور اول و دوم رسم شد. با این روش، جمعیت‌های استان گلستان از جمعیت‌های خراسان تا حدودی جدا شدند. در نهایت برای بررسی قرابت بین جمعیت‌های مختلف گونه A.vagans و همین طور بررسی ارتباطات خویشاوندی این گونه با گونه‌های همجنس، درختچه‌های مربوطه به کمک روش تجزیه خوشه‌ای انجام پذیرفت. این بررسی نشان می‌دهد بیشترین نزدیکی و قرابت بین گونه‌های A. vagans و A.esmailii Ghayourfar وجود دارد.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 366.53 K

بررسی مقایسه‌ای اثر عصاره متانولی هندوانه ابوجهل و اسانس فرار پوست بالنگ بر مهار رشد رده سلول‏های سرطانی هلا در شرایط invitro

رامش منجمی؛ نوشین نقش؛ مژگان کاملی

دوره 2، شماره 2 ، آبان 1392، ، صفحه 45-51

چکیده

  سرطان دهانه رحم شایع­ترین سرطان دستگاه تناسلی زنان و دومین سرطان شایع زنان در دنیاست. با توجه به اینکه ترکیبات گیاهی قرن­هاست که برای درمان سرطان استفاده می‏شوند. هدف از این مطالعه بررسی اثرات سمیت سلولی عصاره متانولی میوه هندوانه ابوجهل و اسانس فرار پوست بالنگ بر روی رده سلولی هلا1 بود. پس از تهیه عصاره و اسانس هر دو میوه اثر ...  بیشتر سرطان دهانه رحم شایع­ترین سرطان دستگاه تناسلی زنان و دومین سرطان شایع زنان در دنیاست. با توجه به اینکه ترکیبات گیاهی قرن­هاست که برای درمان سرطان استفاده می‏شوند. هدف از این مطالعه بررسی اثرات سمیت سلولی عصاره متانولی میوه هندوانه ابوجهل و اسانس فرار پوست بالنگ بر روی رده سلولی هلا1 بود. پس از تهیه عصاره و اسانس هر دو میوه اثر غلظت های مختلف μg/ ml 1000-100 عصاره متانولی هندوانه ابوجهل و غلظتهای μg/ ml 10-25/0 اسانس پوست بالنگ بر رده سلولی هلا به مدت 72 ساعت مورد بررسی قرار گرفت. اثر سمیت سلولی توسط روش رنگ سنجی نمک تترازولیوم2 ارزیابی شد. جذب نوری توسط دستگاه الایزا در طول موج nm 540 اندازه­گیری شد. نتایج حاصل نشان داد که عصاره متانولی میوه هندوانه ابوجهل اثر سمیت سلولی قابل توجه ای بر سلول‏های هلا نداشته در حالی که اسانس فرار پوست بالنگ منجر به مهار رشد رده سلولی هلا شده است. یافته­های این پژوهش نشان داد که اسانس بالنگ دارای اثرات سمیت سلولی قوی تری نسبت به عصاره ابوجهل می‏باشد. اسانس بالنگ از طریق ترکیباتی نظیر لیمونن و لینالول اثرات سمیت سلولی خود را نشان داده است.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 564.72 K

معرفی 3 رکورد جدید مگس گل (Dip: Syrphidae) برای فون استان خراسان رضوی

الهه شجاعی حصاری؛ شاهرخ پاشایی راد؛ مرتضی سیف اله زاده زوارم

دوره 4، شماره 1 ، شهریور 1394، ، صفحه 45-52

چکیده

  چکیده خانواده سیرفیده معروف به مگس گل (Flower fly یا Hover fly) با حدود 6000 گونه توصیف شده، یکی از بزرگترین خانواده­های راسته دو بالان محسوب می­گردد. مگس­های بالغ از شهد و گرده گل­ها تغذیه کرده و جزء گرده افشان­های مهم به شمار می­روند. لارو تعداد زیادی از گونه های این خانواده شکارچی شته‌ها بوده و نقش مهمی در کنترل بیولوژیک آفات بازی ...  بیشتر چکیده خانواده سیرفیده معروف به مگس گل (Flower fly یا Hover fly) با حدود 6000 گونه توصیف شده، یکی از بزرگترین خانواده­های راسته دو بالان محسوب می­گردد. مگس­های بالغ از شهد و گرده گل­ها تغذیه کرده و جزء گرده افشان­های مهم به شمار می­روند. لارو تعداد زیادی از گونه های این خانواده شکارچی شته‌ها بوده و نقش مهمی در کنترل بیولوژیک آفات بازی می­کنند. در مطالعه حاضر که طی سال­های 1390- 1389 انجام گرفت؛ به بررسی فونستیکی خانواده سیرفیده در شهرستان های تربت حیدریه، رشتخوار و خواف (استان خراسان رضوی)  پرداخته و فراوانی گونه غالب در ایستگاه ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. گونه های بالغ به صورت تصادفی با تور های حشره گیری جمع آوری و به آزمایشگاه بیوسیستماتیک جانوری دانشگاه شهید بهشتی منتقل شدند. نمونه ها با استفاده از کلید های شناسایی معتبر مورد مطالعه قرار گرفتند. بعد از شناسایی987 نمونه، جهت تأیید به موسسه سیستماتیک جانوری و اکولوژی سیبری در کشور روسیه فرستاده شد و هم اکنون در  بخش موزه حشرات دانشکده علوم زیستی دانشگاه شهید بهشتی نگهداری می شوند. پس از بررسی چک لیست سیرفیده های ایران، سه گونه Eumerus ornatus, Pipizella virens, Platycheirus fulviventris برای اولین بار از استان خراسان رضوی گزارش شدند. دو جنس Pipizella و Platycheirus نیز به جنس های گزارش شده از فون استان اضافه گردید. قبلاً گونه Platycheirus fulviventris از استان گیلان، گونه Pipizella virens از شمال ایران و گونه Eumerus ornatus تنها از شهرستان دماوند گزارش شده بود و با گزارش مجدد این گونه ها در منطقه مورد مطالعه، دامنه انتشار آنها در ایران گسترده­تر می­شود.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 831.57 K

معرفی و بررسی زیست‌شناختی دوزیستان شهرستان تالش و نقش زیستی آنها در کنترل آفات کشاورزی

حمید درویش‌نیا

دوره 4، شماره 2 ، آذر 1394، ، صفحه 45-52

چکیده

  دوزیستان به دلیل تغذیه از حشرات، در تعادل و کنترل زیستی آفات کشاورزی اکوسیستم­های مختلف اهمیت بسزایی دارند. علیرغم اهمیت این گروه، سیستماتیک و تنوع زیستی آنها کمتر شناخته شده است. هدف از این تحقیق، که در سال­ 93 انجام گرفت، شناسایی دوزیستان شهرستان تالش، بررسی رژیم غذایی آنها و نقش این موجودات در کنترل زیستی آفات می­باشد. بدین ...  بیشتر دوزیستان به دلیل تغذیه از حشرات، در تعادل و کنترل زیستی آفات کشاورزی اکوسیستم­های مختلف اهمیت بسزایی دارند. علیرغم اهمیت این گروه، سیستماتیک و تنوع زیستی آنها کمتر شناخته شده است. هدف از این تحقیق، که در سال­ 93 انجام گرفت، شناسایی دوزیستان شهرستان تالش، بررسی رژیم غذایی آنها و نقش این موجودات در کنترل زیستی آفات می­باشد. بدین منظور 407 نمونه دوزیست از ایستگاه­های مختلف با دست و یا با کمک تور جمع­آوری گردید. اغلب نمونه­ها پس از عکسبرداری، شناسایی و تخلیه محتویات معده (به روش Stomach flushing) رها شدند و تعداد معدودی از نمونه­ها  پس از بیهوش کردن، در فرمالین 10% تثبیت و در آزمایشگاه دانشگاه پیام­نور مرکز تالش نگهداری گردیدند. در این تحقیق 5 گونه مربوط به 3 جنس از 3 خانواده دوزیستان شناسایی گردید. بررسی محتویات معده نمونه­ها نشان داد که حشرات (با 15 راسته) و در بین آنها، راسته بال غشائیان (Hymenoptera) دارای بیشترین مشاهده در محتویات معده دوزیستان بود. نتایج نشان داد که شهرستان تالش به دلیل شرایط اقلیمی مناسب و دارا بودن منابع آبی فراوان دارای تنوع بالای دوزیست بوده و با تشابه محتویات معده دوزیستان و آفات کشاورزی گزارش شده از مزارع، دوزیستان می­توانند به عنوان ابزاری سودمند برای کنترل زیستی آفات کشاورزی و به عنوان جایگزین مناسب سموم شیمیایی باشند که  اثرات منفی کمی بر اکوسیستم منطقه دارند.

---

• مشاهده مقاله
• اصل مقاله 190.39 K